Χαλίλ και Ηλέκτρα. Σμύρνη πριν το 1922. Αυτός γιος του επιστάτη του κτήματος της οικογένειάς της. Αυτή γόνος πλούσιας οικογένειας. Μεγαλώνουν μαζί από παιδιά, βιώνοντας την ανωτερότητα των Ελλήνων απέναντι στους Τούρκους. Κι όμως ερωτεύονται αγνοώντας κάθε στερεότυπο! Με την άφιξη του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη το 1919 ο Χαλίλ αποφασίζει να υπερασπιστεί την πατρίδα του και κατατάσσεται στον στρατό. Η Ηλέκτρα ζει χωρίς να το ξέρει τις τελευταίες ξένοιαστες μέρες της Σμύρνης περιμένοντάς τον. Και φτάνει ο μαύρος Αύγουστος του 1922.
Αυτό είναι το πρώτο μέρος της ιστορίας. Το οποίο γνωρίζουμε από την τριτοπρόσωπη αφήγηση της ιστορίας του Χαλίλ και το ημερολόγιο της Ηλέκτρας. Ειδικά στο ημερολόγιο της Ηλέκτρας ο συγγραφέας περιγράφει με πολύ καλή γραφή και αμεσότητα όλον τον μικρόκοσμο μιας άνηβης κοπέλας που γίνεται σιγά σιγά γυναίκα. Τη νοοτροπία της, το λεξιλόγιό της, τις αντιλήψεις της για τον κόσμο που την περιβάλλει. Η Σμύρνη μας ανοίγει κάθε σπίτι, κάθε φτωχογειτονιά της. Μαθαίνουμε για τη ρυμοτομία της πόλης, σχεδόν για όλα τα μαγαζιά της, την κουλτούρα, τις εφημερίδες, τα σχολεία, τις χοροεσπερίδες, μια εξαιρετική τοιχογραφία της πόλης που εξαφανίστηκε για πάντα εδώ κι 90 χρόνια. Χωρίς εξάρσεις, με αντικειμενικότητα και ουδετερότητα, ο Χαλίλ και η Ηλέκτρα υπερασπίζονται και προασπίζονται ο καθένας τη δική του πλευρά απέναντι στις καταστάσεις, οπότε μπορούμε να διαβάσουμε για όλες τις πλευρές, για τους αδικημένους και για τους νικητές. Εντύπωση προκαλεί ο πλατωνικός έρωτας της Ηλέκτρας με τον μικρό Αριστοτέλη Ωνάση και τις περιπέτειες που ζήσανε μέχρι να τον απορρίψει! Με τα μάτια της Ηλεκτρας ζούμε κάθε στιγμή της τελευταίας εβδομάδας των Ελλήνων της Σμύρνης και με πολλές φριχτές και ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Ο πόνος, η αγωνία, η ανάγκη για επιβίωση, τα λάφυρα, τα πτώματα, οι βιασμοί, οι Μεγάλες Δυνάμεις, όλα περνάνε μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αντικειμενικά και ξεκάθαρα.
Στο δεύτερο μέρος, με αφετηρία την πλούσια Μελέκ μαθαίνουμε σιγά σιγά, με εναλλάξ τριτοπρόσωπη και πρωτοπρόσωπη αφήγηση τι συνέβη μετά το 1922. Μια μυστηριώδη γυναίκα θέλει να γνωρίσει ο Μάντοξ, οπότε με αφορμή τη ζωή του διαβάζουμε και γνωρίζουμε την υποδοχή των προσφύγων από την Ελλάδα, τη συμπεριφορά των Ελλαδιτών απέναντι στους “ξένους”, τη νοοτροπία της αστικής τάξης μετά το 1922 και πώς αυτή επηρεάστηκε από την άφιξη των προσφύγων κλπ.
Μια όμορφη και τρυφερή ιστορία αγάπης, διαποτισμένη με αληθινές ιστορίες φρίκης, γεμάτη ιστορικά γεγονότα, ιδωμένα και από την ελληνική και από την τουρκική πλευρά, πολυδιάστατη γραφή, αληθινά αισθήματα, ρομαντισμός χωρίς να καταντά γελοιότητα, στέρεοι διάλογοι, αισθήματα και νοοτροπίες καλοδοσμένα, ωραία εξέλιξη της πλοκής και χειρισμός της ιστορίας, σε γενικές γραμμές ένα καλογραμμένο και αξιοπρεπές βιβλίο για έναν έρωτα που φούντωσε στη Σμύρνη μαζί με τη φωτιά της πόλης. Ναι έχουμε έρωτα διαφορετικών τάξεων, επιπέδων και κουλτούρας αλλά επιμένω ότι όλα είναι καλογραμμένα, δεν ξεφεύγει τίποτα από πουθενά και τίποτα δεν είναι φανφαρόνικο. Γνήσιο, αυθεντικό, αληθινό κείμενο! Στα συν οι τουρκικοί ιδιωματισμοί και γενικά η “ομιλία” όλων των προσώπων. Μην το χάσετε!
Ευχαριστώ πολύ για τα καλά λόγια. Εύχομαι το 2017 να είναι ένα έτος γεμάτο με καλά αναγνώσματα και όλο και περισσότερος κόσμος να στραφεί στις ελληνικές ρίζες που είναι καλά στερεωμένες στην υπέροχη λογοτεχνία μας !