Δελτίο τύπου
εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
CHIGOZIE OBIOMA
ΟΙ ΨΑΡΑΔΕΣ
μυθιστόρημα
Σειρά: Ξένη λογοτεχνία
Μετάφραση: Ιωάννα Ηλιάδη
Στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Booker 2015
Βραβείο FT/Oppenheimer – Emerging Voices 2015
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
• Στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Man Booker
• Στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα του Center For Fiction
• Στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα του Φεστιβάλ του Εδιμβούργου
• Στη μεγάλη λίστα για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα της Guardian
Συμπεριλήφθηκε, μεταξύ άλλων, στις λίστες Best of:
• New York Times (επιλογές των συντακτών)
• American Library Association: Τα πέντε καλύτερα ντεμπούτα της άνοιξης
• Financial Times: τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς
Σε μια μικρή πόλη της δυτικής Νιγηρίας τέσσερα νεαρά αδέλφια –ο μικρότερος είναι εννιά και ο μεγαλύτερος δεκαπέντε– εκμεταλλεύονται την απουσία του πατέρα τους από το σπίτι για να πάνε για ψάρεμα στο απαγορευμένο κοντινό ποτάμι. Εκεί θα συναντήσουν έναν επικίνδυνο τρελό που θα προφητεύσει ότι ο μεγαλύτερος αδελφός θα δολοφονηθεί από ένα από τα αδέλφια του. Αυτή η προφητεία θα σταθεί η αφορμή να διαλυθεί ο ισχυρός δεσμός τους και η αφετηρία μιας αλυσίδας τραγικών γεγονότων σχεδόν μυθικών διαστάσεων.
Μια ιστορία αγάπης, μίσους και εκδίκησης που διαδραματίζεται με φόντο τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις στη Νιγηρία της δεκαετίας του ’90. Μια συγκλονιστική αφήγηση με τη φωνή του μικρότερου αδελφού, του Μπέντζαμιν, και εξαιρετική χρήση της γλώσσας. Αναφορές στην αφρικάνικη φύση, στους μύθους και τις δοξασίες της Νιγηρίας, καταγραφή της καθημερινότητας με κύριο άξονα τη σύγκρουση μεταξύ παραδοσιακού και δυτικού τρόπου ζωής, σε ένα έξοχο πρώτο βιβλίο ενός λογοτέχνη που αξιοποιεί με μοντέρνο τρόπο την αφρικάνικη αφηγηματική παράδοση και φαίνεται να έχει μακρά καριέρα μπροστά του.
ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΤΥΠΟΣ
Το μόνο απογοητευτικό σε σχέση με τους Ψαράδες είναι ότι δεν υπάρχουν άλλα βιβλία του συγγραφέα τα οποία θα μπορούσε να καταβροχθίσει ο αναγνώστης αφότου φτάσει στην τελευταία σελίδα. […] είναι πιθανό, λοιπόν, να μπει στον πειρασμό να ξαναδιαβάσει το βιβλίο, ή ν’ αρχίσει να μετράει τις ημέρες ως το επόμενο… Ένας καινούργιος τρόπος να συλλογιστούμε και πάλι την ιστορία του Κάιν και του Άβελ… Με φόντο το μυθικό αυτό σκηνικό ξεπροβάλλει η ιστορία της σύγχρονης Νιγηρίας, και, ίσως μια αίσθηση των ματαιωμένων ονείρων της.
Chicago Tribune
Ένα πολλά υποσχόμενο ντεμπούτο που μετατρέπει μια απλή, σχεδόν μυθολογική ιδέα σε μια σπαρακτική ελεγεία για τη χαμένη ελπίδα της Νιγηρίας.
Guardian
Εν μέρει ιστορία ενηλικίωσης, εν μέρει αρχαία ελληνική τραγωδία, Οι ψαράδες είναι το πιο ενδιαφέρον ντεμπούτο αυτής της χρονιάς… Σε αυτό το πρώτο του μυθιστόρημα, που διαθέτει απατηλή απλότητα, λυρική γλώσσα και παιγνιώδη χρήση της μυθολογίας και του χιούμορ, [ο Obioma] χρησιμοποιεί το αποκαλυπτικό όραμα του τρελού για να ζωντανέψει το παράλογο πολιτικό σώμα της Νιγηρίας… Ένα εντυπωσιακό και ευφάνταστο έργο.
Economist
Μια εντυπωσιακή παρουσίαση του τοπικού φολκλόρ… κομψή γραφή που απογειώνεται χάρη σε εξαιρετικά δουλεμένες διατυπώσεις. Το μυθιστόρημα μπορεί να διαβαστεί ως μια αλληγορία της πολιτικής αναταραχής σε μια Νιγηρία υπό στρατιωτική κυριαρχία. Ωστόσο, το διατρέχουν διαχρονικά θέματα όπως η αδελφική αγάπη, η αδελφοκτονία, η εκδίκηση και η μοίρα. Τα διδάγματά του μπορούν να αμφισβητηθούν, μα η δύναμή του όχι.
Wall Street Journal
Ο CHIGOZIE OBIOMA ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ψαράδες
Δύο τόποι που συνδέονται με το βιβλίο
1. Το Άκουρε, μια πολίχνη (πόλη, στην πραγματικότητα, αν και ανατριχιάζω όταν την
αποκαλώ έτσι, έχοντας πλέον δει πολλές πραγματικές «πόλεις») της οποίας την ύπαρξη θα ήταν σχεδόν αδύνατον να γνωρίζει κανείς έστω κι αν ήταν εξοικειωμένος με τη Νιγηρία, είναι ο τόπος καταγωγής μου. Στο έδαφός της στάθηκα πρώτη φορά όρθιος, εκεί πρωτόμαθα να τραγουδάω «Ξεσηκωθείτε, Ω πατριώτες» και εκεί, όπως συνειδητοποιώ πια, σε μεγάλο βαθμό διαμορφώθηκε η σκέψη μου. Γεννήθηκα λίγους μόλις μήνες μετά την εγκατάσταση της οικογένειάς μου εκεί, και λόγω της ατμόσφαιρας του μέρους αλλά και της επαγγελματικής επιτυχίας του πατέρα μου, κάτι που ήρθε με τη μετάθεσή του στο Άκουρε (αν τύχει να διαβάσετε τους Ψαράδες, θα καταλάβετε γιατί χρησιμοποιώ πλάγιους χαρακτήρες), ονομάστηκα Τσι-γκό-ζι —ένα όνομα-προσευχή, ουσιαστικά, ότι η καινούργια αυτή πολίχνη (συγγνώμη, πόλη) θα έφερνε καλή τύχη στην οικογένεια. Εξού και: Chi (Κύριε/Θεέ) go (ευλόγησον) zie-anyi (ημάς).
Η οικογένειά μου πέτυχε πολλά σ’ αυτή την πόλη, πιστεύω∙ ωστόσο δεν θα μιλήσω για όλα αυτά τώρα. Επιστρέφω στην οικογένεια Άγκβου, από τους Ψαράδες. Η πόλη, όπως ο Μπέντζαμιν τη σχεδιάζει στο βιβλίο, αποτελεί ουσιαστικά το σκηνικό του μυθιστορήματος — από την αρχή ως το τέλος. Η οικογένεια ζει εκεί, σε ένα σπίτι παρόμοιο με αυτό στο οποίο μεγάλωσα, και ψαρεύει σε ένα γειτονικό ποτάμι, σαν εκείνο όπου ψάρευα κάποτε και εγώ! Ωστόσο η δική μας εκδοχή του Άκουρε ήταν ελαφρώς διαφορετική, ως προς το ότι δεν υπήρχε εκεί γύρω κανένας τρελός που να προφητεύει, έστω και αν εγώ πέρασα την παιδική μου ηλικία ευχόμενος να συμβούν πολλά και διάφορα μεταφυσικά πράγματα.
2. Η Κύπρος, ο πιο αιώνιος απ’ όλους τους θνητούς τόπους∙ το οργιαστικό αυτό νησί όπου γεννήθηκε η Αφροδίτη, αναδυόμενη από τον αφρό της θάλασσας της Μεσογείου. Μιας θάλασσας που, μετριοπαθώς μιλώντας, είναι αδιανόητα όμορφη. Εξωτικά γαλάζια, εξόχως ζεστή: ένα θραύσμα από την αδιάσπαστη ομορφιά της γης. Στο νησί αυτό βρήκα τον εαυτό μου το 2007, μακριά, τόσο μακριά από την πατρίδα∙ εκεί συνέλαβα πρώτη φορά το όραμα των Ψαράδων που αφηγήθηκα πρωτύτερα.
Δύο αγαπημένα στοιχεία του βιβλίου
1. Με συγκινεί αυτό που αισθάνομαι ότι γινόμαστε οι περισσότεροι καθώς αποφοιτούμε από το σχολείο της παιδικής ηλικίας και φτάνουμε στην ενηλικίωση: ένα όνειρο ματαιωμένο ή λεηλατημένο. Μπορεί να γίνει επώδυνο να αντικρίζεις το παρόν, που ήταν κάποτε —στην παιδική μας ηλικία— ένα μακρινό μέλλον, σαν το μέλλον που ο εννιάχρονος Μπέντζαμιν, ο αφηγητής, περιγράφει στο μυθιστόρημα. Στο παρόν, οι περισσότεροι από μας δεν είμαστε αυτό που ονειρευτήκαμε να γίνουμε. Κι όμως, δεν μπορώ παρά να θυμάμαι, και συχνά να επιστρέφω στη στιγμή που όλα αυτά ήταν μόνο ένα όνειρο, τότε που ο κόσμος βρισκόταν στις άκρες των δαχτύλων μας και τα πάντα μπορούσαν να επιτευχθούν στο τοπίο της γόνιμης φαντασίας μας.
Ο Μπέντζαμιν τα συλλογίζεται κάπως έτσι όλα αυτά, αρκετά νωρίς στο βιβλίο:
Το μόνο που μετρούσε ήταν το παρόν και το ορατό μέλλον. Συνήθως, αναλαμπές του μέλλοντος έρχονταν σαν ατμομηχανή που πάταγε σε ράγες ελπίδας, με μαύρο κάρβουνο στην καρδιά της και μ’ ένα ηχηρό ελεφαντίσιο σφύριγμα. Κάποιες φορές, οι αναλαμπές αυτές ερχόντουσαν μέσα από όνειρα ή από πτήσεις φανταστικών σκέψεων που ψιθύριζαν στο κεφάλι σου –θα γίνω πιλότος, ή πρόεδρος της Νιγηρίας, θα είμαι πλούσιος, θα έχω ελικόπτερα–, γιατί το μέλλον ήταν όπως το πλάθαμε εμείς. Ήταν ένας λευκός καμβάς, και πάνω του μπορούσες να φανταστείς ό,τι ήθελες.
2. Αμπούλου, ο τρελός που έβλεπε οράματα. Αυτός, και όσοι του μοιάζουν, είναι ένας από τους λόγους που έγραψα τούτο το βιβλίο. Απ’ άκρη σ’ άκρη της Δυτικής Αφρικής, άνθρωποι ρημαγμένοι όπως αυτός περιφέρονται ελεύθερα στους δρόμους, και τρέφονται σαν αδέσποτα σκυλιά. Πολλοί χτυπιούνται από αυτοκίνητα, όπως τα ζώα, και πεθαίνουν στον δρόμο σαν αυτά. Η ιστορία του Αμπούλου, αν τα καταφέρει, θα μου προσφέρει την πλατφόρμα ώστε να ξεκινήσω μια δημόσια εκστρατεία με σκοπό οι άνθρωποι αυτοί να φύγουν από τους δρόμους και να στεγαστούν σε μέρη όπου θα έχουν τη φροντίδα που δικαιούνται. Μια ομάδα φίλοι μου έχουν ήδη ξεκινήσει μια εκστρατεία στο Tumblr, και καλούν όποιον βλέπει ανθρώπους σ’ αυτή την κατάσταση σε οποιονδήποτε δρόμο της Δυτικής Αφρικής να παίρνει φωτογραφίες και να τις στέλνει εκεί, ώστε οι εικόνες που θα συγκεντρωθούν να είναι όσο το δυνατόν περισσότερες, και τα δεινά των ανθρώπων αυτών να έρθουν στο φως.
Παρακολουθήστε το project Abulu sightings στο παρακάτω λινκ:
https://www.tumblr.com/login?redirect_to=%2Fblog%2Fabulusightings
[κείμενο του Chigozie Obioma που δημοσιεύτηκε στο blog της συγγραφέα Amanda Curtin_μετάφραση: Ιωάννα Ηλιάδη. Το πλήρες κείμενο στο www.metaixmio.gr]
Ο Chigozie Obioma γεννήθηκε το 1986 στο Άκουρε της Νιγηρίας. Διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά όπως τα Virginia Quarterly Review και New Madrid. Το φθινόπωρο του 2012 έλαβε υποτροφία για την παραμονή του στον «καλλιτεχνικό ξενώνα» Ledig House, στη Νέα Υόρκη. Έχει ζήσει στη Νιγηρία, την Κύπρο και την Τουρκία και αυτή την περίοδο διαμένει στις ΗΠΑ όπου ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στη δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Οι ψαράδες είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.
Ο δικτυακός του τόπος είναι www.chigozieobioma.com
