Ο Μπάμπης ζει σε μια φάρμα και θέλει μόνο ένα πράγμα, την ησυχία του. Να όμως που η ξαδέρφη του και γραμματέας του Αγίου Βασίλη έρχεται να του προτείνει ότι πρέπει να πάρει τη θέση του Αγίου που αρρώστησε! Γιατί είναι αντίθετος ο Μπάμπης; Τι πραγματικά τον προβληματίζει; Πώς θα κάμψει τις αντιρρήσεις του η Μάρθα; Γιατί τον μισεί ο Ρούντολφ, το ελάφι του Αγίου Βασίλη και δε χάνει ευκαιρία να τον κατουράει; Τελικά ποιος θα μοιράσει τα δώρα στα παιδιά;

Ο Πολυχρόνης Κουτσάκης έγραψε μια πρωτότυπη και συγκινητική ιστορία για τη διαφορετικότητα, γραμμένη με τέτοιο τρόπο που πότε γελούσα και πότε προβληματιζόμουν. Ο συγγραφέας δοκιμάζεται πρώτη φορά στον χώρο του παιδικού βιβλίου και μπορώ να πω πως τα κατάφερε καλά, γιατί και μηνύματα υπάρχουν και ανατροπές και προσεγμένο λεξιλόγιο και ολοζώντανες σκηνές. Η γραφή του είναι  ένα μίγμα χιούμορ και γλυκύτητας και παρουσιάζει ενδιαφέροντες ολοκληρωμένους χαρακτήρες που σκέφτονται, έχουν νοοτροπία και αντιλήψεις, δρουν και αντιδρούν. Διασκέδασα πολύ με τα καμώματα του Μπάμπη που ενώ θέλει να δείχνει στρυφνός και μονόχνοτος κατά βάθος είναι καλόκαρδος και σταδιακά διαπιστώνει πως η επιλογή της μοναξιάς του δεν είναι και η καλύτερη λύση. Αυτό όμως δεν τον εμποδίζει να παραμένει καυστικός και δηκτικός σε απρόσμενες στιγμές, όπως για παράδειγμα όταν η ξαδέρφη του έρχεται με τον Ρούντολφ, αποδομώντας έτσι τον μύθο: «Ποιο ελαφάκι; Αυτός εδώ ήταν ολόκληρο γομάρι»! Η γειτόνισσα του Μπάμπη, Βαρβάρα, διαλύει συχνά πυκνά την ηρεμία του, αφού είναι φασαριόζα και φωνακλού αλλά της είναι υποχρεωμένος γιατί χρησιμοποιεί το τηλέφωνό της. Ο ίδιος δε θέλει ούτε τέτοια συσκευή ούτε ίντερνετ ούτε υπολογιστή, θέλει τα ζωάκια του και την ησυχία του (α, ναι, το ξανάπαμε αυτό!). Το τηλέφωνο το έδωσε μόνο για λόγους ανάγκης σε δυο τρεις πολύ κοντινούς του ανθρώπους και να που έρχεται η ώρα να το πληρώσει! Η Βαρβάρα πάντως τον έχει κερδίσει με τον χαρακτήρα της κι ας μην το παραδέχεται, γιατί τον εντυπωσιάζει η θετικότητα και η αισιοδοξία της! Η κόρη της, Φανή, είναι σε αναπηρικό αμαξίδιο αλλά η πραότητά της  τον ηρεμεί, περνάνε όμορφο χρόνο μαζί και ο Μπάμπης έχει δεθεί φιλικά μαζί της. Είναι μια οικογένεια λοιπόν που τα φέρνει δύσκολα, δέχεται απανωτές αναποδιές αλλά η Βαρβάρα συνεχίζει να χαμογελάει και να είναι αισιόδοξη!

Τέλος πάντων, ας επικεντρωθούμε στην ιστορία μας και ας απολαύσουμε τους διασκεδαστικούς διαλόγους μεταξύ ξαδέλφων όταν έρχεται η ώρα η Μάρθα να πείσει τον Μπάμπη να γίνει Άγιος Βασίλης στη θέση του Αγίου Βασίλη. Πόσο γέλασα με τα αντεπιχειρήματα που έθετε ο Μπάμπης στην πρόταση της ξαδέλφης του: «-Δεν θα βάλουν τις φωνές. Θα το νιώσουν πως είσαι ο Άγιος Βασίλης. -Άμα δεν το νιώθω εγώ, πώς θα το νιώσουν αυτοί; Κι έπειτα οι άνθρωποι πρώτα βλέπουν και μετά αισθάνονται. Αν δουν κάποιον που να μοιάζει κλέφτης, δεν θα προλάβουν να αισθανθούν, θα προλάβουν μόνο να ουρλιάξουν. Και να με βαρέσουν» (σελ. 26). Εκατομμύρια παιδιά φτωχά και μόνα έχουν ανάγκη από το παραμύθι του Αγίου Βασίλη και αυτό θα το καταστρέψει η αναποφασιστικότητα του Μπάμπη; Όχι, κάτι πρέπει να γίνει! Άλλωστε, οποιοδήποτε συναίσθημα είναι καλύτερο από τη μοναξιά που και ο ίδιος παραδέχεται τελικά ότι βιώνει! Μετά από ένα περιπετειώδες ταξίδι λοιπόν, ο Μπάμπης φτάνει στον Βόρειο Πόλο για να βρει έναν άρρωστο παππούλη, ξωτικά πλανταγμένα στο κλάμα, μια πελαγωμένη γραμματέα και δυο ελάφια που δεν ξέρουν τι να κάνουν. Φυσικά τα πάντα πάνε στραβά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης και γελούσα ασταμάτητα με τις αναποδιές και τις γκάφες, όλα αυτά όμως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας και δεν υπάρχουν απλώς και μόνο για να γεμίζουν τις σελίδες. Μου άρεσε η προσοχή που δίνεται για να περάσουν υποδόρια κάποια μηνύματα: ένας μοναχικός άνθρωπος που απολαμβάνει την ησυχία του καταφέρνει τελικά να ξεπεράσει τους δισταγμούς του γιατί κατάλαβε τι πραγματικά σημαίνει μοναξιά χάρη σ’ ένα περιστατικό που βίωσε, αυτό δε σημαίνει όμως ότι θα τα καταφέρει και αμέσως. Πρέπει να δοκιμαστεί, να πειστεί πως θέλει να το κάνει, εξ ου και η εκπαίδευσή του με τις δυσκολίες και τα προβλήματα. Μα πόσα είδη καμινάδας υπάρχουν και γιατί πρέπει να μπαίνει σε αυτές ο Άγιος Βασίλης αντί να χτυπάει το κουδούνι ή να πετάει τα δώρα μέσα σε αυτές; Αυτά και άλλα ερωτήματα απαντώνται στις σελίδες του απολαυστικού αυτού μυθιστορήματος.

«Ο αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης» είναι ένα ευρηματικό, πολυεπίπεδο και γεμάτο ιδέες και νοήματα μυθιστόρημα για παιδιά από 8 ετών και πάνω. Είναι ένα κείμενο γεμάτο από αξίες και μηνύματα όπως της αγάπης, της βοήθειας και της διαφορετικότητας αλλά φτάνει και μέχρι την κλιματική αλλαγή και τις βλαβερές της συνέπειες για όλο τον κόσμο όταν βγαίνει στο προσκήνιο ένας θανάσιμος εχθρός, τον οποίο ο Μπάμπης πρέπει να αντιμετωπίσει! Έτσι η πλοκή εμπλουτίζεται και τα παιδιά μαθαίνουν πολλά πράγματα όχι μόνο για τα συναισθήματα που οφείλουν να καλλιεργήσουν για να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με τους ανθρώπους που αγαπούν αλλά και για τον κίνδυνο που τα απειλεί αν δεν αλλάξουν κάποια πράγματα στη ζωή όλων μας! Ο κακός της ιστορίας μάλιστα δείχνει παντοδύναμος και η επιρροή του στον κόσμο επίσης θυμίζει οικεία δεινά: «Και τον πιστεύουν πολλοί άνθρωποι δυστυχώς. Τους αρέσει που είναι δυνατός, χωρίς να τους νοιάζει ο λόγος που είναι δυνατός. Ούτε σε ποιους κάνει κακό τους νοιάζει. Μόνο η δύναμή του τους ενδιαφέρει»! (σελ. 64). Το πρώτο παιδικό βιβλίο του Πολυχρόνη Κουτσάκη δίνει μια διαφορετική διάσταση στη μαγεία των Χριστουγέννων και χαρίζει αξέχαστες κωμικοτραγικές στιγμές στους μικρούς αναγνώστες, οι οποίοι θα γελάσουν αλλά και θα προβληματιστούν, θα καταλάβουν σημαντικές και βασικές ηθικές αξίες και θα κοιτάνε με λαχτάρα το τζάκι του σπιτιού τους ή το χριστουγεννιάτικο δέντρο τους προσμένοντας αυτόν τον διαφορετικό Άγιο Βασίλη ονόματι Μπάμπη για να καταλάβουν τι εξαρχής τον προβλημάτιζε πριν πάρει τη θέση του αγαπημένου φίλου όλων των παιδιών του κόσμου!