γράφει ο Κώστας Τραχανάς

«…Όλο το συσσωρευμένο κόκκινο των τόσων ετών εξερράγη μέσα στην Ηλέκτρα, το είδε σχεδόν να ξεχειλίζει από κάθε πόρο του κορμιού της, να την τυλίγει μέσα σε ένα σύννεφο, να την παρασύρει σε μια παραζάλη. Οι άλικες σιωπές δεν είχαν θέση πλέον στη ζωή της…»

Θεσσαλονίκη 1935.

Ένας παράφορος έρωτας γεννιέται ανάμεσα σε ένα φτωχόπαιδο και κομμουνιστή τον Δημήτρη Λιάσκο και σε ένα πλούσιο και κορίτσι της ανώτερης κοινωνικής τάξης της Θεσσαλονίκης, την Ηλέκτρα Παπαγιάννη. Αυτή ήταν ένα δεκατριάχρονο κορίτσι κι εκείνος ο είκοσι ενός έτους νέος, που της είχε πάρει τα μυαλά.

Ο γονείς της Ηλέκτρα, ο Χαρίλαος (ήταν κομματάρχης του Μεταξά και αργότερα ανήκε στα τάγματα ασφαλείας Θεσσαλονίκης) και η Αναστασία όχι μόνο δεν δέχονται αυτό το δεσμό, αλλά διώχνουν από το σπίτι τους, τη μοναχοκόρη τους.

Το ζευγάρι, η Ηλέκτρα και ο Δημήτρης, θα περάσουν δύσκολα αλλά ευτυχισμένα χρόνια, στο φτωχικό σπιτάκι τους, στα Κάστρα της Θεσσαλονίκης. Πολύ δύσκολα θα περάσουν στην Κατοχή και στον Εμφύλιο, που θα ακολουθήσει.

Ο πόλεμος όμως θα ανατρέψει τα πάντα. Ακόμα και μια τέτοια υπέρμετρη ευτυχία.

Ο Δημήτρης και η Ηλέκτρα θα εμπλακούνε στην Αντίσταση, θα ανεβούνε στο βουνό, με τους άλλους αντάρτες, για να πολεμήσουν τους κατακτητές.

Εκεί όμως στο βουνό θα γεννηθούν τα δίδυμα. Δυο κοριτσάκια, του Δημήτρη και της Ηλέκτρας. Θα τα ονομάσουν Ρόζα και Μαργαρίτα. Τότε αποφασίζουν να φύγουν κρυφά από τους αντάρτες του βουνού, αλλά βρίσκονται ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά: των ανταρτών και των ταγμάτων ασφαλείας. Αναγκάζονται να χωρίσουν: ο Δημήτρης παίρνει την Μαργαρίτα, η Ηλέκτρα παίρνει την Ρόζα και παίρνουν διαφορετικές κατευθύνσεις στο βουνό, προσπαθώντας τουλάχιστον να σωθούν οι δύο από τους τέσσερις.

Ο Δημήτρης συλλαμβάνεται από τους αντάρτες και περνάει στρατοδικείο, επειδή ήταν λιποτάκτης. Οπότε αφήνει την μικρή του κόρη, την Μαργαρίτα, στον συναγωνιστή και φίλο του στο Κόμμα, Ορέστη. Όταν όμως άρχισαν οι μεγάλες μάχες του δεύτερου αντάρτικου, ο Ορέστης αναγκάζεται να στείλει την μικρή μαζί με άλλα παιδιά, για να σωθεί, στις Ανατολικές χώρες…

Η Ηλέκτρα θα συλληφθεί από τρεις ταγματασφαλίτες, θα βιαστεί και θα μείνει αναίσθητη για ημέρες. Τελικά αυτοί οι βιαστές θα καταλάβουν ποια είναι αυτή η γυναίκα, που κακομεταχειριστήκανε και θα την πάνε μαζί με τη μικρή Ρόζα, στο πατρικό της σπίτι. Ο πατέρας της και η μητέρας της θα δώσουν –πουλήσουν την Ρόζα, στον κυρ Λάμπρο. Η οποία Ρόζα τελικά, θα καταλήξει τελικά σε μια παιδούπολη της Φρειδερίκης.

Όταν αργότερα θα βρει τις αισθήσεις της η Ηλέκτρα και θα ρωτήσει για την κόρη της, οι γονείς της θα της πούνε ψέματα, ότι σκοτώθηκε…

Έτσι η Ηλέκτρα αφού περίμενε αρκετό καιρό και δεν μπόρεσε να βρει κανένα από την οικογένειά της, θα τους θεωρήσει όλους νεκρούς: τον Δημήτρη και τις κόρες της Ρόζα και Μαργαρίτα.

Αν και ήταν ακόμη νέα η δική της ζωή είχε στιγματιστεί από την απώλεια και τον θάνατο, από τη βία και την αδικία, από το λάθος και το παράλογο. Και κανένας και τίποτα δεν μπορούσε να το αλλάξει αυτό. Αδύνατον να ξεχάσει. Αδύνατον και να χαμογελάσει.

Το παρόν, το αδυσώπητο αυτό «τώρα», εξουσίαζε τόσο το μέλλον της όσο και το παρελθόν της. Γιατί το παρελθόν, τα βιώματα και οι αναμνήσεις δεν έμειναν αλώβητα από το παρόν. Καθορίζονταν, διαστρεβλώνονταν και επαναπροσδιορίζονταν από το σήμερα, από αυτό που κάποιος ένιωθε, πίστευε και ήταν στο εδώ και τώρα. Γιατί αν κάτι υπήρχε στα σίγουρα, αυτό ήταν μονάχα το παρόν, και η Ηλέκτρα ουδεμία σχέση ήθελε να έχει μαζί του, όσο κι αν εκείνο έδειχνε να απαιτεί σχεδόν την προσοχή της…

Η Ηλέκτρα, μετά το τέλος του Εμφυλίου, το 1949, άρχισε σιγά σιγά να αποζητά όλο και πιο συχνά τη συναναστροφή της με τον Ισίδωρο Γαληνό, φίλο και ομοιδεάτη του πατέρα της και Περιφερειακό Διοικητή της φασιστικής οργάνωσης ΕΟΝ της Θεσσαλονίκης.

Ο Ισίδωρος, σύντομα, θα την ζητήσει σε γάμο…

Ο Δημήτρης σώθηκε από το εκτελεστικό απόσπασμα και επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη. Εκεί ανακαλύπτει ότι έχει χάσει τα πάντα μέσα από τα χέρια του. Και τα πάντα για τον Δημήτρη ήταν τρία πρόσωπα, εκείνες: η Ηλέκτρα, η Ρόζα και η Μαργαρίτα. Όλη του η ζωή, όλος του ο κόσμος περιστρεφόταν γύρω από εκείνα τα τρία πρόσωπα…

Πόσες φορές μηδενίζει το ρολόι της ζωής; Πόσες φορές μπορεί να ξεκινήσει κανείς από την αρχή; Σε ποιον ανήκε ένας μικρός εγχάρακτος βαφτιστικός σταυρός ;
Πόσο “άλικο” μπορεί να είναι το παρελθόν, όταν εισβάλλει απρόσκλητο με τη μορφή κατακόκκινων φακέλων στο παρόν ανατρέποντας το μέλλον;