Είναι κάτι που μένει, του Βασίλη Κουτσιαρή

Βασίλης Κουτσιαρής
«Είναι κάτι που μένει»
Εικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου
Παρρησία: 2013

Ένα απλό κομμάτι πανί γίνεται ο καμβάς πάνω στον οποίο ο συγγραφέας υφαίνει την ιστορία του. Πριν απ’ όλα το βαφτίζει στα τρία από τα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Αφήνει τον Αέρα να το παρασύρει, τη Γη και να το Νερό να το αγγίξουν και να γίνουν οι καλύτεροί του φίλοι κι ύστερα ρίχνει στο δρόμο του ένα κορίτσι, τη Μαρίνα. Ο συγγραφέας για χάρη της μεταμορφώνει αυτό το απλό κομμάτι πανί σε κούκλα.

Μια ραπτομηχανή, ένα ψαλίδι, μια βελόνα, λίγη κλωστή και τα χέρια της μητέρας του κοριτσιού θα δώσουν ψυχή σε αυτό το «απλό κομμάτι πανί». Μόνο που η Μαρίνα γρήγορα βαριέται την πάνινη κουκλίτσα που της χάρισε η μαμά της. Κι ας ήταν εκείνη η αφορμή για να γεννηθεί και να αποκτήσει πνοή. Γρήγορα, αρχίζει να την κακομεταχειρίζεται. Σε εκείνο το σημείο της ανάγνωσης, για μένα, εμφανίστηκε στο πρόσωπο της Μαρίνας και το τέταρτο στοιχείο: η Φωτιά. Η Μαρίνα είχε βαλθεί να κάνει την ζωή της κουκλίτσας αφόρητη.

Καθώς προχωρούσα στην ανάγνωση του «Είναι κάτι που μένει» από το μυαλό μου περνούσαν δημοσιεύματα με ιστορίες παιδιών που είχαν πέσει θύματα κακομεταχείρισης από τους ίδιους τους γονείς τους. Αναρωτήθηκα αν μια τέτοιου είδους προσέγγιση ήταν στις προθέσεις του συγγραφέα. Όμως, τα καλά παιδικά βιβλία είναι «ταξίδια για τρεις». Για τον συγγραφέα, τον εικονογράφο και, φυσικά, τον αναγνώστη. Ο καθένας τους είναι δημιουργός της δικής του προσωπικής και μοναδικής διαδρομής. Κι έτσι προχώρησα την ανάγνωση ελπίζοντας στη λύτρωση που ήρθε στο πρόσωπο της Ζωής. Το κορίτσι άνοιξε την αγκαλιά της στην κουκλίτσα. Της πρόσφερε απλόχερα την αγάπη της και την άφησε να επιλέξει με ποια από τις δύο θέλει να μείνει. Με τη Μαρίνα, την «αληθινή» της μαμά, που τη διεκδικεί με πείσμα κι ας μη την πονά ή με τη Ζωή, τη «θετή» της μαμά. Στο σημείο αυτό ο συμβολισμός του ονόματός της αποκτά ακόμα μεγαλύτερο βάρος.

Σίγουρα, αυτό το βιβλίο έχει πολλαπλές αναγνώσεις και για μένα το ζήτημα της υιοθεσίας θα μπορούσε να είναι μία μόνο από αυτές… Όπου και αν σας οδηγήσει αυτή η ιστορία είναι σίγουρο πως θα τη βρείτε πολύ δυνατή. Εξίσου, δυνατή είναι και η εικονογράφηση της Κατερίνας Βερούτσου. Τόσο η γραφή όσο και η εικόνα αποφεύγουν να ωραιοποιήσουν την πραγματικότητα. Λέξεις και χρώματα στροβιλίζονται με σκληρότητα αλλά και ευαισθησία, ακριβώς όπως κάνει καθημερινά και η ίδια η ζωή. Το «Είναι κάτι που μένει» έχει τιμηθεί με Έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών το 2012 ενώ το 2013 βραβεύτηκε από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

_

γράφει η Λιάνα Δενεζάκη