Εφιάλτης: η απολογία, του Νίκου Φαρούπου

Ο Εφιάλτης, ο γιος του Ευρυδήμου, ήταν σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ο άνθρωπος που υπέδειξε στους Πέρσες το στενό πέρασμα από το οποίο επιτέθηκαν πισώπλατα στους αμυνόμενους 300 Σπαρτιάτες και Πλαταιείς του Λεωνίδα το 480 π. Χ., με αποτέλεσμα την ηρωική αντίσταση των Θερμοπυλών. Ήταν το πρόσωπο που μέχρι και σήμερα θεωρείται ταυτόσημο της προδοσίας και της αρνησιπατρίας. Είναι όμως τα πράγματα έτσι ή υπάρχει κάποια μνησικακία ή παραπληροφόρηση από μεριάς του Ηροδότου; Ο συγγραφέας Νίκος Φαρούπος βάζει τα πράγματα στη θέση τους.

Το μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο και αποτελείται από μικρά και μεστά κεφάλαια, μέσα από τα οποία ξεπηδάνε η εποχή και οι συνθήκες πριν και μετά τους Περσικούς πολέμους. Εν είδει επιστολών του Εφιάλτη προς τον Σπαρτιάτη Αριστοκλή, το κείμενο αναφέρεται σε πάρα πολλά γεγονότα, συνήθειες και γενικότερα στη στάση ζωής των Αθηναίων και των Σπαρτιατών και παρουσιάζει πολυδιάστατα τη ζωή του Εφιάλτη: πού γεννήθηκε και μεγάλωσε, ποια παντρεύτηκε, γιατί παρουσιάστηκε στον Ξέρξη, ποια ήταν τα πραγματικά του σχέδια και γιατί δεν ευοδώθηκαν, πώς περνάει τη ζωή του τώρα κυνηγημένος και επικηρυγμένος, πώς και ταυτίστηκε με την έννοια της προδοσίας κλπ. Με συνεχή πρωθύστερα και με στιβαρή γραφή, που δε χάνει τον δρόμο της ούτε κουράζει τον αναγνώστη που είναι εξοικειωμένος με την ιστορία των Περσικών πολέμων, το κείμενο ξεδιπλώνεται και αγκαλιάζει κάθε λεπτομέρεια του τρόπου ζωής και αντίληψης των ανθρώπων του 5ου αιώνα π. Χ., ταξιδεύει νοερά στα γεωγραφικά διαμερίσματα μιας Ελλάδας που η μισή ήταν κάτω από τον περσικό ζυγό και αναπαριστά με γλαφυρότητα τις μάχες, τις κοινωνικές τάξεις, τον μικρόκοσμο ενός άντρα και στρατιώτη που πολεμάει στη Σπάρτη ή φιλοσοφεί στην Αθήνα.

Παρομοιώσεις και μεταφορές, ρεαλισμός και ένας έξυπνος χειρισμός της κλητικής προσφώνησης για να αποφεύγεται η συνεχόμενη σκέτη χρήση του ονόματος «Αριστοκλή» (μα πόσοι διαφορετικοί επιθετικοί προσδιορισμοί μπορούν να ταιριάξουν με ένα όνομα!) είναι κάποια από τα θετικά χαρακτηριστικά που απόλαυσα διαβάζοντας αυτό το πρωτότυπο και τεκμηριωμένο μυθιστόρημα. Επίσης μου άρεσε πολύ που δεν παρατίθενται μόνο τα γεγονότα της ιστορίας που προηγήθηκαν ή έπονταν αλλά δίνεται πρόσφορο έδαφος και για μια αντιθετική παράταξη των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των αντίπαλων κοινωνιών της Αθήνας και της Σπάρτης, μέσα στο πλαίσιο των οποίων επεξηγούνται οι πράξεις και οι αντιλήψεις του Εφιάλτη και του παραλήπτη της επιστολής του, Αριστοκλή, καθώς και μια συναρπαστική περιγραφή των Ολυμπιακών αγώνων. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτών των αγώνων ο Εφιάλτης συναναστράφηκε με τον Θουκυδίδη και τον Ηρόδοτο ως συμποσιαστές κι εκεί βρίσκεται η ουσία της ιστορίας που αφηγείται ο κύριος Φαρούπος.

Το μυθιστόρημα συμπληρώνεται με υποσέλιδες σημειώσεις, βιβλιογραφία, Υπόμνημα αλλά και Παράρτημα, που βρίθουν ιστορικών πληροφοριών και προσδίδουν στο κείμενο την αληθοφάνεια που απαιτείται, γιατί όπως παραδέχεται και ο συγγραφέας «είναι ουσιαστικά προϊόν μυθοπλασίας και όχι ένα ιστορικό πόνημα» (σελ. 229). Η πιθανή «Απολογία» του Εφιάλτη είναι ένα συναρπαστικό κείμενο που ψάχνει τις αλήθειες βαθύτερα και δε στέκεται στη φράση «Το έγραψε ο Ηρόδοτος». Γλαφυρό, μελετημένο, συναρπαστικό και συγκινητικό, με ταξίδεψε ως τις Θερμοπύλες και την Ολυμπία, μου έσκισε ένα προς ένα τα πέπλα της ημιμάθειας και μου έδειξε πόσο αρμονικά μπορούν να ταιριάξουν η ιστορική έρευνα με τη μυθοπλασία.

Ακολουθήστε μας

Οι προσφορές των εφημερίδων για το Σαββατοκύριακο 15 – 16 Φεβρουαρίου 2025

Οι προσφορές των εφημερίδων για το Σαββατοκύριακο 15 – 16 Φεβρουαρίου 2025

Real News Καθημερινή Πρώτο Θέμa Το Βήμα της Κυριακής Δώστε μας το email σας και κάθε Παρασκευήθα έχετε στα εισερχόμενά σας τις προσφορές των εφημερίδων (Δεν στέλνουμε ανεπιθύμητη αλληλογραφία ενώ μπορείτε να διαγραφείτε με ένα κλικ και δεν θα...

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΞΑΝ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΟΝ ΜΥΘΟ – Ζαμπακίδης Ζήνωνας & Μαρκάκη Βασιλική

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΞΑΝ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΟΝ ΜΥΘΟ – Ζαμπακίδης Ζήνωνας & Μαρκάκη Βασιλική

γράφει η Κατερίνα Σιδέρη Έχουμε ακούσει για πολλές γυναίκες που πέρασαν στην ιστορία, για γυναίκες που κατέχουν περίοπτη θέση στο κάδρο της. Αν με ρωτάτε, γνώρισα κάμποσες, μα όχι όλες όσες το σημερινό βιβλίο φιλοξενεί. Μαγεύτηκα πραγματικά από το περιεχόμενό του, από...

Ο Άρης χαμογελάει / Ο Άρης γκρινιάζει, του Π. Κραμπλ

Ο Άρης χαμογελάει / Ο Άρης γκρινιάζει, του Π. Κραμπλ

 γράφει ο Πάνος Τουρλής Ο Άρης είναι ένα γκρινιάρικο ελεφαντάκι που μια μέρα του πάνε όλα στραβά. Το αγαπημένο του πουλόβερ έχει μπει στο πλύσιμο, πάτησε ένα παιχνίδι, του κόπηκε το κορδόνι του παπουτσιού, άρχισε να βρέχει όταν ξεκίνησε για το σχολείο κι είχε και...

Ακολουθήστε μας στο Google News

Επιμέλεια άρθρου

Διαβάστε κι αυτά

Βιβλιοκριτικές
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΞΑΝ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΟΝ ΜΥΘΟ – Ζαμπακίδης Ζήνωνας & Μαρκάκη Βασιλική
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΞΑΝ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΟΝ ΜΥΘΟ – Ζαμπακίδης Ζήνωνας & Μαρκάκη Βασιλική

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΞΑΝ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΟΝ ΜΥΘΟ – Ζαμπακίδης Ζήνωνας & Μαρκάκη Βασιλική

γράφει η Κατερίνα Σιδέρη Έχουμε ακούσει για πολλές γυναίκες που πέρασαν στην ιστορία, για γυναίκες που κατέχουν περίοπτη θέση στο κάδρο της. Αν με ρωτάτε, γνώρισα κάμποσες, μα όχι όλες όσες το σημερινό βιβλίο φιλοξενεί. Μαγεύτηκα πραγματικά από το περιεχόμενό του,...

ΒιβλιοκριτικέςΠαιδική λογοτεχνία
Ο Άρης χαμογελάει / Ο Άρης γκρινιάζει, του Π. Κραμπλ
Ο Άρης χαμογελάει / Ο Άρης γκρινιάζει, του Π. Κραμπλ

Ο Άρης χαμογελάει / Ο Άρης γκρινιάζει, του Π. Κραμπλ

 γράφει ο Πάνος Τουρλής Ο Άρης είναι ένα γκρινιάρικο ελεφαντάκι που μια μέρα του πάνε όλα στραβά. Το αγαπημένο του πουλόβερ έχει μπει στο πλύσιμο, πάτησε ένα παιχνίδι, του κόπηκε το κορδόνι του παπουτσιού, άρχισε να βρέχει όταν ξεκίνησε για το σχολείο κι είχε και...

Βιβλιοκριτικές
Όταν όλα πήγαν στραβά, των Μαξ Τεμπορέλλι και Μπάρμπαρα Γκότσι
Όταν όλα πήγαν στραβά, των Μαξ Τεμπορέλλι και Μπάρμπαρα Γκότσι

Όταν όλα πήγαν στραβά, των Μαξ Τεμπορέλλι και Μπάρμπαρα Γκότσι

 γράφει ο Πάνος Τουρλής Δέκα πρόσωπα που ανακάλυψαν ή εφηύραν κάτι, ξεκινώντας από κάτι που τους ενδιέφερε ή τους γοήτευσε. Δέκα ιδιαίτερες προσωπικότητες που έχουν κρατήσει ένα πολύτιμο μυστικό και αυτό θα το φανερώσουν στους μικρούς αναγνώστες του βιβλίου. Τόμας...

Βιβλιοκριτικές
Μια μέρα της ζωής του Άμπεντ Σαλάμα, του Νέιθαν Θρωλ
Μια μέρα της ζωής του Άμπεντ Σαλάμα, του Νέιθαν Θρωλ

Μια μέρα της ζωής του Άμπεντ Σαλάμα, του Νέιθαν Θρωλ

γράφει η Παναγιώτα Μπαϊράμη Το βιβλίο, που έλαβε το βραβείο Πούλιτζερ Γενικής Τεκμηριογραφίας 2024, επιχειρεί, αξιοποιώντας ως αφηγηματικό πυρήνα ένα πραγματικό τραγικό συμβάν, ένα θανατηφόρο ατύχημα, εμπλουτισμένο με επαρκές πρωτογενές υλικό, να αποτυπώσει τις...

Βιβλιοκριτικές
Τίμιες πόρνες, της Λένας Τερκεσίδου
Τίμιες πόρνες, της Λένας Τερκεσίδου

Τίμιες πόρνες, της Λένας Τερκεσίδου

γράφει ο Πάνος Τουρλής Γυναίκες που μπλέκονται σε κυκλώματα πορνείας και trafficking, σεξεργάτριες που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα, όνειρα κι ελπίδες που διαψεύστηκαν, «πελάτες» που φέρονται υποτιμητικά και ευτελιστικά στις κοπέλες που επιλέγουν. Το νέο...

ΒιβλιοκριτικέςΠαιδική λογοτεχνία
Τα ταξίδια του Μαρίνου, της Τσετσίλια Καβαλλίνι
Τα ταξίδια του Μαρίνου, της Τσετσίλια Καβαλλίνι

Τα ταξίδια του Μαρίνου, της Τσετσίλια Καβαλλίνι

 γράφει ο Πάνος Τουρλής Ο Μαρίνος είναι ένας γλυκός ρινόκερως που θέλει να νιώθει χρήσιμος κι εφευρίσκει διάφορες ιδέες για να βοηθάει τον κόσμο. Όλα ξεκίνησαν όταν το καλοκαίρι μοίραζε σπιτικές λεμονάδες και διαπίστωσε πως αυτό μπορεί να το προσφέρει ο...

0 σχόλια

0 Σχόλια

Υποβολή σχολίου