Άννα Πατάκη «Εκδόσεις Πατάκη»: «Οι πολιτικές αποφάσεις χάλασαν τη φυσιογνωμία του βιβλίου»

Άννα Πατάκη

Με λόγια γεμάτα οργή για την κατάσταση που έχει προκληθεί στην ελληνική αγορά του βιβλίου και κατ’ επέκταση στον πολιτισμό της χώρας, μιλάει η κα Άννα Πατάκη, εκδότρια και μέλος της διοίκησης της εταιρείας Σ. Πατάκης ΑΕΕΔΕ, σε συνέντευξή της προς το δικτυακό τόπο τοβιβλίο.net. Η κα Άννα Πατάκη συμμετέχοντας στο αφιέρωμα «Έλληνες Εκδότες» της στήλης ΒιβλιοΛογικά, δεν έκρυψε λόγια. Μίλησε ξεκάθαρα για καταστροφή του κλάδου και την απέδωσε στη απόφαση κατάργησης της ενιαίας τιμής βιβλίου, που ελήφθη από πολιτικούς με εγκληματική αρτηριοσκλήρωση.

Ωστόσο η αισιοδοξία δεν της λείπει. Η κα Πατάκη διαπιστώνει ότι οι συγγραφείς βρίσκονται σε καλή φόρμα και ετοιμάζουν δυνατά βιβλία. Αυτά τα βιβλία, μαζί με όλη τη βιβλιοπαραγωγή, θα αποτελέσουν τον πνευματικό πλούτο της χώρας και την παρακαταθήκη πολιτισμού για το μέλλον.

Συνέντευξη στον Νεκτάριο Καλογήρου

Αρθρογραφία

Υψηλή τιμή χάρτου, χαμηλές τιμές βιβλίων, κατηργημένη η ενιαία τιμή βιβλίου, κατηργημένο το ΕΚΕΒΙ, ξεχασμένες οι δημόσιες βιβλιοθήκες, χωρίς μαθήματα λογοτεχνίας και φιλαναγνωσίας τα σχολεία. Ποια η άποψή σας, πόσο θα διαρκέσει αυτό το σκηνικό;

Δεν ξέρω πόσο θα διαρκέσει, αλλά δεν είναι καλά όλα αυτά που συμβαίνουν. Στα σίγουρα το θέμα της υψηλής τιμής του χάρτου δεν πρόκειται να μεταβληθεί, καθώς είναι ένας παράγοντας που ρυθμίζεται από τις διεθνείς αγορές. Εκείνο, όμως, που θα έπρεπε ήδη να είχε ρυθμιστεί αφορά την ενιαία τιμή του βιβλίου. Ο κ. Χατζηδάκης ως υπουργός Ανάπτυξης την κατήργησε, αγνοώντας πλήρως τις επισημάνσεις που γινόντουσαν από όλο τον κλάδο. Ο χώρος του βιβλίου τον είχε ενημερώσει για τις επιπτώσεις που θα προκαλούσε μια τέτοια απόφαση, του έγινε σαφές ότι ολόκληρη η Ευρώπη έχει πεισθεί για την αξία αυτού του Νόμου τον οποίο προστατεύει μέχρι και σήμερα. Εμείς εδώ, δυστυχώς, πέσαμε πάνω σε μια εγκληματική αρτηριοσκλήρωση.

“Πολιτισμός δεν είναι αυτό που έβγαλα χθες και θα πουλήσει σε πέντε εκδόσεις. Πολιτισμός είναι το ράφι, είναι όλα τα βιβλία που βγήκαν και μένουν παρακαταθήκη για να διαβάζονται” 

Το πρόβλημα για το ελληνικό βιβλίο τελικά είναι πιο μεγάλο απ’ ότι φαίνεται.

Στην ουσία καταστρέφεται η αγορά. Με την κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου, άνοιξε ο δρόμος σε ορισμένα βιβλιοπωλεία να ακολουθούν τακτική μείωσης της τιμής πώλησης στο μισό. Αυτό συμπαρασύρει όλη την αγορά. Ταλαιπωρούνται ακόμα και τα καλά βιβλιοπωλεία, οι εκδότες ξεφεύγουν από τον προγραμματισμό τους και στο τέλος θα καταλήξει η χώρα να έχει λιγότερα κέντρα διανομής βιβλίου, λιγότερα βιβλία και χαμηλότερη ποιότητα. Το τραγικό είναι ότι ο κ. Χατζηδάκης ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να αρθρογραφεί και να πιστεύει ότι με την κατάργηση του Νόμου έκανε καλό στο χώρο του βιβλίου.

Στο μεταξύ άλλαξε η Κυβέρνηση.

Ο σημερινός πρωθυπουργός είχε ενημερωθεί για το πρόβλημα που δημιούργησε η απόφαση του τότε υπουργού. Μάλιστα, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας ήταν βασικός ομιλητής σε εκδήλωση που είχαμε κάνει ως κλάδος του βιβλίου και στην τοποθέτησή του είχε ταχθεί ανοικτά κατά της απόφασης κατάργησης του Νόμου. Βέβαια, έχουν ήδη περάσει δύο χρόνια από τότε που ο Σύριζα ανέλαβε την εξουσία. Θα έπρεπε ο κ. Τσίπρας να είχε διορθώσει αυτό το τεράστιο λάθος. Δεν έχουμε ενημέρωση για το τι κάνει η Κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση, πάντως οι εκδότες καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια ώστε να ανατρέψουν αυτό που καταστρέφει το χώρο του βιβλίου.

‘Οι πεζογράφοι είναι όλοι τους σε φόρμα και δίνουν δυνατά βιβλία.’

Προφανώς, όσο περνάει ο χρόνος, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα για τους ανθρώπους της αγοράς.

Για κάποιους ήδη είναι πολύ δύσκολα. Η ενιαία τιμή του βιβλίου έχει σώσει τη Γαλλία. Ακόμα και στη Γερμανία, απ’ όπου υποτίθεται ξεκίνησαν τα μέτρα που υιοθετήθηκαν στη χώρα μας, θεωρείται ότι αυτός ο Νόμος είναι σημαντικός και προστατεύεται. Στον αντίποδα, η Αγγλία που είναι υπερδύναμη στο βιβλίο και σύρθηκε στην κατάργηση της ενιαίας τιμής, τώρα αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και ήδη οι πάντες στο Ηνωμένο Βασίλειο το έχουν μετανιώσει.

Με αυτά τα δεδομένα, ποιο πιστεύετε θα είναι το Αύριο για το βιβλίο στη χώρα μας;

Χαλάει η φυσιογνωμία του βιβλίου. Αυτό είναι ξεκάθαρο. Κύριε Καλογήρου, πολιτισμός δεν είναι αυτό που έβγαλα χθες και θα πουλήσει σε πέντε εκδόσεις. Πολιτισμός είναι το ράφι, είναι όλα τα βιβλία που βγήκαν και μένουν παρακαταθήκη για να διαβάζονται. Αυτό είναι πολιτισμός.

Υπάρχει κάποιο άλλο μέτρο που θα μπορούσε να ληφθεί από την Κυβέρνηση ώστε να βοηθήσει άμεσα τη βιομηχανία του βιβλίου;

Η εκάστοτε Κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να ενοχλεί. Διαχρονικά οι Κυβερνήσεις με τις αποφάσεις τους έχουν δημιουργήσει τεράστια προβλήματα. Πέρα από το θέμα της ενιαίας τιμής, ακούσαμε εξαγγελίες για τις βιβλιοθήκες, που τελικά τις πήραν πίσω. Επιπλέον έριξαν λάσπη σ’ ένα δικό τους οργανισμό, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ). Το κατήργησαν, έτσι απλά, μέσα σε μια νύχτα. Χωρίς να δώσουν εξηγήσεις, χωρίς στοιχεία για τη λάσπη που έριξαν και αδίκησαν ανθρώπους, χωρίς τίποτα. Μα δεν αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται πολλά χρόνια για να δρομολογηθεί ένα αποτέλεσμα. Είναι απαράδεκτο να κλείνεις κάτι που φέρει τόσα χρόνια ιστορίας στην πλάτη του. Αν έχεις έναν τέτοιο οργανισμό, με τέτοιο έργο και θεωρείς ότι κάπου υπάρχει πρόβλημα, εξυγίανέ τον. Μην τον καταργείς.

Όλο αυτό έχει γίνει αντιληπτό από τον πολιτικό κόσμο;

Πιστεύω ότι στο ίδρυμα του Ελληνικού Πολιτισμού γνωρίζουν καλά το τι έχει συμβεί και προσπαθούν να κάνουν ό,τι καλύτερο περνάει από τις αρμοδιότητές τους. Το ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού ανέλαβε ότι απέμεινε από το ΕΚΕΒΙ. Εκεί στελέχη είναι οι κ.κ Κωνσταντίνος Τσουκαλάς και Ηλίας Νικολακόπουλος, οι οποίοι είναι άνθρωποι του βιβλίου, άνθρωποι πνευματικοί και δουλεύουν για το καλύτερο. Πιστεύω ότι θα κάνουν δουλειά, αρκεί βέβαια να βοηθηθούν στο έργο τους.

Γνωρίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί στο μισό η ετήσια παραγωγή νέων τίτλων. Άραγε αυτή είναι η μόνη επίπτωση της κρίσης στην πνευματική παραγωγή της χώρας ή μήπως έχουν αντιστοίχως επηρεαστεί το περιεχόμενο των βιβλίων, το ύφος και η θεματολογία;

Σε εμάς όχι. Έχουμε διατηρήσει τη φυσιογνωμία μας. Εκείνο που άλλαξε είναι ότι έχουμε γίνει πιο προσεκτικοί στις επιλογές μας. Η κρίση δεν αφήνει περιθώρια λαθών. Διανύουμε ξανά μια πολύ δύσκολη περίοδο, τους τελευταίους μήνες η αγορά αντιμετωπίζει καινούργια προβλήματα και σε αυτά ήρθε να προστεθεί η απόφαση με τα «μπλοκάκια» γεγονός που ξεσήκωσε όλο τον κλάδο του βιβλίου. Μεταφραστές, συγγραφείς, όλοι ξαφνικά βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση.

Ποιο θα είναι το είδος της λογοτεχνίας που θεωρείτε ότι θα ξεχωρίσει στην επόμενη πενταετία;

Εκείνο που σίγουρα θα ξεχωρίσει είναι τα δυνατά βιβλία από τους πεζογράφους. Είναι όλοι τους σε φόρμα και δίνουν καλά βιβλία. Ελπίζω κι εμείς να διαβάσουμε κάτι καλό. Γενικά το αναγνωστικό κοινό στρέφεται στους καλούς συγγραφείς και τείνει να ξεφύγει από το καθαρά εμπορικό. Αυτό δεν σημαίνει ότι το εμπορικό βιβλίο θα σταματήσει να υπάρχει, διότι κάθε χρονική περίοδος έδινε και θα δίνει τέτοια βιβλία.

Οι εκδόσεις Πατάκη είναι ανοικτές σε νέους συγγραφείς;

Πάντα υπάρχει ενδιαφέρον για καλούς συγγραφείς. Αν ένα πρόσωπο το επιθυμεί, μπορεί να μας στείλει το έργο του κι εμείς θα το διαβάσουμε. Όλα τα διαβάζουμε, γι’ αυτό και ο συγγραφέας θα πρέπει να έχει υπομονή για το χρόνο που απαιτεί όλο αυτό. Θέλω να πω κάτι ακόμα. Είναι πολύ σημαντικό ο κάθε συγγραφέας πρωτίστως να είναι πολύ καλός αναγνώστης.

Κάνετε συνεκδόσεις;

Όχι.

Παρακολουθούμε από τις εκδόσεις Πατάκη στροφή προς την κατεύθυνση των cross over βιβλίων που απευθύνονται σε εφήβους – ενήλικες. Ήταν η συγγραφική πένα που ανέδειξε το είδος αυτό ή μήπως οι ανάγκες των αναγνωστών;

Πάντα υπήρχαν βιβλία που απευθύνονταν σε όλες τις ηλικίες. Για παράδειγμα τα βιβλία της Άλκης Ζέη και της Ζωρζ Σαρή. Επίσης πολλά έργα κλασικών ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Αυτό που επισημαίνετε είναι μια τάση που μας ήρθε από την αγγλοσαξονική αγορά και κέντρισε τους συγγραφείς να γράψουν πιο συνειδητά για τους «νεαρούς ενήλικες». Αυτό τώρα δημιούργησε μια ολόκληρη κατηγορία στο εκδοτικό πρόγραμμα. Εννοείται ότι δεν είναι κάτι καινούργιο, όμως είναι κάτι πιο συνειδητοποιημένο ως συγγραφικό έργο.

Πόσο κοντά είναι σήμερα τα παιδιά στο βιβλίο;

Εμείς μεγαλώσαμε σ’ ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν είχε το στοιχείο της εικόνας και τότε η σχέση με το βιβλίο ήταν πιο απλή, πιο ξεκάθαρη, τώρα είναι διαφορετικά. Σήμερα, ο τρόπος που διαβάζουμε είναι κατακερματισμένος, δηλαδή διαβάζουμε αποσπασματικά, γρήγορα, και αυτό δυσκολεύει τη συγκέντρωσή μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά.

Μπορεί από μόνο του ένα παιδί να ανακαλύψει το βιβλίο εάν ο γονέας δεν το βοηθήσει;

Το να πάει από μόνο του ένα παιδί προς το βιβλίο, εξαρτάται από τον χαρακτήρα του. Θα είναι πιο εύκολο αν το βοηθήσουν οι γονείς. Είναι πολύ σημαντικός παράγοντας η οικογένεια.

Καταργήθηκε και το μάθημα της φιλαναγνωσίας στα σχολεία.

Είπαμε. Πρέπει να σκεφτείς πολύ τις επιπτώσεις προτού καταργήσεις κάτι.

  

_

Συνέντευξη στον Νεκτάριο Καλογήρου

Ακολουθήστε μας

Αγάθη Προδρόμου: “Τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν με τον δικό τους τρόπο τη σημαντικότητα της ισότητας και της δικαιοσύνης”

Αγάθη Προδρόμου: “Τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν με τον δικό τους τρόπο τη σημαντικότητα της ισότητας και της δικαιοσύνης”

- Συνέντευξη της Αγάθης Προδρόμου στην Κατερίνα Σιδέρη - Αγάθη, πόσο δύσκολη είναι η συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου; Αρκετός κόσμος πιστεύει πως η συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου είναι σχετικά απλή γιατί συνήθως τα παιδικά βιβλία είναι πιο μικρά από τα βιβλία για...

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

- Συνέντευξη της Ευαγγελίας Τσακίρογλου στην Κατερίνα Σιδέρη - Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Καταρχάς σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία! Η συγγραφή ήταν ένα όνειρο που είχα από παιδί. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, όταν ξεκίνησα πλέον να διαβάζω...

Ακολουθήστε μας στο Google News

Επιμέλεια άρθρου

Διαβάστε κι αυτά

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

Ευαγγελία Τσακίρογλου: “Τις μεγαλύτερες ανατροπές στη ζωή τις φέρνει η αλήθεια”

- Συνέντευξη της Ευαγγελίας Τσακίρογλου στην Κατερίνα Σιδέρη - Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Καταρχάς σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία! Η συγγραφή ήταν ένα όνειρο που είχα από παιδί. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, όταν ξεκίνησα πλέον να διαβάζω...

Καίτη Δροσίνη: “Η έπαρση κάνει τον άνθρωπο αλαζόνα”

Καίτη Δροσίνη: “Η έπαρση κάνει τον άνθρωπο αλαζόνα”

- Συνέντευξη της Καίτης Δροσίνη στην Κατερίνα Σιδέρη - Μιλήστε μας για το βιβλίο σας «Παλέτα δολοφόνου». Πρόκειται για μια ιστορία, με αστυνομική χροιά, που διαδραματίζεται σε δυο χρόνους. Από τη μια παρακολουθούμε την πορεία ενός ταλαντούχου ζωγράφου και την μεθοδική...

Χρήστος Φλουρής: “Όταν μιλάμε για αγάπη μιλάμε για την αγάπη που έχει ως βάση της την αρχή της ειλικρίνειας”

Χρήστος Φλουρής: “Όταν μιλάμε για αγάπη μιλάμε για την αγάπη που έχει ως βάση της την αρχή της ειλικρίνειας”

- Συνέντευξη του Χρήστου Φλουρή στην Κατερίνα Σιδέρη - Μιλήστε μας για το βιβλίο σας «Volcano». Το Volcano είναι ένα κοινωνικό, θα έλεγα, μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην περίοδο από τη δεκαετία του 1950 μέχρι το 2004, με το μεγαλύτερο μέρος της δράσης να...

0 σχόλια

0 Σχόλια

Υποβολή σχολίου