ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
ΨΥΧΗ ΣΤΑ ΔΟΝΤΙΑ
Σχήμα 15 Χ 24 εκ., σελ. 48, τιμή: 10 €, ISBN 978–618–5248-53-6
Εκδόσεις Το Ροδακιό, Απρίλιος 2019
– ποίηση –
What is or is not Greece, is a question of no little difficulty.
Murray’s Encyclopaedia of Geography, 1834
Στο όγδοο ποιητικό του βιβλίο ο Δ. Χουλιαράκης, δίχως να απομακρύνεται από το ύφος που τον χαρακτηρίζει από την πρώτη του εμφάνιση το 1983, επιχειρεί μια «γενέθλια» στροφή στη θεματική του. Πλαίσιο των ιστοριών που διηγείται αποτελούν μεγάλα και μικρά γεγονότα των κρίσιμων δεκαετιών ΄40 έως και ΄70 στην Ελλάδα (ανάμεσά τους οι δολοφονίες του Τζορτζ Πολκ στη Θεσσαλονίκη και της Ανν Ντόροθι Τσάπμαν στο Καβούρι, το σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Δερβένι Κορινθίας και το ναυάγιο του οχηματαγωγού «Ηράκλειον» στη Φαλκονέρα, οι εκτελέσεις των δολοφόνων Σταυρούλας Γκουβούση, Χέρμαν Ντουφτ και Βασίλη Λυμπέρη, η βεντέτα στα Βορίζια της Κρήτης κ.α.). Εκφραστικά μέσα ο εγγενής λυρισμός, η ειρωνεία και μια ιδιότυπα αισθησιακή έκλυση. Τα 23 «διαλεκτικά» ποιήματα που απαρτίζουν τη συλλογή περιέχουν ψηφίδες μιας προσωπικής μυθολογίας ενώ ταυτόχρονα αναλύουν και αποτιμούν πτυχές του σύγχρονου εθνικού μας βίου. Είναι άτυπα μαθήματα πατριδογνωσίας, καθώς μοιάζουν να αποκρίνονται, σε διάφορους τόνους και ηχοχρώματα, στην ερώτηση του τίτλου από το γνωστό ποίημα του Ιωάννη Πολέμη «Τι είναι η πατρίδα μας;» με τον οποίο ο Χουλιαράκης μηχανεύεται μια λανθάνουσα συνομιλία. Μόνο που η απάντηση εδώ είναι ολότελα διαφορετική από εκείνην του Πολέμη, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον ως προς την ιστορική-φιλοσοφική της διάσταση. Οι ήρωες των ποιημάτων της Ψυχής στα δόντια τοποθετούνται στις πραγματικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές τους συντεταγμένες και με τις συμπεριφορές τους θέτουν υπό αμφισβήτηση θεωρίες και κοσμοϊστορίες αλλά και το μεταπολεμικό ελληνικό τάχατες «θαύμα». Αλλά επειδή ο άνθρωπος δεν εφευρέθηκε στον τόπο αυτό οι προεκτάσεις της βιοτικής τους περιπέτειας υπερβαίνουν κατά πολύ τα στενά όρια του συγκεκριμένου γεωγραφικού χώρου.
Δείγμα γραφής από το ποίημα με τίτλο « Όταν πήγαινα νήπιο»: Μια Κορίνα θυμάμαι με μαλλιά σγουρά και μάτια γλαρά / που καθόταν στο μπρος το θρανίο / η καρδιά μου πετάριζε, κι εκεινής φυσικά / -τό ΄νιωθα- μα ήταν απόμακρη, το βλέμμα της κρύο. // Σε ποιόν να δόθηκε, άραγε, με τι μπρίο; / Την ψυχρή αυτή ομορφιά / ποιος να τρύγησε / μία και δύο; // Τάχα γόνος επώνυμος / στην παρφουμαρισμένη / τη σουίτα λουξ ξενοδοχείου / ή ένας τυχαίος δονζουάν με το / σαραβαλάκι του, στων περιχώρων / κάποιο λατομείο;
Ο Δημήτρης Χουλιαράκης (Αθήνα 1957) είναι ποιητής και μεταφραστής. Έχει βραβευθεί από την Ακαδημία Αθηνών (2004, 2016) και από το περιοδικό «Διαβάζω» (2003).