Ηλίας Λιβάνης: «Ως κοινωνία, ξαναπήγαμε στην αρχή της δεκαετίας του ‘70»

Ηλίας Λιβάνης

Ο Ηλίας Λιβάνης, αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και διευθύνων σύμβουλος των Εκδόσεων Λιβάνη είναι ο καλεσμένος αυτής της εβδομάδας της στήλης ΒιβλιοΛογικά και χωρίς περιστροφές απαντάει για όλα. Υποστηρίζει την ανάγκη επαναφοράς του Νόμου προστασίας της ενιαίας τιμής βιβλίου, αναλύει την οικονομική κατάσταση της κοινωνίας και τις επιπτώσεις στην πνευματική παραγωγή, παρουσιάζει τα στοιχεία εξάπλωσης των ebook, αλλά και την ανατολή για την κυριαρχία της οθόνης. Ο ίδιος δεν δίστασε να απαντήσει και να αποκαλύψει το σκεπτικό που οδήγησε σε πωλήσεις βιβλίων από τα ράφια των super market. Σε ό,τι αφορά τους συγγραφείς, κάνει γνωστό ότι υπάρχει έντονη τάση ανάγνωσης έργων Ελλήνων πεζογράφων.

 

Συνέντευξη στον Νεκτάριο Καλογήρου

Αρθρογραφία

Συμφωνείτε με την άποψη ότι η κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου έχει προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα σε εκδόσεις και βιβλιοπωλεία;

Το όλο θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό και έχουν όλοι κατανοήσει ότι πρέπει να επανέλθει ο Νόμος για να μπορέσουν να επιβιώσουν τα μικρότερα και τα μεσαία βιβλιοπωλεία. Η απόφαση κατάργησης της Ενιαίας Τιμής ήταν ένα μεγάλο φάουλ από την προηγούμενη Κυβέρνηση, διότι ως Νόμος ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Τώρα πρέπει τα αρμόδια υπουργεία να θέσουν την ανάγκη επαναφοράς του, πρόκειται για ζήτημα επιβίωσης του πολιτισμού. Τα βιβλιοπωλεία αποτελούν τον πολιτισμό της γειτονιάς και η κατάργηση της Ενιαίας Τιμής οδηγεί στη μείωσή τους.

“Αν δεν εμπεδωθεί σ’ ένα παιδί, σ’ έναν έφηβο, σ’ ένα νέο άνθρωπο να διαβάσει, τότε από τα 25 του χρόνια και μετά δεν πρόκειται να ξεκινήσει την ανάγνωση.”

Είστε πρόσωπο που εμπλέκεται ενεργά με την πολιτική. Έχετε πληροφόρηση; Προτίθεται η Κυβέρνηση να επαναφέρει το Νόμο;

Από προσωπικές επαφές γνωρίζω ήδη υπάρχει σχετική συζήτηση. Δεν ξέρω το πότε και αν τελικά θα επανέλθει η ενιαία τιμή βιβλίου διότι είμαστε σε δύσκολη περίοδο. Τα στελέχη της Κυβέρνησης έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα, όμως αν τελικά μπλοκάρει το θέμα, θα είναι λόγω παραγόντων του εξωτερικού.

Με τα σημερινά δεδομένα, ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το Αύριο για την οικονομία του βιβλίου στην Ελλάδα;

Το βιβλίο σήμερα έχει υποστεί τεράστια συρρίκνωση και αυτό οφείλεται σε σειρά παραγόντων. Θα ξεχωρίσω δύο βασικούς:

1ος Ζούμε πια σε μια καινούργια εποχή. Φεύγει, σιγά – σιγά, η εποχή του Γουτεμβέργιου και είμαστε πια στην αυγή της ψηφιακής εποχής. Βέβαια, ακόμα είμαστε στην αρχή και θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να επέλθει η πλήρης ανατροπή. Όμως, ήδη η οθόνη κλέβει χρόνο από το χαρτί, δηλαδή, αν κάποιος είχε στη διάθεσή του μία ώρα για διάβασμα, τώρα η μισή από την ώρα αυτή χάνεται μπροστά σε μια οθόνη.

2ος Η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει σκληρά τη μεσαία τάξη που ανέκαθεν αποτελούσε τη βασική δύναμη του βιβλίου. Οι αναγνώστες πια αντί για τρία βιβλία, αγοράζουν μόνο ένα. Ο Έλληνας προσπαθώντας να κάνει οικονομία είναι αναγκασμένος να κόβει από παντού. Προφανώς δεν μπορεί να κόψει από το φαγητό. Τέτοιες καταστάσεις ίσχυαν στην αρχή της δεκαετίας του ’70. Εκεί ήμαστε τώρα. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Ένα best seller μέχρι το έτος 2010 μπορούσε να φτάσει σε πωλήσεις τα 100.000 αντίτυπα. Σήμερα, η αντίστοιχη επιτυχία είναι τα 30.000 αντίτυπα.

Ποιο θα είναι το Αύριο για τα βιβλιοπωλεία;

Ήδη υπάρχει συρρίκνωση. Στην Ελλάδα απέμεινε μόνο ένα δίκτυο που καλύπτει όλη τη χώρα κι αυτό παραμένει στην αγορά διότι προσφέρει κι άλλου είδους εμπορεύματα. Από τις υπόλοιπες αλυσίδες βιβλίου, οι περισσότερες έχουν κλείσει. Ταυτόχρονα, αργά αλλά σταθερά, κερδίζει έδαφος η ηλεκτρονική πώληση βιβλίων.

‘Ένα best seller μέχρι το έτος 2010 μπορούσε να φτάσει σε πωλήσεις τα 100.000 αντίτυπα. Σήμερα, η αντίστοιχη επιτυχία είναι τα 30.000 αντίτυπα.’

Κι εκεί φαντάζομαι μένουν πίσω τα μικρά βιβλιοπωλεία, καθώς είναι εξαιρετικά δαπανηρό να διατηρούν προσωπικό αποκλειστικά για να ενημερώνει καθημερινά ένα ηλεκτρονικό κατάστημα.

Ακριβώς έτσι. Γι’ αυτό πρέπει να βρεθούν τρόποι ώστε να υποστηριχθούν τα μικρά βιβλιοπωλεία. Οι τρόποι αυτοί δεν αφορούν χρήματα, αλλά διαφορετικού είδους υποστήριξη. Η αναγκαιότητα αυτή είναι επιτακτική. Τα βιβλιοπωλεία είναι εστίες πολιτισμού. Εκεί γίνονται εκδηλώσεις, εκπαιδεύονται τα παιδιά, καλλιεργείται ο αναγνώστης, γίνονται συζητήσεις, αναπτύσσονται προβληματισμοί. Μέσα στα βιβλιοπωλεία καλλιεργείται το πνεύμα του ανθρώπου.

Βιβλίο και super market. Ήδη βλέπουμε τίτλους βιβλίων σε αλυσίδες τέτοιων καταστημάτων. Είναι άραγε κάτι πρόσκαιρο ή θα έχει βάθος χρόνου και ενδεχομένως επιπτώσεις στην αγορά;

Εμείς τις πρωτοξεκινήσαμε τις συμφωνίες αυτές και εμείς ανοίξαμε για πρώτη φορά την πόρτα των super market στα βιβλία. Το κάναμε με το σκεπτικό ότι αυτά αποτελούν έναν προορισμό στον οποίο πηγαίνουν όλοι. Μικροί και μεγάλοι, επώνυμοι και ανώνυμοι. Είπαμε λοιπόν, «γιατί να μην υπάρχει εκεί και το βιβλίο;». Αυτή ήταν η πρώτη σκέψη και τότε ήταν που δημιουργήσαμε τις πρώτες εστίες βιβλίου μέσα στα super market και αυτό πέτυχε. Βέβαια, εκεί τοποθετούμε μόνο τα βιβλία αιχμής.

Μήπως όμως στις εμπορικές αλυσίδες τροφίμων παρέχετε μεγαλύτερες εκπτώσεις, διότι η πολιτική των επιχειρήσεων αυτών στηρίζει το κέρδος στη χαμηλή τιμή αγοράς.

Δεν κάνουμε διακρίσεις στις εκπτώσεις των βιβλιοπωλείων. Γι’ αυτό σας διαβεβαιώ. Ίσα – ίσα που σαν εκδοτικός οίκος, αλλά και γενικότερα οι εκδότες προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους μικρούς βιβλιοπώλες. Δεν τους πιέζουμε στο θέμα των χρημάτων, αναζητούμε λύσεις και το κάνουμε πάντα με τη σκέψη ότι αν χαθεί το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς, αν αυτό συμβεί, τότε η κατάσταση για όλους θα είναι ακόμα πιο δύσκολη.

Ως εκδοτικός οίκος έχετε επενδύσει στο ψηφιακό βιβλίο. Η Ελλάδα πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεται από την εποχή κατά την οποία θα πουλά περισσότερα ψηφιακά βιβλία απ’ ότι έντυπα;

Θα σας απαντήσω θέτοντας ως μέτρο σύγκρισης τις ΗΠΑ όπου εκεί υποτίθεται ότι το ψηφιακό βιβλίο έχει κερδίσει το περισσότερο έδαφος. Σε σύγκριση με την Αμερική μας χωρίζουν 10 χρόνια. Τόσος καιρός απαιτείται ώστε να φτάσουμε στην αναλογία ψηφιακού – έντυπου που ισχύει εκεί. Είναι, όμως σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι ακόμα και εκεί το ψηφιακό βιβλίο έχει κερδίσει κυρίως τις επιστημονικές και επαγγελματικές εκδόσεις. Το ίδιο περίπου ισχύει και στην Ευρώπη, όπου το ψηφιακό βιβλίο εισήλθε, πήρε ένα μέρος της αγοράς και μετά έμεινε στάσιμο. Τα τεχνικά βιβλία, τα επαγγελματικά, τα ειδικά βιβλία όπως για παράδειγμα τα λεξικά, είναι που κατευθύνονται στη ψηφιακή μορφή.

Δηλαδή τι ποσοστό της αγοράς πήρε το ηλεκτρονικό βιβλίο;

Περίπου για κάθε 10 έντυπα βιβλία, έχουμε ένα ψηφιακό. Αυτή είναι η αναλογία που εντοπίζουμε. Δεν ξέρω τελικά αν το ψηφιακό βιβλίο θα μπορέσει ποτέ να επικρατήσει έναντι του έντυπου.

Τι ζητά σήμερα το αναγνωστικό κοινό από τους λογοτέχνες και πόσο ο εκδοτικός οίκος Λιβάνη βρίσκεται κοντά σε αυτές τις απαιτήσεις;

Αυτό πρέπει να το συζητήσουμε. Αρχικά, υπάρχει ο λογοτέχνης που έχει ήδη διαμορφώσει ένα κοινό. Τι ζητάει το κοινό του; Ζητάει το νέο του βιβλίο, το οποίο πρέπει να είναι είτε ίδιο με το προηγούμενο, είτε καλύτερο. Εάν ο λογοτέχνης δεν το καταφέρει αυτό, τότε αμέσως χάνει το κοινό του.

Τόσο εύκολα;

Ναι. Το κοινό εύκολα απομακρύνεται από ένα συγγραφέα και αυτό καθιστά τη δουλειά τους ακόμα πιο δύσκολη. Ό,τι ισχύει για τους Έλληνες λογοτέχνες ισχύει και για τους ξένους.

Στην Ελλάδα τί επιλέγουμε; Έλληνες ή ξένους πεζογράφους;

Έλληνες. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση στροφής προς τους Έλληνες συγγραφείς. Αυτό σημαίνει ότι ο Έλληνας αναγνώστης θέλει να καταλάβει την κοινωνία του. Είναι σημαντική στροφή αυτή.

Οι νέοι συγγραφείς τί θέση έχουν στο εκδοτικό πρόγραμμα;

Παλαιότερα, στους 100 Ελληνες που επιλέγαμε, οι 50 ήταν παλαιοί συγγραφείς και οι 50 ήταν νέοι. Τώρα με την κρίση αυτό έχει αλλάξει. Η αναλογία έχει γίνει 80 – 20. Ξέρετε είναι δύσκολο να επενδύσεις σ’ ένα νέο άνθρωπο, διότι είναι μεγάλη η αλυσίδα των ενεργειών από την αξιολόγηση ενός κειμένου, μέχρι το βιβλίο να φτάσει στο ράφι. Είναι πολλά τα πρόσωπα που εμπλέκονται. Εκείνοι που θα το διαβάσουν και θα το αξιολογήσουν, εκείνοι που θα κάνουν την επιμέλεια, την ορθογραφική διόρθωση, οι γραφίστες, το στήσιμο, η εκτύπωση. Ολοι αυτοί πρέπει να πληρωθούν για τη δουλειά τους. Μετά ακολουθεί ο δειγματισμός στον βιβλιοπώλη, που με τη σειρά του πρέπει να πειστεί για το βιβλίο και να το βάλει στο ράφι.

Γι’ αυτό είναι πιο εύκολη η επένδυση σ’ έναν επώνυμο, παρά σ’ έναν ανώνυμο που πιθανώς να γράφει «διαμάντια».

Είναι πράγματι πολύ δύσκολο. Κύριε Καλογήρου, όσο διαρκεί αυτή η κρίση όλα γίνονται δυσκολότερα. Δυστυχώς οι νέες γενιές μαθαίνουν να μη διαβάζουν, αυτό είναι το πιο μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει Σήμερα και αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο μέλλον. Βλέπετε, αν δεν εμπεδωθεί σ’ ένα παιδί, σ’ έναν έφηβο, σ’ ένα νέο άνθρωπο να διαβάσει, τότε από τα 25 του χρόνια και μετά δεν πρόκειται να ξεκινήσει την ανάγνωση. Καθημερινά μιλάω με συνεργάτες μου, μία από αυτές είναι εκπαιδευτικός και μου εξήγησε ότι στην τάξη της έχει 20 παιδιά. Από αυτά, μέσα στην κρίση χώρισαν οι γονείς των οκτώ παιδιών. Επίσης τέσσερα παιδιά έφτασαν εκεί ως μεταγραφή από άλλα, υποτίθεται καλά σχολεία, γιατί λόγω της κρίσης οι γονείς τους έχασαν τις δουλείες τους. Από μόνα τους τα στοιχεία αυτά δείχνουν το μέγεθος της οικονομικής κατάρρευσης της κοινωνίας.

Ως εκδοτικός οίκος έχετε επενδύσει σε ευρύ πεδίο εκδόσεων. Λογοτεχνία, Πολιτική, Εκπαίδευση, Ψυχολογία, Παιδικό, Οικονομία. Πόσο δύσκολο είναι αυτό;

Για να το επιτύχουμε αυτό χρειάστηκαν δεκαετίες δουλειάς. Τώρα πια για εμάς είναι εύκολο να το κάνουμε, είναι μέρος της δουλειάς μας.

Ποιο θέμα από αυτά έχει μεγαλύτερη απήχηση;

Πάντα η λογοτεχνία και τα παιδικά. Ανέκαθεν αυτά κρατούσαν τα πρωτεία και κατά καιρούς έχει μεγάλη απήχηση το οικονομικό δοκίμιο. Μετά ακολουθούν όλα τα άλλα.

Εσάς προσωπικά, ποιο σας ευχαριστεί περισσότερο;

Εγώ διαβάζω από μικρός και διαβάζω όλη την γκάμα των εκδόσεων. Αυτή την περίοδο διαβάζω δοκίμιο. Επίσης πάντα επιλέγω να διαβάζω και ιστορία. Είναι πολύ σπουδαία γνώση, γιατί όποιος ξέρει ιστορία κατανοεί πιο εύκολα όλα εκείνα που συμβαίνουν στο Σήμερα και μπορεί να αντιληφθεί τις εξελίξεις που δρομολογούν στο Αύριο.

_

Συνέντευξη στον Νεκτάριο Καλογήρου

Ακολουθήστε μας

Αγάθη Προδρόμου: “Τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν με τον δικό τους τρόπο τη σημαντικότητα της ισότητας και της δικαιοσύνης”

Αγάθη Προδρόμου: “Τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν με τον δικό τους τρόπο τη σημαντικότητα της ισότητας και της δικαιοσύνης”

- Συνέντευξη της Αγάθης Προδρόμου στην Κατερίνα Σιδέρη - Αγάθη, πόσο δύσκολη είναι η συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου; Αρκετός κόσμος πιστεύει πως η συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου είναι σχετικά απλή γιατί συνήθως τα παιδικά βιβλία είναι πιο μικρά από τα βιβλία για...

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

- Συνέντευξη της Ευαγγελίας Τσακίρογλου στην Κατερίνα Σιδέρη - Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Καταρχάς σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία! Η συγγραφή ήταν ένα όνειρο που είχα από παιδί. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, όταν ξεκίνησα πλέον να διαβάζω...

Ακολουθήστε μας στο Google News

Επιμέλεια άρθρου

Διαβάστε κι αυτά

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

- Συνέντευξη της Ευαγγελίας Τσακίρογλου στην Κατερίνα Σιδέρη - Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Καταρχάς σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία! Η συγγραφή ήταν ένα όνειρο που είχα από παιδί. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, όταν ξεκίνησα πλέον να διαβάζω...

Καίτη Δροσίνη: “Η έπαρση κάνει τον άνθρωπο αλαζόνα”

Καίτη Δροσίνη: “Η έπαρση κάνει τον άνθρωπο αλαζόνα”

- Συνέντευξη της Καίτης Δροσίνη στην Κατερίνα Σιδέρη - Μιλήστε μας για το βιβλίο σας «Παλέτα δολοφόνου». Πρόκειται για μια ιστορία, με αστυνομική χροιά, που διαδραματίζεται σε δυο χρόνους. Από τη μια παρακολουθούμε την πορεία ενός ταλαντούχου ζωγράφου και την μεθοδική...

Χρήστος Φλουρής: “Όταν μιλάμε για αγάπη μιλάμε για την αγάπη που έχει ως βάση της την αρχή της ειλικρίνειας”

Χρήστος Φλουρής: “Όταν μιλάμε για αγάπη μιλάμε για την αγάπη που έχει ως βάση της την αρχή της ειλικρίνειας”

- Συνέντευξη του Χρήστου Φλουρή στην Κατερίνα Σιδέρη - Μιλήστε μας για το βιβλίο σας «Volcano». Το Volcano είναι ένα κοινωνικό, θα έλεγα, μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην περίοδο από τη δεκαετία του 1950 μέχρι το 2004, με το μεγαλύτερο μέρος της δράσης να...

0 σχόλια

0 Σχόλια

Υποβολή σχολίου