44 χαϊκού με επιμύθιο από την Τζένη Φουντέα-Σκλαβούνου
Τζένη Φουντέα-Σκλαβούνου
Μανδραγόρας
ISBN: 978-960-592-051-7
Στροφή σύγχρονων ποιητών στα χαϊκού έχουμε και εμείς παρατηρήσει στο παρελθόν όπως και άλλοι κριτικοί. Το βραχυλογικό ύφος και η αυστηρότητα του στίχου σε ένα χαϊκού όχι μόνο δίνουν την ευκαιρία πειραματισμού, μα και "χρωματίζουν" την ελληνική λογοτεχνία με το αποφθεγματικό ύφος. Και έχει τη σημασία του να υπογραμμίσουμε την εξαιρετική πορεία που ακολουθούν τα χαϊκού στην ελληνική λογοτεχνία, καθώς ορισμένοι ποιητές αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον φυσιολατρικό χαρακτήρα της παραδοσιακής φόρμας και να στιχουργήσουν πάνω σε μία κοινωνιοϋπαρξιακή βάση δίχως κίνγκο.
Σε αυτό το δρόμο κινείται τα τελευταία χρόνια και η Τζένη Φουντέα-Σκλαβούνου, όπως αποδεικνύει και η τελευταία της ποιητική συλλογή «στο βάθος ύπνος, 44 χαϊκού με Υστερόγραφο» (μανδραγόρας, 2017). Η ποίησή της είναι υπαρξιακή και βαθιά ανθρωποκεντρική. Μακριά από το φυσιολατρικό μοτίβο μιλά για τη μοναξιά, τη θνητότητα, τη μνήμη και τον ανθρώπινο πόνο.
Αυτό όμως το οποίο ξεχωρίζει στη χαϊκού στιχουργική της είναι η προσθήκη του υστερόγραφου. Από την πρώτη της συλλογή με χαϊκού η Φουντέα-Σκλαβούνου αποφάσισε να συγκρουστεί με την παράδοση και να προσθέσει μία "στροφή" σαν επιμύθιο.
Και τα υστερόγραφά της χαρακτηρίζονται από έναν ξεχωριστό υπαρξιακό λυρισμό, εμποτισμένο σε μία υποδόρια ποιητική ειρωνεία. Και τούτη η ειρωνεία εκφράζεται συχνά με μία λυρική αποφθεγματικότητα που τοξεύει κατευθείαν στην ψυχή του ακροατή/αναγνώστη. Αντιθέσεις και μελαγχολία ή βαρυθυμία συμπλέκονται σε ζεύγη μέσα στο ολιγόλεκτο σχήμα συγκλονίζοντας το κοινό, ενώ ενίοτε προχωρά σε διάλογο με το ίδιο το ποίημά της.
Όπως όλα έτσι και τα χαϊκού εξελίσσονται και στο πλαίσιο του πειραματισμού δίνουν έδαφος για νέες μορφές παρά τις διαμαρτυρίες ορισμένων κριτικών και ποιητών. Αν και δεν ξαφνιαζόμαστε από τη σταθερή αύξηση των σχετικών συλλόγων, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε την απουσία αντίστοιχων συλλόγων σε ελληνικές παραδοσιακές ολιγόστιχες φόρμες, όπως οι μαντινάδες και τα λιανοτράγουδα.
