Το βιβλίο «Η πειρατεία στην αρχαία Ελλάδα» των εκδόσεων Historical Quest είναι ίσως η ιδανικότερη αποτύπωση της ίδιας της συγγραφέως σε μορφή βιβλίου. Είναι όπως το περιέγραψε και στην προ μηνός παρουσίαση στο Πολεμικό Μουσείο ο [τότε] διευθυντής της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού (ΥΙΝ) πλοίαρχος κ. Τσιαντούλας ΠΝ, «μικρό το δέμας» αλλά ταυτόχρονα, πλήρες περιεχομένου, οργανωμένο και άρτια δομημένο. Μεστό σε λόγο και εύκολα κατανοητό. Είναι το σημείο όπου τέμνονται οι καμπύλες της καλλιτεχνικής αφηγηματικής συγγραφής και της επιστημονικής ιστορικής έρευνας.
Το βιβλίο, παρά τον μικρό αριθμό σελίδων του (μόλις 164) ξεκινάει από μία αναφορά και επεξήγηση των βασικών εννοιών τόσο της ναυσιπλοϊας όσο και του θαλάσσιου εμπορίου. Και αυτό διότι πολύ απλά πειρατεία χωρίς εμπόριο δε νοείται και η συγγραφέας- και ορθώς- δε θεωρεί δεδομένο ότι ο αναγνώστης οφείλει να γνωρίζει αυτές τις, έστω και βασικές, έννοιες.
Αντιθέτως, αποτελεί σαφή ένδειξη συγγραφικού ταλέντου και οργανωτικής ικανότητας της συγγραφέως η οποία σε ένα βιβλίο λίγων σχετικά, σελίδων καταφέρνει να αποτυπώσει πλήρως, το φαινόμενο της πειρατείας στον κόσμο με τον οποίο αλληλεπέδρασαν οι αρχαίοι Έλληνες.
Η συγγραφέας μετακινεί με άνεση την αφήγηση και την περιγραφή γεγονότων μεταξύ των εποχών και των χρονικών περιόδων. Από την Ελλάδα των Περσικών Πολέμων και την εποχή του χαλκού στη μεσαιωνική Γαλλία και την Αναγέννηση και από την αρχαία Κρήτη στο σήμερα και το κέρας της Αφρικής και τη διακήρυξη του ΟΗΕ για το δίκαιο των θαλασσών.
Με την ίδια άνεση και σιγουριά, παραθέτει πηγές και τις ενσωματώνει στο κείμενό της. Χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη, του δίνει τόσο την απόδοση του κειμένου της πηγής στη δημοτική όσο και το αρχικό κείμενο δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον καθέναν μας να αντιληφθεί ότι τα αρχαία ελληνικά, κάθε άλλο παρά νεκρή γλώσσα είναι.
Σε μία προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης προς τις πηγές οι οποίες δεν είναι στα ελληνικά, η συγγραφέας αφήνει και τα αρχικά κείμενα των πηγών οι οποίες είναι στα λατινικά. Με τον τρόπο αυτόν και χωρίς κρυφά χαρτιά, η συγγραφέας επιτρέπει άμεση κριτική σε όποιον επιθυμεί να «κοντράρει» τις πηγές που παραθέτει.
Στο βιβλίο αναλύεται με μεθοδική προσέγγιση ακόμη και η εμφάνιση των πειρατών ενώ χωρίς να μειώνει την αξία των συγγραμμάτων της κάθε εποχής, καταρρίπτει τον μύθο που έπλασε η ρομαντική λογοτεχνία γύρω από τον αρχαίο ή μεσαιωνικό πειρατή. Δεν παραλείπει επίσης να τονίσει σε πλείστα σημεία του βιβλίου ότι ανεξαρτήτως εποχής, η πειρατεία, σε οποιαδήποτε μορφή κι αν συναντάται, αποτελεί ενέργεια εγκληματική η οποία διώκεται, όχι μόνο ποινικά αλλά και ηθικά είναι κατάπτυστη.
Εντύπωση, οπωσδήποτε θετική, προκαλεί στον ανυποψίαστο αναγνώστη, ο κατάλογος με τα ονόματα διάσημων ή διαβόητων πειρατών της αρχαιότητας αλλά και ο αντίστοιχος πίνακας με τα ονόματα επιφανών θυμάτων πειρατείας, οι οποίοι υπάρχουν στο τέλος του βιβλίου.
Οι τελευταίες σελίδες είναι αφιερωμένες στις πάμπολλες βιβλιογραφικές αναφορές που έχει χρησιμοποιήσει η συγγραφέας οι οποίες δηλώνουν ξεκάθαρα το μέγεθος της έρευνας που έκανε για το θέμα και την πρέπουσα σοβαρότητα με την οποία προσέγγισε το ζήτημα. Η κα. Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου δεν αρκέστηκε σε τριτογενείς ή δευτερογενείς πηγές αλλά εργάστηκε πάνω σε δεδομένα από πρωτογενείς πηγές πληροφοριών, γεγονός που καθιστά την εργασία της ακόμη πιο στέρεη.
Η λαϊκή ρήση σύμφωνα με την οποία «αξίζει το βάρος του σε χρυσάφι» ίσως είναι το understatement της χρονιάς όταν αναφερόμαστε στο νέο συγγραφικό πόνημα της συγγραφέως και ερευνήτριας ναυτικής ιστορίας, κας. Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου. Ίσως όμως, η σπουδαιότητά του να βρίσκεται κρυμμένη σε ένα πιο σκοτεινό αμπάρι, από την απλή εξιστόρηση των απαρχών της πειρατείας και παράθεση ιστορικών δεδομένων από πλείστες πηγές. Μάλλον η σπουδαιότητά του έγκειται στο ότι σε μια εποχή όπου επιχειρείται η συνεχιζόμενη δικαιολόγηση της παραβατικότητας ώστε να επιτευχθεί η εξίσωση του θύτη με το θύμα, στα μάτια της κοινωνίας, σε ένα βιβλίο μεθοδικό και επιστημονικά ακριβές, το γεγονός ότι το θέμα που πραγματεύεται- η πειρατεία- είναι πράξη παράνομη και κατακριτέα, δηλώνεται σαφώς και απερίφραστα και σε περισσότερα από ένα σημεία στο βιβλίο.
_
γράφει ο
0 Σχόλια