Με πολύχρονη παρουσία στο χώρο των επιστημονικών εκδόσεων, οι εκδόσεις Παρισιάνου εισέρχονται πλέον και στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας, έχοντας ήδη δώσει εξαιρετικά δείγματα γραφής. Έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε σήμερα στο δικτυακό τόπο τοβιβλίο.net την κυρία Μαργαρίτα Παρισιάνου, εκδότρια των ομώνυμων εκδόσεων, με την οποία συζητούμε εκ βαθέων για όλα τα ζητήματα που αφορούν το βιβλίο.

Κυρία Παρισιάνου σας καλωσορίζουμε στον δικτυακό τόπο τοβιβλίο.net

Κύριε Θερμογιάννη, σας ευχαριστώ από καρδιάς για τη φιλοξενία στον πολύ σημαντικό βιβλιοφιλικό δικτυακό τόπο που διατηρείτε. Χαρά μου να μιλώ μαζί σας.

Οι Εκδόσεις Παρισιάνου πρωταγωνιστούν εδώ και σχεδόν εβδομήντα χρόνια στον χώρο κυρίως των επιστημονικών εκδόσεων έχοντας εξέχουσα θέση τόσο στην αγορά όσο και στις βιβλιοθήκες των επιστημόνων. Πρόσφατα ξεκινήσατε έναν νέο κύκλο εκδόσεων σε ένα νέο πεδίο, αυτό της παιδικής λογοτεχνίας. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη λήψη αυτής της απόφασης και ποιος είναι ο στόχος που επιθυμείτε να επιτύχετε στην προσπάθειά σας αυτή;

Η αλήθεια είναι ότι στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού οι Εκδόσεις Παρισιάνου έχουν γίνει σχεδόν συνώνυμες του επιστημονικού και δη του ιατρικού βιβλίου. Αυτή είναι μια πραγματικότητα που ασφαλώς μας τιμά.

Ωστόσο, δεν είναι ευρέως γνωστό ότι οι ιδρυτές των εκδόσεων, Γρηγόρης και Μαίρη Παρισιάνου, κατά τη μακρά πορεία του εκδοτικού οίκου, παράλληλα με τα επιστημονικά συγγράμματα και τα ακαδημαϊκά εγχειρίδια, δεν σταμάτησαν ποτέ να εκδίδουν και βιβλία για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Σε αυτά φυσικά περιλαμβάνονταν και πολλά βιβλία για παιδιά.

Αυτό λοιπόν που ουσιαστικά κάνουν σήμερα οι Εκδόσεις Παρισιάνου –και σε αυτόν τον τομέα– είναι να συνεχίζουν την παράδοση των ιδρυτών τους. Ξαναπιάνουμε δηλαδή, όσον αφορά το παιδικό βιβλίο, το νήμα από εκεί που το άφησαν ο Γρηγόρης και η Μαίρη Παρισιάνου.

Στόχος μας, όπως εξάλλου μπορεί να διαπιστώσει εύκολα όποιος διατρέξει τον κατάλογό μας, είναι ο εμπλουτισμός της παιδικής βιβλιογραφίας με βιβλία ψυχαγωγικού αλλά και εκπαιδευτικού χαρακτήρα.

Ιδιαίτερο βάρος δίνουμε επίσης στην εξοικείωση των παιδιών με τον κόσμο των επιστημών, με τον οποίον, όπως ήδη επισημάνατε, διατηρούμε στενή σχέση.

Από τον κατάλογο μας δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα παραμύθια, κλασικά αλλά και σύγχρονα, τα βιβλία για εφήβους καθώς και τα βιβλία για τους πολύ μικρούς μας φίλους, τα παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας.

Ο χώρος των εκδόσεων του παιδικού βιβλίου είναι πολύ απαιτητικός κυρίως επειδή το κοινό στο οποίο απευθύνεται έχει ιδιαίτερες ανάγκες. Χρειάζεται λόγος κατάλληλος για τους μικρούς αναγνώστες ο οποίος να πλαισιώνεται από κατάλληλη εικονογράφηση. Είναι πρόκληση τελικά για τον εκδοτικό σας οίκο αυτή η επιλογή της έκδοσης παιδικών βιβλίων;

Κάθε εγχείρημα, πόσο μάλλον όταν είναι καινούργιο, τουλάχιστον υπό μία έννοια, συνιστά πρόκληση. Ο χώρος των εκδόσεων ήταν ανέκαθεν απαιτητικός. Αντιμετωπίζουμε το παιδικό βιβλίο με την ίδια σοβαρότητα που αντιμετωπίζουμε το επιστημονικό και δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά.

Τα παιδιά αποτελούν τη φυσική συνέχεια της κοινωνίας μας και οι βάσεις για την άρτια ψυχοπνευματική τους ανάπτυξη τίθενται από πολύ νεαρή ηλικία.  Το καλό παιδικό βιβλίο είναι ζήτημα υψίστης σημασίας και η συμβολή του στη δόμηση μια ισχυρής και υγιούς προσωπικότητας είναι καθοριστική. Λόγος και εικόνα θα πρέπει να συνιστούν ένα οργανικό όλον που θα απευθύνεται τόσο στη νόηση όσο και στο συναίσθημα του παιδιού.

Η μεγάλη πρόκληση, θα έλεγα, είναι άλλη. Το πώς θα φέρουμε το παιδί κοντά στο βιβλίο, το πώς θα του εμπνεύσουμε την αγάπη για το βιβλίο και το διάβασμα. Ξέρετε πολύ καλά ότι σήμερα αυτό ενέχει μια παραπάνω δυσκολία, δεδομένου ότι ζούμε στην εποχή της παντοκρατορίας της εικόνας και τα ερεθίσματα που δέχονται τα παιδιά από παντού είναι πολλά. Τα περισσότερα εξ αυτών μάλιστα λειτουργούν αποτρεπτικά όσον αφορά την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας. 

Προσπαθούμε κατά συνέπεια να βρούμε τη χρυσή τομή, να ισορροπήσουμε μεταξύ ποιοτικής ψυχαγωγίας και ουσιαστικής γνώσης. Γιατί, κακά τα ψέματα, αν το βιβλίο δεν είναι ελκυστικό, αν δεν κινεί την περιέργεια του παιδιού, αν δεν διεγείρει τη φαντασία του, αν με δυο λόγια το παιδί δεν νιώθει ότι αυτό που διαβάζει όντως το αφορά, το βιβλίο θα το πετάξει. Θα πιάσει το τάμπλετ ή το τηλέφωνο.

Αν ξεφυλλίσει κανείς τον κατάλογο των παιδικών σας βιβλίων θα συναντήσει κανείς πολλούς τίτλους γραμμένους κυρίως από ξένους συγγραφείς. Είναι απολύτως βέβαιο πως η επιλογή σας δεν έχει γίνει τυχαία κι έχει να κάνει με την ποιότητα των βιβλίων αυτών. Είναι στα μελλοντικά σας σχέδια η συνεργασία με Έλληνες συγγραφείς, νέους ή καταξιωμένους, προκειμένου να τους εντάξετε στο δυναμικό της ομάδας σας. Κι αν ναι, τι είναι αυτό που θα αναζητήσετε κυρίως στα έργα τους;

Όπως συμβαίνει στον τομέα των επιστημονικών εκδόσεων έτσι και στο παιδικό βιβλίο συνεργαζόμαστε με ορισμένους από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού. Πρόκειται για εκδότες που μας ξέρουν και τους ξέρουμε, για συνεργασίες δηλαδή που είναι δοκιμασμένες στον χρόνο.

Μπορεί να ακουστεί απλοϊκό, αλλά κατά βάση το κριτήριό μας είναι ένα: επιλέγουμε τα βιβλία που θα διαβάζαμε στα παιδιά μας και που θα θέλαμε τα παιδιά μας να διαβάζουν. Βιβλία που ψυχαγωγούν αλλά και διδάσκουν. Βιβλία που ανοίγουν τους γνωστικούς ορίζοντες του παιδιού, χωρίς όμως να ξεπέφτουν στον διδακτισμό. Επιλέγουμε ακόμη βιβλία που νομίζουμε ότι λείπουν από την ελληνική βιβλιαγορά. Παρότι ο χώρος του παιδικού βιβλίου κατακλύζεται από εκδόσεις, πιστεύουμε ότι πάντα υπάρχει θέση για καινούργια καλά βιβλία.

Όσον αφορά τις συνεργασίες μας με Έλληνες συγγραφείς είναι κάτι που επιδιώκουμε. Θέλουμε να δώσουμε φωνή σε νέους κυρίως ανθρώπους που έχουν κάτι να πουν. Ήδη συνεργαζόμαστε με αρκετούς Έλληνες συγγραφείς και εικονογράφους παιδικών βιβλίων. Ορισμένοι μάλιστα από αυτούς εμπιστεύτηκαν εμάς για την έκδοση των πρώτων τους έργων.

Αυτό που επιζητούμε από έναν νέο συγγραφέα παιδικών βιβλίων είναι η αυθεντικότητα και η υπευθυνότητα. Εάν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, εμείς δεσμευόμαστε να κάνουμε το καλύτερο δυνατόν για την αρτιότερη μορφή του βιβλίου προκειμένου να φτάσει στα χέρια των νεαρών αναγνωστών και να επιτελέσει την αποστολή του.  

Τα βιβλία των παιδικών σας εκδόσεων είναι ομολογουμένως πολύ προσεγμένα και ποιοτικά, έχουν, θα έλεγε κανείς, ακολουθήσει τη βαριά κληρονομιά των επιστημονικών σας εκδόσεων. Πόσο δύσκολο είναι στη σημερινή συγκυρία να μπορέσει μια επιχείρηση να κρατήσει τον δείκτη των προϊόντων της σε υψηλά επίπεδα και ταυτόχρονα να παραμείνει ανταγωνιστική;

Είναι καθαρά θέμα προτεραιοτήτων και επιλογών. Κατάγομαι από παλιά οικογένεια εκδοτών και ουσιαστικά μεγάλωσα μέσα στα βιβλία. Για μένα το βιβλίο δεν είναι πολυτέλεια αλλά τρόπος ζωής.

Παρότι –δεν υπάρχει αμφιβολία επ’ αυτού– οι εκδοτικοί οίκοι είναι εταιρείες που καλούνται να επιβιώσουν σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, έχουν, κατά τη δική μου τουλάχιστον αντίληψη, και σημαντική κοινωνική αποστολή. Υπάρχει μια μεγάλη μερίδα αναγνωστών που αναζητά την ποιότητα και την ανταμείβει με την προτίμησή της. Σε αυτούς απευθυνόμαστε και αυτούς επιθυμούμε να κερδίσουμε.

Στα βιβλία σας τολμήσατε να μιλήσετε για θέματα «δύσκολα» όπως είναι ένα διαζύγιο, ο καρκίνος, ο αυτισμός, το σύνδρομο Down. Πολλοί θα έλεγαν πως έτσι βαραίνει η ψυχή ενός παιδιού και πως μπορεί να γεμίζει από επιπλέον φοβίες. Πώς το αντιπαρέρχεστε αυτό;

Ειλικρινά, κύριε Θερμογιάννη, χαίρομαι πολύ που θέτετε αυτή την ερώτηση. Δεν σας κρύβω ότι κατά την επιλογή των συγκεκριμένων τίτλων ακούσαμε ενστάσεις από διάφορες πλευρές. «Μα καλά», μας έλεγαν, «θα μιλήσετε στα παιδιά για θέματα τόσο οδυνηρά όπως το διαζύγιο, ο καρκίνος ή ακόμα και ο θάνατος; Για τη νοητική υστέρηση; Για τη γεροντική άνοια;»

Η απάντησή μου είναι ότι οι Εκδόσεις Παρισιάνου θέλουν να βγάλουν και βγάζουν βιβλία που μιλούν για όλα τα ζητήματα που αποφεύγουμε να συζητάμε όχι μόνο με τα παιδιά αλλά, πολλές φορές, και μεταξύ μας οι ενήλικες.  Υπάρχει ένας ιδιότυπος στρουθοκαμηλισμός, όχι μόνο στην ελληνική αλλά στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες εν γένει. Το βλέπουμε καθημερινά αυτό. Νομίζουμε ότι αν δεν μιλήσουμε για το πρόβλημα ή αν αναφερθούμε σε αυτό λειαίνοντας τις λέξεις, θα το ξορκίσουμε.

Από την άλλη, όλοι ξέρουμε ότι ο μόνος τρόπος διαχείρισης ενός προβλήματος δεν είναι η φυγή αλλά η κατά μέτωπον αντιμετώπιση. Έχει επικρατήσει η στρεβλή, κατά τη γνώμη μου, άποψη ότι πρέπει να στρογγυλεύουμε τις λέξεις όταν θέλουμε να μιλήσουμε για δύσκολα θέματα – ιδίως στα παιδιά. Η εμπειρία μου –και τώρα σας μιλώ όχι μόνο ως εκδότρια αλλά και ως μητέρα δύο παιδιών και προσφάτως γιαγιά– ότι τα παιδιά αυτό που ζητούν από εμάς δεν είναι να τους κρύβουμε την αλήθεια αλλά να τους μιλάμε με ειλικρίνεια. Μόνο μέσα από την ουσιαστική συζήτηση θα μπορέσουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τόσο περίπλοκα και οδυνηρά θέματα.

Φυσικά όλα αυτά πρέπει να γίνονται με τη δέουσα προσοχή και το ανάλογο σύστημα και γι’ αυτό όλα μας τα βιβλία που άπτονται αυτών των πολύ σοβαρών ζητημάτων τα επιμελούνται παιδοψυχολόγοι, ειδικοί παιδαγωγοί ή ακόμη και εγνωσμένου κύρους παιδοψυχίατροι.

Τι να περιμένουμε από τις εκδόσεις Παρισιάνου τη νέα χρονιά που ήρθε στη ζωή μας πριν λίγες μέρες;

Μα πολλά και καλά βιβλία ασφαλώς, για μικρούς και μεγάλους. Περισσότερα προσεχώς…

Εσείς από τη μεριά σας, τι είναι αυτό θα θέλατε να δείτε στο 2018 όσον αφορά στο βιβλίο, στο αγοραστικό κοινό και στους αναγνώστες σας;

Ειλικρινά πιστεύω ότι ο εκδότης δεν πρέπει να εγείρει από τους αναγνώστες «απαιτήσεις», τουλάχιστον όχι με την τρέχουσα έννοια του όρου. Αυτό που πρέπει να προσπαθεί αδιαλείπτως είναι να συμβάλλει στον ουσιαστικό εμπλουτισμό της βιβλιογραφίας της χώρας του με όσο το δυνατόν καλύτερες εκδόσεις. Αυτό είναι το πρώτιστο.

Ξέρουμε ότι έχουμε πιστούς αναγνώστες και είμαστε βέβαιοι ότι αυτοί οι αναγνώστες θα δημιουργήσουν συν τω χρόνω και άλλους. Αν τα βιβλία είναι καλά, θα βρεθούν οι αναγνώστες που θα τα αναζητήσουν και θα τα αναδείξουν. Ως προς αυτό, θα μπορούσατε να πείτε ότι είμαι μάλλον αισιόδοξη.  

Κλείνοντας θα θέλατε να μας αφήσετε μια ευχή για το 2018;

Θα ευχηθώ αυτά που ακούγονται ίσως κοινότοπα αλλά δεν παύουν να είναι και τα πιο σημαντικά, οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ευόδωση κάθε εγχειρήματος, προσωπικού ή συλλογικού: υγεία και δύναμη σε όλους. Τα υπόλοιπα, με κόπο, επιμονή και προσήλωση στους στόχους του ο καθένας, αργά ή γρήγορα, θα τα πετύχουμε.

Σας ευχαριστούμε θερμά για την όμορφη συνομιλία μας.

Κι εγώ σας ευχαριστώ, κύριε Θερμογιάννη. Ήταν πραγματική χαρά για μένα.

Λίγα λόγια για τον εκδοτικό οίκο Παρισιάνου
Ο Εκδοτικός Οίκος «Γρηγορίου Κ. Παρισιάνου» ιδρύθηκε το 1949 από τον Γρηγόριο Παρισιάνο και τη Μαίρη Παρισιάνου το γένος Βασιλείου, του ιστορικού εκδοτικού οίκου Βασιλείου που ιδρύθηκε το 1913.
Στην αρχή λειτουργούσε ως βιβλιοπωλείο και μετά από μικρό χρονικό διάστημα ως εκδοτικός οίκος συγγραμμάτων των καθηγητών Πανεπιστημίου, και κυρίως των Ιατρικών Σχολών.
Με την εξέλιξη των συνεργασιών και την αύξηση του κύκλου των εργασιών, αποφάσισε τη δημιουργία ιδιόκτητης τυπογραφικής μονάδας με συγκρότημα στοιχειοθεσίας, εκτύπωσης και βιβλιοδεσίας.
Ταυτοχρόνως, άρχισε να αποκτά δικαιώματα μετάφρασης και διάθεσης στην ελληνική αγορά πολλών ξένων κλασικών ιατρικών συγγραμμάτων σε συνεργασία με τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους (McGraw Hill, Blackwell, Lippincott, Cambridge, Elsevier, Springer, Masson κ.ά.).
Μετά την απώλεια τού Γρηγ. Παρισιάνoυ, η εταιρεία διευθύνεται από τη σύζυγό του και μετονομάζεται σε ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Μαρία Γρ. Παρισιάνου.

Τον Απρίλιο του 2000 δημιουργήθηκε μία νέα εταιρεία, υπό την επωνυμία:

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΠΑΡΙΣIAΝΟΥ Α.Ε.

με έδρα την Αθήνα. Τη διεύθυνση της Εταιρείας ανέλαβε η Μαργαρίτα Παπαηλιού-Παρισιάνου*, της οποίας είναι και Πρόεδρος.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα ιδρύονται άλλα δύο υποκαταστήματα στο Γουδί (Μικράς Ασίας 76, Υποκατάστημα «Γρηγόριος Κ. Παρισιάνος») και στη Θεσσαλονίκη (Παναγιάς Δέξιας 5) και λειτουργούν παράλληλα με το κεντρικό κατάστημα «Μαρία Γρ. Παρισιάνου» στην Αθήνα (Ναυαρίνου 20).
Συγχρόνως ανανεώθηκαν πλήρως τα μηχανήματα και οι μέθοδοι εκτύπωσης σύμφωνα με τα τελευταία επιτεύγματα της ηλεκτρονικής τυπογραφίας.
Η εταιρεία συνεχίζει με αμείωτη επιτυχία τη μακροχρόνια παράδοση των εκδόσεων «ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ» στην έκδοση ελληνικών και στη μετάφραση-εκτύπωση ξενόγλωσσων επιστημονικών συγγραμμάτων. Πέραν της εμπορίας των επιστημονικών συγγραμμάτων, η εταιρεία επεξέτεινε τις δραστηριότητές της, διευρύνοντας και εμπλουτίζοντας το φάσμα των Επιστημονικών Εκδόσεων «ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ» με βιβλία για την Ιατρική, τη Βιολογία, τα Παραϊατρικά Επαγγέλματα, τη Νοσηλευτική, την Ψυχολογία, τις Περιβαλλοντικές και Φυσικομαθηματικές Επιστήμες κ.ά.
Από τον Σεπτέμβριο του 2007 τα γραφεία της Εταιρείας μεταφέρθηκαν στο ιδιόκτητο συγκρότημα γραφικών τεχνών, ευρισκόμενο στην οδό Ιωάννου Ράλλη 21 στη Μεταμόρφωση και, τέλος, τον Μάρτιο του 2009, και μετά από πολύμηνη ανακαίνιση, το κατάστημα της Ναυαρίνου 20 επαναλειτούργησε με καινούργιους χώρους, όπου φιλοξενείται και το Αρχείο των εκδόσεων «ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ». Στο κατάστημα διατίθενται σε προσφορά επιλεγμένοι τίτλοι και παλαιότερες εκδόσεις από το πλουσιότατο Αρχείο μας.
Οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΡΙΣIAΝΟΥ Α.Ε., σε συνεργασία με τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού και με κορυφαίους Έλληνες επιστήμονες και συγγραφείς, συνεχίζουν με συνέπεια την πολυετή παράδοση της προσφοράς στον χώρο του επιστημονικού βιβλίου.

*Η Μαργαρίτα Παπαηλιού-Παρισιάνου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Σχολή Δοξιάδη, στο τμήμα Γραφικών Τεχνών, καθώς και στο Παρίσι, στην Ècole Supérieure Estienne. Εργάστηκε επί σειρά ετών στον χώρο του βιβλίου. Από το 2000 διευθύνει τις Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε.