Γράφει ο Θεόφιλος Γιαννόπουλος

Όταν συναντάτε το όνομα του Ιρλανδού συγγραφέα, ποιητή και κριτικού, Όσκαρ Ουάιλντ, τι σας πρωτοέρχεται στο νου;

Ένας άνθρωπος στοχαστικός, φιλόδοξος, πέραν του δέοντος αυθόρμητος και αληθινός;

Ή πως πρόκειται για έναν ματαιόδοξο, απίστευτα ειρωνικό, αθεράπευτα εγωιστή και προκλητικό;

Είτε  είστε λάτρεις της ψυχοσύνθεσής του είτε καταλογίζετε πως ότι έκανε οφείλονταν στην επιδειξιμανία του, πιστεύω ότι όλοι θα συμφωνήσετε σε ένα πράγμα: Πως κατάφερε με τις πράξεις του αυτό που επιθυμούσε περισσότερο. Δηλαδή να τον συζητούν για πολλές γενιές ανθρώπων έπειτα από τον θάνατό του.

Ερευνώντας το τελευταίο διάστημα για την ιδιόρρυθμη και πολυτάραχη ζωή του, πρόσφατα απέκτησα το βιβλίο με τίτλο «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Πρόκειται για ένα λεύκωμα που δημιούργησε ο  εγγονός του, Merlin Holland. Κι αυτό το γεγονός πιστεύω πως μας δίνει από μόνο του μια κάποια αξιόπιστη βάση ώστε να αντλήσουμε σημαντικές πληροφορίες και να μας βοηθήσει να εξάγουμε αρκετά γόνιμα συμπεράσματα.

Το πρώτο που συναντούμε στο συγκεκριμένο λεύκωμα, είναι πως ξεκινά με λίγα λόγια για τον οικογενειακό περίγυρό του. Έτσι, πληροφορούμαστε για τον δυναμικό χαρακτήρα της μητέρας του, Τζέιν Φραντσέσκα Έλγκι, αλλά και την άστατη ζωή του γιατρού πατέρα του, σερ Ουίλιαμ Ουάιλντ.

Όσον αφορά τις σχέσεις των μελών της οικογένειάς του, ο Όσκαρ είχε ιδιαίτερη αδυναμία στην μικρή του αδερφή, την Ίζολα. Ωστόσο, η ζωή της αποδείχτηκε σύντομη, καθώς χάθηκε πρόωρα, αφού πέθανε έπειτα από μια κρίση πυρετού στις 23 Φεβρουαρίου 1867.

Η σταδιοδρομία του Όσκαρ Ουάιλντ ωστόσο έμοιαζε θαρρείς προδιαγραμμένη, κυρίως λόγο της κλίσης του προς την συγγραφή, η οποία του έφερε αρκετές βραβεύσεις κατά την διάρκεια των σπουδών του. Οι δάσκαλοι – μέντορές του, απελευθέρωσαν ο καθένας με το δικό του τρόπο το ανήσυχο πνεύμα του, ωθώντας τον να δημιουργεί και να ζει έχοντας στην ψυχή και στις λέξεις του την ιδανική αίσθηση της ελευθερίας.

Ακολούθησαν αρκετά σκαμπανεβάσματα στη ζωή του, μα πάντα άρπαζε την ευκαιρία ώστε κάθε άσχημο να το μεταμορφώνει σε δικό του καλό.

Η αγάπη του για την Ελλάδα στέκει δεδομένη σε όλη του τη ζωή. Μάλιστα, στο λεύκωμα περιέχεται και μια φωτογραφία στην οποία φοράει την χαρακτηριστική φουστανέλα του τόπου μας. Ο πρώτος μάλιστα που του μεταλαμπάδευσε αυτό το σεβασμό για τη χώρα μας, ήταν ο «αιδεσιμότατος Τζον Πέτλαντ Μαχάφι, καθηγητής των Κλασικών σπουδών του Όσκαρ Ουάιλντ στο Τρίνιτι του Δουβλίνου»[1].

Η αλήθεια είναι πως παράλληλα φρόντιζε να συνδέεται με αρκετές προσωπικότητες της εποχής του ώστε να βρίσκεται πάντα στη δημοσιότητα.

Ο γάμος του με την ιδιαίτερα καλλιεργημένη Κόνστανς ,-η οποία ήταν επίσης κατά γενική ομολογία όμορφη, διέθετε ελεύθερο πνεύμα και ήξερε αρκετά καλά κάποιες από τις ευρωπαϊκές γλώσσες-,  έκανε κάποιους να λεν πως ήθελε είτε να βρει κάποια έσοδα, είτε να σιγάσει τις φωνές όσων μιλούσαν για την ομοφυλοφιλία του, είτε και τα δύο. Ωστόσο τα εισοδήματα της συζύγου του δεν ήταν τόσο μεγάλα ώστε να υποστηρίξουν τις παραπάνω φήμες. Διασώζεται επίσης ένα φλογερό, ερωτικό γράμμα το οποίο έγραψε προς την αγαπημένη του και το οποίο τελείωνε με τις παρακάτω λέξεις: «Ο αέρας είναι γεμάτος με τη μουσική της φωνής σου, το σώμα κι η ψυχή μου δε μου ανήκουν πια μα είναι μπλεγμένα με το δικό σου μέσα σε μια γλυκιά έκσταση. Δίχως εσένα νιώθω λειψός. Παντοτινά δικός σου, Όσκαρ.»[2]

Έπειτα, ήρθε η γέννηση των δύο παιδιών τους. Το 1885 του Κύριλλου και το 1886 του Βίβιαν. Σ’ αυτό το σημείο της ζωής του, θεωρώ πως είναι σημαντικό να σας μεταφέρω όσα έγραψε ως συμβουλή  σ’ έναν νέο συγγραφέα, μιας και κατά πως φαίνεται η κοσμοθεωρία του άρχιζε να διαμορφώνεται σε άλλες βάσεις. Συγκεκριμένα, σε κάποιο σημείο του τόνιζε πως: «Όσον αφορά  τις προοπτικές σου στη λογοτεχνία, πίστεψέ με ότι είναι αδύνατον να ζήσεις απ’ αυτήν (…) Θυμήσου πως το Λονδίνο είναι γεμάτο από νεαρούς που εργάζονται για μια λογοτεχνική επιτυχία και πως θα πρέπει να σμιλέψεις το δρόμο σου προς τη δόξα. Οι δάφνες δεν έρχονται από μόνες τους».[3]

Κι έπειτα, έρχεται το 1887 «ο ερχομός στη ζωή του ενός νεαρού, του Ρόμπερτ Ρος. (…) πιστεύεται πως αυτός υπήρξε ο πρώτος εραστής του Ουάιλντ»[4].

Συνεχίζοντας με το συγγραφικό του έργο, ξεχώρισα όσα αναφέρονται για «Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι». Εκείνο, που «έχει χαρακτηριστεί ως το μοναδικό γαλλικό μυθιστόρημα που έχει γραφτεί στα αγγλικά και αναντίρρητα ο Ουάιλντ το εμπνεύστηκε από την γοητεία που ασκούσαν επάνω του οι Γάλλοι παρακμιακοί»[5].

Συνολικά, απόλαυσα στο συγκεκριμένο βιβλίο τόσο τις φωτογραφίες όσο και τα συνοδευτικά, βιογραφικά κείμενα τα οποία μου αποκάλυψαν πολλές από τις πτυχές της ζωής του.

Ενός αμφιλεγόμενου, πνευματικού ανθρώπου που κάλλιστα θα μπορούσες να περάσεις μαζί του μια ολόκληρη νύχτα συζητώντας και λογομαχώντας για φλέγοντα θέματα της ζωής, στοιχειώνοντάς σε τελικά με τα επιχειρήματά του για την υπόλοιπη ζωή σου…

_____

[1]   Σελ.43, «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» του Merlin Holland», Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2000

[2] Σελ.129, «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» του Merlin Holland», Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2000

[3] Σελ.137, «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» του Merlin Holland», Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2000

[4] Σελ.141, «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» του Merlin Holland», Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2000

[5] Σελ.161, «Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του» του Merlin Holland», Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2000