Ο Ρούφους Βαν Άλντιν είναι Αμερικανός εκατομμυριούχος που ζει στο Λονδίνο και πείθει την κόρη του, Ρουθ, στην οποία χαρίζει ένα διάσημο ρουμπίνι, την Καρδιά της Φλόγας, να ζητήσει διαζύγιο από τον Ντέρεκ Κέτερινγκ μετά από δέκα χρόνια δυστυχισμένου γάμου. Το ζευγάρι διατηρεί εξωσυζυγικές σχέσεις, μάλιστα η Ρουθ παίρνει το Μπλε Τραίνο με προορισμό τη Γαλλική Ριβιέρα, όπου την περιμένει ο εραστής της. Μόνο που το ταξίδι αυτό θα είναι και το τελευταίο της.

Η υπόθεση διαδραματίζεται ξανά στη Γαλλία και συγκεκριμένα στη Νίκαια. Αυτήν τη φορά τα γεγονότα πριν τη δολοφονία παρουσιάζονται από την αρχή του μυθιστορήματος και δεν αναπλάθονται μέσα από έρευνες, ανακρίσεις και συζητήσεις. Δημιουργείται ένας αρκετά ενδιαφέρων καμβάς περιστατικών και εξελίξεων που οδηγούν στη δολοφονία της πλούσιας κληρονόμου. Είχε να κάνει με την ερωτική της ζωή ή κάποιος είχε βάλει στο μάτι την Καρδιά της Φωτιάς; Ο Ηρακλής Πουαρό ταξιδεύει κι εκείνος με το Μπλε Τρένο, μιας και «… έχει κάποια χρόνια που αποχώρησε από την ενεργό δράση…» (σελ 125), οπότε η ουρανοκατέβατη αυτή υπόθεση δεν τον αφήνει ασυγκίνητο.

Πρόκειται για άλλο ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα γεμάτο κλεμμένα κοσμήματα, πλαστοπροσωπίες, έρωτες και μυστήριο, παρ’ όλο που η Agatha Christie μισούσε αυτό το βιβλίο επειδή γράφτηκε κάτω από μεγάλη πίεση. Ήταν η περίοδος που έχασε τη μητέρα της και χώρισε από τον πρώτο της σύζυγο, Άρτσιμπαλντ Κρίστι. Όπως διαβάζουμε στο προλογικό σημείωμα, η συγγραφέας αναζητούσε επειγόντως έμπνευση καθώς είχε ανάγκη από χρήματα λόγω του διαζυγίου κι έτσι πήρε την κεντρική ιδέα από το διήγημα «Πλίμουθ εξπρές» της συλλογής «Οι πρώτες υποθέσεις του Πουαρό». Πάντως, έμεινα και πάλι απόλυτα ευχαριστημένος, μιας και η λύση που έρχεται στο φως δένει αρμονικά με την όλη ιστορία και φυσικά όποιος αφαίρεσε τη ζωή της κοπέλας είναι δύσκολο να βρεθεί ακόμη κι από τον πιο παρατηρητικό αναγνώστη.

Ενδιαφέρουσα είναι η παρείσφρηση της Κάθριν Γκρέι στην πλοκή, μιας νέας γυναίκας που κρατούσε συντροφιά και φρόντιζε μια ηλικιωμένη κυρία που την έκανε κληρονόμο της. Με αρκετά χρήματα πλέον στην τράπεζα κι έχοντας βαρεθεί το ήσυχο, αδιάφορο και πληκτικό Σεντ Μέρι Μιντ (η πρώτη αναφορά του διάσημου αυτού τοπωνύμιου γίνεται σε βιβλίο με ήρωα τον Ηρακλή Πουαρό!) αποφασίζει να ταξιδέψει στη Ριβιέρα, γεμάτη σχέδια και όνειρα για κάτι συναρπαστικό, καλεσμένη της ξαδέλφης της λαίδης Τάμπλιν, μιας κοσμικής καλλονής: «[ο πρώτος της σύζυγος] Είχε την ευγενή καλοσύνη να πεθάνει με αξιέπαινη αμεσότητα, οπότε η χήρα του έσπευσε να παντρευτεί έναν πλούσιο κατασκευαστή κουμπιών» (σελ. 68-69). Αυτή η γυναίκα θα κινήσει το ενδιαφέρον του Πουαρό και θα τη χρίσει άτυπα βοηθό του για να επιλύσουν την υπόθεση, μόνο που θα μπλέξει με τους βασικούς πρωταγωνιστές του δράματος περισσότερο απ’ ό,τι περίμενε.

Χάρη στην οξύνοια και τις φλεγματικές, απρόσωπες παρατηρήσεις του βαλέ του, Τζορτζ, ο Πουαρό οδηγείται σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα όσο εγώ διάβαζα παρατηρήσεις σαν αυτή: «-… οι εγκληματίες προέρχονται πάντοτε από τις κατώτερες τάξεις; -Όχι πάντοτε, κύριε». Ο ίδιος ο ντετέκτιβ μάλιστα κάνει μια αρκετά πετυχημένη παρομοίωση για τον εαυτό του: «-Ο σκίουρος, καλέ μου Ζορζ, συλλέγει βελανίδια. Τα συγκεντρώνει το φθινόπωρο ώστε να τα αξιοποιήσει αργότερα… Συγκεντρώνω διάφορες πληροφορίες εδώ κι εκεί. Τώρα πηγαίνω στο απόθεμά μου και επιλέγω ένα συγκεκριμένο βελανίδι, ένα βελανίδι που άφησα κατά μέρος…» (σελ. 235).

Εραστές και ερωμένες λοιπόν, οικονομικά συμφέροντα, απληστία, καθαρή τύχη και συμπτώσεις οδηγούν στη δολοφονία της Ρουθ Κέτερινγκ και το μυθιστόρημα από σχετικά χαλαρό μ’ ένα χλιαρό ενδιαφέρον για τις ιστορίες των πρωταγωνιστών ανεβαίνει κατακόρυφα σε ένταση και αγωνία όσο γίνονται οι έρευνες από τον Επιθεωρητή Κο και τον δικαστή Καρέζ αλλά κυρίως όταν αρχίζουν τα φαιά κύτταρα του Ηρακλή Πουαρό να παίρνουν στροφές. Όσο μάλιστα φτάνουμε στο τέλος και ξεδιπλώνεται μια πολυεπίπεδη ιστορία δεν μπορούσα να σταματήσω το διάβασμα, απολαμβάνοντας κάθε πτυχή που κρατούσε κρυφή η μεγάλη συγγραφέας.

Το μυθιστόρημα είναι η έκτη περιπέτεια του Ηρακλή Πουαρό και κυκλοφόρησε σε Αγγλία και Αμερική το 1928. Στα ελληνικά υπήρξαν πολλές εκδόσεις ώσπου κυκλοφόρησε από το Λυχνάρι με τον παρεμφερή τίτλο «Το μυστήριο του Γαλάζιου Τρένου» και σήμερα (2019) επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μεγαλύτερο σχήμα, με προλογικό σημείωμα και με νέα μετάφραση (του Χρήστου Καψάλη). Ως προς το εξώφυλλο ακολουθούν την έκδοση Harper Collins (1995) ενώ έχουν ανακοινώσει πως στόχος τους είναι να κυκλοφορήσουν στα ελληνικά όλα τα αστυνομικά έργα της Agatha Christie.