Αλέξανδρος Μολφέσης

Εκδόσεις Διάνοια

–

γράφει η Βάλια Καραμάνου

–

Μετά τα «Παλινδρομικά όνειρα» του Αλέξανδρου Μολφέση ακολουθεί ένα ακόμα «ταξίδι» μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, μια βουτιά στο υποσυνείδητο με τίτλο «η ζωή ήταν ωραία», παράφραση του τίτλου της γνωστής ταινίας. Και η αλήθεια είναι πως η γραφή του συγγραφέα πότε πεζή πότε έμμετρη, γεμάτη στίχους, νότες και εικόνες θα μπορούσε να είναι μια ταινία που περνά και ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή μπροστά στα μάτια του αναγνώστη.

Το έργο χωρίζεται σε εφτά μέρη, συν τον επίλογο, με επίκεντρο την αυτοκτονία του νεαρού Ρόμαν, που κάνει το μεταπτυχιακό του στο εξωτερικό. Η απώλεια του γιου, σπαρακτική όπως και στο προηγούμενο βιβλίο, δεσπόζει στην ζωή του ήρωα και χρωματίζει τα πάντα με μια παλέτα χρωμάτων. Ο Ρόμαν είναι ένα παιδί «εξωγήινο» που προέρχεται από μια «εξωγήινη» οικογένεια, δηλαδή με ιδιαίτερη ευαισθησία, φύσει μελαγχολικό και έντονες υπαρξιακές αναζητήσεις. Αυτά τα εύθραυστα πλάσματα που βιώνουν καθημερινά το «πένθος», μια και η συνύπαρξη με τον περίγυρο συχνά οδηγεί στην απόρριψη και στην απομόνωση. Ο Ρόμαν λοιπόν βουτά από τον έβδομο όροφο του κτιρίου που διέμενε στις 3 Νοεμβρίου 2021 και η ζωή του συγγραφέα λαμβάνει επίσημα μια μορφή τέλους εκείνη την ημέρα όταν λαμβάνει το sms που τον πληροφορεί για τον θάνατο του γιου του. Αλλάζει σπίτια, γειτονιές με την οικογένειά του, βουτά στα πιο άδυτα σημεία της ύπαρξής του αναζητώντας απαντήσεις στα υπαρξιακά του ερωτήματα, ψάχνει να βρει τον Ρόμαν, κομμάτια του εαυτού του, μυστήρια της ίδιας της ζωής.

Έτσι ξεδιπλώνεται μια αυτοβιογραφική ιστορία γεμάτη μουσικές αναμνήσεις, στίχους, νότες και φυσικά ταινίες. Γιατί η ζωή η ίδια είναι μια ταινία με πολλαπλές διαστάσεις όπου το ρεαλιστικό με το φαντασιακό συχνά συγχέονται. Ο ίδιος ο αφηγητής υπήρξε, όπως ο Ρόμαν, ένα μελαγχολικό παιδί με έναν αδιάφορο νεαρό πατέρα και έναν σκληρό και βίαιο πατριό, που κατέφευγε συχνά στην βία. Η τρυφερή σάρκα του αγοριού έφερε τα σημάδια της δερμάτινης λουρίδας του πατριού, που έτρεφε τις φοβίες του για το σκοτάδι, για τον κόσμο καθώς και για το άλλο φύλο. Οι δεκαετίες του ’60 και του ’70 παρελαύνουν με διαρκείς μετακομίσεις σαν εναλλαγή κινηματογραφικών πλάνων και φυσικά γεμάτες μουσική και εξέχουσες προσωπικότητες, όπως ο Γ. Μούτσιος, ο Δ. Παπαγιανόπουλος, ο ζωγράφος Σπυρόπουλος, η Λένα Πλάτωνος και φυσικά ο Χατζηδάκης που στιγμάτισαν την ζωή του ήρωα και την μουσική του πορεία. Και φυσικά ο «εξωγήινος» David Bowie, που κατέχει ιδιαίτερη θέση στο έργο. Παράλληλα, παρατίθενται και φωτογραφίες τους. Στο σημείο αυτό να επισημάνω πως το εξώφυλλο του βιβλίου συμβολίζει κάτι πολύ ιδιαίτερο που σχετίζεται με το επιθυμητό τέλος της ταινίας της ζωής μας.

Φίλοι, κορίτσια με ερωτικούς πειραματισμούς και πρωτόγνωρα συναισθήματα, καλοκαίρια στην Κάρυστο και στο Γαλαξίδι, η γνωριμία του ήρωα με τον κόσμο του σεξ και φυσικά το χάσιμο σε άλλες διαστάσεις, λόγω της «εξωγήινης» φύσης του, κυριαρχούν στα κεφάλαια του βιβλίου. Και φυσικά η μουσική πορεία του ήρωα από το πρώτο γκρουπάκι με φίλους το Casper ως την Αστάρτη με μουσικές εμφανίσεις και ηχογραφήσεις. Στίχοι, μουσικές συνθέσεις, νότες κατακλύζουν τον ήρωα και χαράσσουν την πορεία του στο μουσικό στερέωμα με το δικό του στίγμα.

Η προσωπική του ζωή περνά από πολλαπλές περιπέτειες, σαν σενάριο ταινίας: έναν αποτυχημένο γάμο που τον εγκλώβισε για εφτά χρόνια (πάλι ο μαγικός αριθμός εφτά) και φυσικά η καρμική γνωριμία του με την μετέπειτα σύζυγό του Κορ, ενώ και οι δύο ήταν δεσμευμένοι σε ασφυκτικούς και αταίριαστους γάμους. Κι όμως κατάφεραν να λύσουν τα δεσμά και να ενωθούν δημιουργώντας την δική τους «εξωγήινη» οικογένεια. Ο συγγραφέας, σε αντίθεση με τα προσωπικά του βιώματα, είναι ένας τρυφερός πατέρας που εντρυφεί στις διαταραχές προσωπικότητας, στην κατάθλιψη και σε όσα βιώνουν βασανιστικά τα ιδιαίτερα πλάσματα αυτού του κόσμου, όπως ο γιος του Ρόμαν. Η απουσία του είναι εκκωφαντική και άκρως σπαρακτική σε όλο το έργο. Ποτέ ήρωας «απών» δεν ήταν τόσο παρών σε κάθε κεφάλαιο!

Διάχυτα συναισθήματα ξεδιπλώνονται σε πεζό και έμμετρο λόγο (όπως ο παραλληλισμός του Ρόμαν και του Καρυωτάκη και τα τελευταία τους ποιήματα). Η θλίψη, η απώλεια είναι παρούσες σε όλο το έργο, αλλά το ίδιο και ο έρωτας, η δημιουργικότητα, η ευτυχία και η λαχτάρα για ζωή. Όλα σαν εκφάνσεις ενός σεναρίου ταινίας που διαθέτει πολλές ανατροπές, όπως ο επίλογος του βιβλίου. Ο λόγος ρέει με φυσικότητα, οι περιγραφές και οι διάλογοι κρατούν με αυτόν τον τρόπο αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ενώ υπάρχουν και ιδιαίτεροι συμβολισμοί στην χρήση της γλώσσας.

Είναι τελικά η ζωή που ζούμε ωραία; Είναι η πραγματική εκδοχή της ή ένα από τα πολλαπλά σενάρια των εκφάνσεών της; Τι θα γινόταν, για παράδειγμα, αν όλα όσα βιώνουμε είναι μόνο μια ενδιάμεση στάση; Αν όλοι είμαστε «εξωγήινοι» και ο χρόνος και η φθορά δεν μπορούν να μας χωρίσουν; Χανόμαστε και ξαναβρισκόμαστε σε άλλες διαστάσεις, πάντα βρίσκει ο ένας τον άλλον εφόσον υπάρχει αγάπη. Και όσοι φεύγουν είναι βέβαιο πως ένα βράδυ θα ξαναγυρίσουν προκειμένου να είμαστε ξανά όλοι μαζί. Αρκεί να τους θυμόμαστε και να τους περιμένουμε…

Και όπως ισχυρίζεται ο «εξωγήινος» αυτού του πλανήτη David Bowie:

“We can be heroes just for one day”!