Μια συλλογή από οχτώ διηγήματα μας χαρίζει στην πρώτη της εμφάνιση η Φανή Ματσινοπούλου. Άνθρωποι καθημερινοί, συνηθισμένοι, ιστορίες που έχουμε ζήσει ή ακούσει, χαρούμενες, δυσάρεστες, δύσκολες, ζωντανεύουν στο χαρτί με μια υπέροχη, στρωτή γραφή που μπορεί να έχει σε αρκετά από τα κείμενα κοινούς αφηγηματικούς άξονες δεν παύει όμως κάθε της δείγμα να είναι αξιοπρόσεκτο.

Εκτός από τον στρωτό λόγο και τα ενδιαφέροντα θεματικά μοτίβα, άλλα θετικά γνωρίσματα είναι η επιλογή της συγγραφέως να αποσιωπά αρκετές σκηνές για να προχωρήσει τη δράση, χαρίζοντας έτσι γρήγορους ρυθμούς στην ανάγνωση και αποφεύγοντας τις μακρηγορίες ή τις περιττές λεπτομέρειες, καθώς και το γεγονός πως ο τόπος δράσης και το περιβάλλον των εκάστοτε πρωταγωνιστών αρχίζει να χτίζεται σταδιακά μέσα από την εξιστόρηση και ποτέ από την αρχή. Όπως ακριβώς γίνεται στον κινηματογράφο, όπου έχουμε μια κάμερα που πρώτα κάνει κοντινά πλάνα στους ήρωες και μετά απομακρύνεται ώστε να δούμε ευρύτερα το σκηνικό της δράσης, έτσι και σε κάποια κείμενα της συλλογής ο αναγνώστης, παράλληλα με την αγωνία για το τι θα γίνει παρακάτω, αναρωτιέται και σε ποιο χωροχρονικό σημείο βρίσκεται, κάτι που επίσης τον κρατά σε εγρήγορση. Τα περισσότερα από τα διηγήματα διαδραματίζονται στην Κυψέλη, μια περιοχή στην οποία μεγάλωσε η συγγραφέας και η οποία πάντα θα αποτελεί ένα ενδιαφέρον φόντο ιστοριών.

Τα διηγήματα ποικίλουν σε κεντρικές ιδέες και ψυχογραφήματα, πότε μας πάνε στο Μοναστηράκι, πότε στο κέντρο της πρωτεύουσας, πότε ακόμη και στο Μάτι του καλοκαιριού του 2018. Στο «Βραβείο» έχουμε την αγωνία ενός άντρα να κερδίσει επιτέλους έναν διαγωνισμό διηγήματος, γιος ο ίδιος παλαιοβιβλιοπώλη, που ανέκαθεν έγραφε καλά κείμενα και υποδειγματικές εκθέσεις. Απόλαυσα την ατμόσφαιρα στον μαγικό χώρο του μαγαζιού του κυρ-Λαέρτη, με τους σπάνιους τίτλους, τις καταστάσεις των βιβλίων, τους χάρτινους ήρωες να τριγυρνάνε δω κι εκεί, με τον πρωταγωνιστή να ανακαλύπτει μόνος του τα βιβλία που του κεντρίζουν το ενδιαφέρον μέσα από ένα διαρκές παιχνίδι θησαυρού…. Είναι μια συγκινητική και τρυφερή περιπέτεια, στο βάθος της οποίας αχνοφαίνεται η διαρκής πάλη του έντυπου και του ηλεκτρονικού μέσου, μιας και ο πρωταγωνιστής αρνείται να γράψει σε υπολογιστή, παρά μόνο σε γραφομηχανή ή, ακόμη καλύτερα, στο χέρι, καθώς και οι κοινωνικές διαφορές του τότε με τον κόσμο να αποζητούσε ένα καλό βιβλίο και του τώρα με το αραλίκι στις καφετέριες.

Στην «Αυστηρή εντολή» μια κοπέλα πηγαίνει για συνέντευξη σε ένα ίδρυμα που φροντίζει ορφανά ή εγκαταλελειμμένα παιδιά και βρέφη, ούσα και η ίδια χωρίς γονείς, στερημένη από την απουσία της επαφής, του χαδιού και του αγγίγματος. Έχουμε κι εδώ ένα ενδιαφέρον δίπολο στην αφήγηση: από τη μια την κοπέλα που εργάζεται στο ίδρυμα, υπακούοντας αναγκαστικά σε αυστηρούς κανόνες εργασίας κι απ’ την άλλη την ξινή διευθύντρια, που επίσης υπακούει σε αυστηρούς ηθικούς κανόνες, μεταφέροντάς τους και στη δουλειά της. Σύντομα αυτές οι δυο γυναίκες θα υπερβούν τα εσκαμμένα, ποιο θα είναι όμως το τίμημα; Εξίσου συγκινητικό κι αγαπημένο το «Απόψε την πατήσαμε!», όπου μια κοπέλα αναγκάζεται να περάσει το Σαββατοκύριακο με την ηλικιωμένη μητέρα της όταν η γυναίκα που την προσέχει πρέπει να λείψει για οικογενειακούς λόγους. Όπως κάθε άνθρωπος της ηλικίας και της εποχής της, προετοιμάζεται για ένα εφιαλτικό διήμερο, που όντως έτσι ξεκινάει, μέσα από απολαυστικές ατάκες που δείχνουν το χάσμα γενεών των δύο γυναικών αλλά και τους διαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες τους: η μητέρα νοικοκυρά, καθαρή, περιποιημένη, με τις γνωστές αντιλήψεις περί οικιακής οικονομίας, συζύγου και μαγειρέματος, η κόρη όμως μια χαρά πιστεύει πως ζει με το έτοιμο φαγητό, τη γυναίκα που της καθαρίζει μια φορά την εβδομάδα και τους ανύπαρκτους συντρόφους. Σύντομα όμως τα πράγματα και οι ισορροπίες θ’ αλλάξουν μεταξύ τους με ευφάνταστο τρόπο που με συγκίνησε και έδεσε τις δυο γυναίκες όπως δεν είχαν δεθεί τόσα χρόνια.

Στους ίδιους τόνους του ανθρώπινου ενδιαφέροντος κινούνται και τα άλλα διηγήματα, με τη δυνατή δικαίωση στον «Ευεργέτη», με το προσφυγικό ζήτημα στο «Θα με βρεις μπροστά σου!», με τη ραγισμένη καρδιά μιας πειθήνιας κατά τα άλλα οδηγού λεωφορείου στο «Αμέρικαν μπαρ», την περιθωριοποίηση των ηλικιωμένων από δικές τους, εσφαλμένες επιλογές στον «Γάμο», με αποτέλεσμα να γίνονται βάρος στα παιδιά τους και να τα γεμίζουν τύψεις κι ενοχές για το παραμικρό δευτερόλεπτο μακριά τους και η συλλογή ολοκληρώνεται με το «Κόκκινο σε βαθύ γαλάζιο», αφιερωμένο στην πυρκαγιά που έκαψε το Μάτι, όπου «επιτέλους» κύλησαν τα δάκρυα για τα οποία μας προετοίμαζε η συγγραφέας στα προηγούμενα διηγήματα αλλά πάντα κάτι συνέβαινε που οδηγούσε σε αίσιο τέλος ή σε μια απρόσμενη αλλαγή. Εδώ όμως κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για θετική έκβαση ούτε να παρηγορήσει κι έτσι η συγγραφέας, με το βάρος των 102 νεκρών, καταγράφει μια δύσκολη ιστορία.

Η Φανή Ματσινοπούλου έγραψε μια συλλογή διηγημάτων που με εξέπληξε ευχάριστα με την ποικιλία των θεμάτων και των χαρακτήρων που διάλεξε να εξιστορήσει, μου χάρισε δύναμη, κάποιες φορές γέλιο, κάποιες άλλες συγκίνηση, μου σύστησε οικείους ανθρώπους και γνώριμες καταστάσεις και μου έδειξε πως όλα μπορούν ν’ αλλάξουν μέσα σε μια στιγμή είτε από τυχαία γεγονότα είτε από μας τους ίδιους. Στέρεη γραφή, διαλεχτές ιστορίες, ρεαλιστικοί διάλογοι και διεισδυτικά ψυχογραφήματα είναι μερικά μόνο από τα θετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κειμένων.