Γιαννούλα, Ιωάννα, Άννα. Τρία ονόματα για μία γυναίκα. Μία ψυχή, χίλιες πληγές. Άλλες στάζουν πίκρα κι άλλες ελπίδα. Κυλούν στα ρυάκια της ζωής της Άννας, ανάμεσα στις χαρές και στις λύπες, στην απογοήτευση και στο δόσιμο, στην εκπόρνευση και στη χαρά. Ένας εκπληκτικός χαρακτήρας, ολοκληρωμένος, δυναμικός, αποφασισμένος. Η Άννα του Παύλου Ανδριά.

Ο συγγραφέας περιγράφει την ιστορία μιας γυναίκας κουτσής, που ξεκίνησε σε μακρινό χωριό ως ερωτικό υποκατάστατο των αντρών του συγγενικού της περιβάλλοντος, ως δοχείο του συζύγου που της επέβαλαν κι όταν βρήκε τον άνθρωπο που θα τη γλιτώσει από όλα αυτά δε δίστασε να τον ακολουθήσει στην πόλη και να γίνει πόρνη. Από επιλογή. Από εκδίκηση. Έτσι ήθελε. Ένα μυθιστόρημα που δε μας δείχνει το άνθος του λουλουδιού αλλά τη ρίζα του. Μια γυναίκα που ήθελε να εκπορνευτεί και δεν έγινε τυχαία τέτοια, ώστε να γεμίσουμε άπειρες σελίδες εσωτερικών σκέψεων, μετανοιών, δακρυροόντων ηλιοβασιλεμάτων κλπ. Με γλώσσα αυστηρή, που κάπου με ενόχλησε ως ρομαντικός που είμαι, αλλά αληθινή και απαραίτητη, διάβασα για την ιστορία της Άννας που μίσησε τους άντρες, που καταστάλαξε να κάνει ό,τι γουστάρει κι αυτό που γούσταρε ήταν να δίνεται και να εκδίδεται, προσπαθώντας όμως να διαφυλάξει την ψυχή της από όλους και να σώσει τις γυναίκες που έζησαν αντίστοιχες με κείνη καταστάσεις.

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε τρεις χρονικές περιόδους, σημεία-καμπή για τη ζωή της πρωταγωνίστριας. Από περίγελος του χωριού, πόρνη πολυτελείας και στη συνέχεια φιλάνθρωπη και ισχυρό μέλος της ελίτ κοινωνίας. Δεν είναι όμως όλα ρόδινα στη ζωή της. Το παρελθόν καιροφυλακτεί, το μίσος ακονίζει τα νύχια του, τα λάθη της θα τη χτυπήσουν κατάστηθα σε άσχετες στιγμές. Θα αποκαλυφθεί λοιπόν το παρελθόν της Άννας; Θα υποστεί τις συνέπειες των λαθών της; Θα καταφέρουν να της προκαλέσουν κακό όσοι τη συνάντησαν στο διάβα της για την κορυφή; Και ποιο θα είναι το τέλος αυτής της πολυκύμαντης, πολυπρόσωπης και πολυεπίπεδης ζωής;

Το κείμενο με κράτησε από την αρχή ως το τέλος, με συνεπήραν οι ολοζώντανες σκηνές και οι ολοκληρωμένοι χαρακτήρες. Επίσης, ευχάριστη έκπληξη ήταν οι διαρκείς ανατροπές στην πλοκή και τα αναπάντεχα πρόσωπα που εμφανίζονταν λογικοφανώς κατά τόπους. Στην «Άννα» διάβασα για τη γυναίκα που θέλει να παλέψει για το όνειρό της, να μην υποταχτεί σε ανθρώπους σάπιους, να αγαπήσει το σώμα της και να το δώσει όπως, όπου και όποτε θέλει, ενώ ταυτόχρονα, νιώθοντας και η ίδια πόσο κενή είναι (που αντικειμενικά δεν είναι), αγωνίζεται να στηρίξει και να βοηθήσει τις γυναίκες που έζησαν κάθε μορφή ενδοοικογενειακής βίας, σωματικής και ψυχικής.

Δυστυχώς όμως όλα αυτά τα προτερήματα υποβιβάζονται από την παντελή έλλειψη επιμέλειας του κειμένου, το οποίο βρίθει τυπογραφικών λαθών και κάποιων ελάχιστων ασύντακτων προτάσεων. Ευτυχώς, η ιστορία ρέει, είναι δυνατή, είναι καλογραμμένη, οπότε τα λάθη που συνάντησα στην πορεία της ανάγνωσης δεν ήταν αρκετά για να με αποσυντονίσουν.

Η «Άννα» αξίζει να διαβαστεί από άντρες και γυναίκες γιατί είναι ένα σκληρό, αντιρομαντικό, αληθινό κοινωνικό μυθιστόρημα που δικαίως έφτασε στη δεύτερη έκδοσή του. Και να θυμάστε: «Η πρώτη φορά του βιασμού, λεκτικού, ψυχικού ή σωματικού, ποτέ δεν ήταν και δεν είναι η τελευταία…Πρέπει να τον ονομάσεις τον βιαστή σου, για να μην έρθει αύριο και σου βιάσει ακόμα και το παιδί σου. Φώναξε για να σωθείς. Φώναξε για να σε ακούσουν και να σε βοηθήσουν. Η σιωπή είναι η δύναμη του βιαστή και ο φόβος το άλλοθί του» (σελ. 198).