Τεχνητή νοημοσύνη, σχεδόν ανθρώπινη
Έκθεση Γ΄ Λυκείου
Κριτήριο Αξιολόγησης
–
Κείμενο I: Τεχνητή νοημοσύνη, σχεδόν ανθρώπινη
Η Ρέιτσελ έχει μπλε, εκφραστικά μάτια και είναι πάντοτε χαμογελαστή. Κατέχει μια εντυπωσιακή εγκυκλοπαιδική γνώση πληροφοριών, και καταφέρνει να βρίσκει την κατάλληλη απάντηση σε κάθε πιθανή ερώτηση εντός μερικών δευτερολέπτων. Φροντίζει, μάλιστα, να απαντάει με ευγένεια ακόμη και στα πιο προσβλητικά σχόλια, κοιτάζοντας κατάματα τον συνομιλητή της με παρατηρητικότητα και κατανόηση. Ακούγεται ο ιδανικός άνθρωπος για να δουλέψει στον τομέα της εξυπηρέτησης πελατών – με μία μόνο εξαίρεση: η Ρέιτσελ δεν είναι άνθρωπος, αλλά ένα εξαιρετικά ρεαλιστικό ολόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης και οι δημιουργοί της υπόσχονται πως σύντομα θα είναι έτοιμη να αναλάβει τον ρόλο του προσωπικού βοηθού του μέλλοντος.
Η Ρέιτσελ είναι ένα πολυετές πρότζεκτ της ΙΒΜ σε συνεργασία με τη νεοζηλανδική Soul Machines, μια εταιρεία που εξειδικεύεται στη δημιουργία ρεαλιστικών ψηφιακών αναπαραστάσεων, έχοντας μάλιστα κερδίσει δύο Όσκαρ για τη συνεισφορά της στις ταινίες «Avatar» και «King Kong». Οι δύο εταιρείες βάσισαν την τεχνητή της νοημοσύνη σε βιολογικά μοντέλα του ανθρώπινου εγκεφάλου, «παντρεύοντας» για πρώτη φορά τα λογισμικά εξυπηρέτησης με τεχνολογία αναγνώρισης ανθρωπίνων εκφράσεων. «Μπορούμε πλέον να πούμε πως δημιουργήσαμε τον πρώτο ψηφιακό άνθρωπο», ανέφερε με αυτοπεποίθηση ο διευθυντής της IBM Watson Σαντένου Αγκαργουάλ, στην επίσημη παρουσίαση του προσωπικού βοηθού του μέλλοντος στο Νταβός της Ελβετίας. Προτού η κατάμεστη αίθουσα ξεσπάσει σε χειροκροτήματα, η Ρέιτσελ βιάστηκε να προσθέσει: «Χαίρομαι που σας βλέπω να χαμογελάτε, κύριε Αγκαργουάλ».
Είναι πράγματι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς την τεχνητή νοημοσύνη να παίρνει ανθρώπινη σάρκα και οστά, να καταφέρνει να επικοινωνεί διαβάζοντας μέχρι και τις εκφράσεις του προσώπου του χρήστη της.
Παρότι η Ρέιτσελ βρίσκεται ακόμα σε πειραματικά στάδια, με στόχο να βγει στις αγορές στις αρχές του 2019, η Soul Machines συνεργάζεται ήδη με οκτώ μεγάλες εταιρείες διαφόρων κλάδων για τη δημιουργία διαφορετικών ολογραμμάτων προσαρμοσμένων σε κάθε ανάγκη. Οι δημιουργοί της προβλέπουν πως έπειτα από την κυκλοφορία της η Ρέιτσελ θα γίνει ανάρπαστη, καθώς η αναπαραγωγή της είναι τεχνολογικά εξαιρετικά εύκολη. «Αντίθετα από τους ανθρώπους, τα ολογράμματα δεν έχουν αυτονομία. Η κάθε εταιρεία μπορεί να εμφυτεύσει τις δικές της πληροφορίες και κανονισμούς στον τεχνητό εγκέφαλο της Ρέιτσελ, καθώς και να αλλάξει την εμφάνιση και την ομιλία της.
Το μόνο που μένει σταθερό, φυσικά, είναι η εξυπηρετική της προσωπικότητα – άλλωστε, κανένας δεν θα προτιμούσε έναν ανυπόμονο, αγενή βοηθό εξυπηρέτησης πελατών», δήλωσε ο υπεύθυνος επιχειρήσεων της Soul Machines, Γκρεγκ Κρος. Μάλιστα, η εταιρεία ελπίζει πως το ολόγραμμα δεν θα είναι άλλος ένας πιθανός μηχανισμός εξυπηρέτησης πελατών στη διάθεση των εταιρειών, αλλά πως σύντομα θα πάρει «προαγωγή» αναλαμβάνοντας τον ρόλο «πρεσβευτή μάρκας». Η αισιοδοξία αυτή είναι δικαιολογημένη – σε αυστραλιανή έρευνα 10.000 ατόμων που δοκίμασαν τις υπηρεσίες της Ρέιτσελ, το 74% δήλωσε πως θα προτιμούσε να αναλάβει εκείνη την εξυπηρέτησή τους.
Η φουτουριστική παρουσίαση της Ρέιτσελ ήταν μια απλή μικρογραφία της λεγόμενης «τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης», της εποχής όπου η πρόοδος στην εκμάθηση λογισμικών και την αρχιτεκτονική δεδομένων δημιουργεί πλέον μηχανές με επίπεδο προσαρμοστικής νοημοσύνης συγκρίσιμο με την ανθρώπινη – και ενίοτε χωρίς τις ατέλειες της δεύτερης. Έπειτα από τον αρχικό εντυπωσιασμό, προκύπτει ένα πιο ανησυχητικό ερώτημα: ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της Ρέιτσελ στην αγορά εργασίας; Η συνήθης απάντηση σε αυτό το ερώτημα ήταν πως η συναισθηματική νοημοσύνη του ανθρώπινου εγκεφάλου θα του εξασφαλίζει πάντοτε το προτέρημα στην αγορά εργασίας, πως η τεχνολογία και τα λογισμικά περιορίζονται σε ρόλο εργαλείων. Ο πρωτοποριακός ρεαλισμός και η αποστομωτική ευγένεια της Ρέιτσελ, φυσικά, καταρρίπτουν αυτά τα επιχειρήματα. Μάλιστα σε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, υπολογίζεται πως το 47% των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ ενδέχεται να αντικατασταθούν από μηχανές με τεχνητή νοημοσύνη.
Κλείνοντας την παρουσίαση, ένας δημοσιογράφος ρώτησε τους δημιουργούς του ολογράμματος αν φοβούνται πως η δημιουργία τους θα συμβάλει σημαντικά στο κύμα ανεργίας που επιφέρει ο ρυθμός της τεχνολογικής προόδου. «Εάν κυριαρχούσε στην ανθρώπινη ιστορία αυτός ο φόβος, οι μεγαλύτερες εφευρέσεις της ανθρωπότητας δεν θα είχαν υπάρξει ποτέ», απάντησαν οι ίδιοι, προσθέτοντας άμεσα: «Τις υπόλοιπες ερωτήσεις θα σας τις απαντήσει η ίδια η Ρέιτσελ».
Νίκος Ευσταθίου, Η Καθημερινή, 07-02-2018 (διασκευή)
Για να δείτε ολόκληρο το κριτήριο κλικ εδώ!
Για να δείτε όλα τα κριτήρια αξιολόγησης κλικ εδώ!
–
