Το σκιάχτρο το φτιάχνει ένας γεωργός την άνοιξη για να προστατέψει το χωράφι του. Χωρίς να το ξέρει όμως, το σκιάχτρο είναι ένα ζωντανό πλάσμα που τριγυρνάει τις νύχτες στο χωριό με τον φίλο του τον τζίτζικα στον ώμο, και μαθαίνει τις συνήθειες των κατοίκων, τις οικογενειακές τους ιστορίες και μέσα από όλα αυτά αρχίζει να νιώθει σαν αυτούς, ανακαλύπτει πως μπορεί να ερωτευτεί, ν’ αγαπήσει, να δοθεί, να βοηθήσει, δεν μπορεί όμως να κατανοήσει το μυαλό τους. Τι θα συμβεί όμως στη ζωή των δύο φίλων όσο το καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του;

Ο Αιμίλιος Σολωμού έχει αποδείξει τη λογοτεχνική και συγγραφική του αξία, έχοντας γράψει δύο μυθιστορήματα ενηλίκων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το μυαλό του θα επαναπαυθεί σε όσα κατόρθωσε μέχρι σήμερα. Έτσι λοιπόν, εν αναμονή κάποιου νέου βιβλίου του ενηλίκων, διάβασα το μυθιστόρημα που έγραψε για αναγνώστες προεφηβικής ηλικίας και διαπίστωσα πως μπορεί να τα καταφέρει και σ’ αυτόν τον τομέα. Συνταιριάζει αρμονικά την πραγματικότητα από τη ζωή στο χωριό με τη φαντασία και τη γοητεία του μύθου που απαιτείται ώστε ένα κείμενο να γίνει γλαφυρό και συναρπαστικό και να ανοίξει την πόρτα για έναν μακρινό και ταυτόχρονα τόσο κοντινό κόσμο. Μέσα από τα μάτια του σκιάχτρου και τη φιλία του με τον τζίτζικα, τονίζονται και αναφέρονται τα περισσότερα νοήματα που εμπλουτίζουν τον ψυχισμό μας: φιλία, αγάπη, έρωτας, κοινωνική ισότητα, αδελφοσύνη, φιλαλληλία, φιλανθρωπία, δοτικότητα, ανθρωπιά και τόσα άλλα. Μέσα από συγκινητικά αλλά και τραγικά γεγονότα ξεδιπλώνονται στιγμές από την καθημερινότητα που διάγουν ο γεωργός, ο γραμματέας, ο ιερέας, ο τρελός και άλλοι κάτοικοι, φτιάχνοντας έτσι μια πανσπερμία χαρακτήρων που καταγράφονται με αγάπη και αποδίδονται με ρεαλισμό.

Το σκιάχτρο διαπιστώνει πως μπορεί να αισθανθεί κι αυτό σαν άνθρωπος, κάτι που έχει τη βάση του σ’ ένα μυστικό στο μακρινό παρελθόν κι αποκαλύπτεται σχεδόν στην τελευταία σελίδα, κάνοντάς με να δακρύσω. Είναι τόσο τρυφερό το γεγονός ότι τις νύχτες, αντί να κάτσει να φυλάει το μποστάνι, περιφέρεται από δω κι από κει για να βοηθήσει, να σώσει, να παρατηρήσει, να προσπαθήσει να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου και μαζί με τον τζίτζικα έχουν διαλόγους που είναι γεμάτοι ουσία, διαχρονικές αλήθειες και υπέροχες σκέψεις, δοσμένες τόσο εύληπτα που τα παιδιά μπορούν να τις κάνουν κτήμα τους και να τις επεξεργαστούν χωρίς δυσκολία. Ο συγγραφέας μάλιστα διαλέγει να έχει και μια σχετική ισορροπία, μιας και τη χαρά τη διαδέχεται η λύπη, τη δυσκολία η αγάπη κλπ.

Το μυθιστόρημα απευθύνεται σε παιδιά από 10 ετών και πάνω, είναι τέτοια όμως η γραφή, τα νοήματα που χαρίζει απλόχερα και ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται η ιστορία ώστε θα έλεγα πως, χωρίς να είναι δύσκολο, θ’ αγαπηθεί περισσότερο από απαιτητικούς αναγνώστες, που δε θέλουν απλώς να ζήσουν μια περιπέτεια αλλά να μεταφερθούν σ’ έναν κόσμο διαφορετικό από τον δικό μας, να εντρυφήσουν σε σωστά πλασμένους χαρακτήρες και να μάθουν ένα πλουσιότερο λεξιλόγιο. Από την άλλη, διακρίνω πως, παρά τις μικρές ανάσες αισιοδοξίας, έχει μια γενικά θλιβερή ατμόσφαιρα, σχεδόν απαισιόδοξη, έρχεται όμως το φινάλε για ν’ αφήσει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Η πλοκή έχει μια εξέλιξη και μια σειρά ανατροπών που με γέμισαν αγωνία και μου σύστησαν καλύτερα το δύσμοιρο σκιάχτρο, ένα πλάσμα που ό,τι κι αν κάνει, λόγω της φύσης και της μορφής του δε θα καταφέρει ποτέ να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου που παρακολουθεί κρυφά τα βράδια. Κι όταν περνάει και το καλοκαίρι, όταν οι μέρες του σημαντικού ρόλου σκιάχτρου και τζίτζικα αρχίζουν να στερεύουν, ο Αιμίλιος Σολωμού κορυφώνει την ένταση της ιστορίας χαρίζοντάς μας καλογραμμένες σκηνές γεμάτες αυταπάρνηση και θυσία.

«Το σκιάχτρο» είναι ένα τρυφερό, καλογραμμένο μυθιστόρημα, εξαιρετικό απόκτημα της εκδοτικής σειράς «Περιστέρια» και δημιουργεί ό,τι είναι απαραίτητο για την ψυχική υγεία των παιδιών, αποφεύγοντας κάθε ίχνος διδακτισμού και μπολιάζοντάς τα με έννοιες απαραίτητες για την εξέλιξη και την ανάπτυξή τους.