Τριάντα οχτώ  μικρές και μεγάλες ιστορίες, κατά κύριο λόγο αυτοβιογραφικές, μας χαρίζει στο νέο του βιβλίο ο Τάκης Γεράρδης. Διηγήματα τα χαρακτηρίζει εκείνος, ψηφίδες ζωής θα τα αποκαλέσω εγώ, μιας και πρόκειται για αναμνήσεις, βιώματα, ακούσματα από την πολυκύμαντη ζωή του, δοσμένα με τη φόρμα του διηγήματος και με διάφορες μορφές, εκτεταμένα και συντομευμένα, γραμμένα με ρεαλισμό και με τη γνωστή ζωντάνια που μας χάρισε στα μυθιστορήματά του. «Κουρελού» ο τίτλος της συλλογής γιατί, όπως ακριβώς τα πολύχρωμα, ετερόκλητα ρετάλια συγκροτούν μια κουρελού, έτσι και τα κείμενα μέσα στην ανομοιότητά τους αποτελούν ένα ταιριαστό σύνολο γεμάτο ενδιαφέροντα περιστατικά και απρόοπτα.

Τρίπολη, Αγρίνιο, Καματερό, Εξάρχεια, Κυψέλη, Τζιτζιφιές, Άκτιο και Πρέβεζα, μα και Μόναχο, Γενεύη είναι κάποιοι από τους τόπους όπου μας ταξιδεύουν τα κείμενα. Φτώχεια και βιοπάλη, ρέντα και χασούρα, δεσμοί και χωρισμοί, κέρδη και παρανομίες, αλλαγές και εκπλήξεις, όλα αυτά είναι αναμνήσεις που ο συγγραφέας ξαναφέρνει κοντά του, χτίζοντάς τες με το λογοτεχνικό του μυστρί. Γνήσιοι και αληθινοί χαρακτήρες περνοδιαβαίνουν μέσα από τις σελίδες, πρωταγωνιστούν ή κοιτούν από τις κεφαλίδες και τα υποσέλιδα των κειμένων, με αμεσότητα που δεν πηγάζει μόνο από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση αλλά και από το ταλέντο του συγγραφέα να φέρνει κοντά στον αναγνώστη τις οικογενειακές του περιπέτειες και να τις ράβει αρμονικά σε μικρά κεφάλαια. Πότε με την οπτική του παιδιού, κάτι που δίνει αφορμή για «διαστρέβλωση» των γεγονότων και πυροδότηση της φαντασίας, πότε με του ενήλικα διαδραματίζονται γεγονότα του μακρινού και κοντινού παρελθόντος και του παρόντος, πάντα μέσα από μια ματιά και έναν νου που καταγράφουν τα πάντα και αναλύουν με συναρπαστικό τρόπο καταστάσεις, γεγονότα, αλληλοεπιδράσεις. Σχεδόν όλη η οικογένεια περνάει από τις σελίδες του βιβλίου, κάθε φορά όμως έχουμε μια διαφορετική ιστορία, μια ξεχωριστή περιπέτεια, μια τρυφερή, αστεία, δύσκολη ή χαρούμενη στιγμή.

Εποικοδομητικές συζητήσεις για φιλολογικά θέματα λαμβάνουν χώρα σε βιβλιοπωλεία, όχι όμως κάτι βαρύ, δυσνόητο ή κουλτουριάρικο, αλλά όπως ακριβώς συζητάμε με αγαπημένο πρόσωπο που ξέρει πολλά ή λίγα γύρω από το θέμα και συνομιλούμε με χαρά μαζί του, ακουμπώντας στο τραπεζάκι τα τσιγάρα και τον αναπτήρα μας, τον καφέ, το νερό μας. Κι αν ο χώρος και η μέρα δε φτάνει, εμφανίζεται και το Αθηναϊκό Καφενείο στο κτήριο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων για να συνεχίσουμε το λακριντί! Αυτή η μυσταγωγική και μορφωτική ατμόσφαιρα αντιδιαστέλλεται με τους ιπποδρομιακούς αγώνες με ό,τι αυτό συνεπάγεται γύρω και μέσα στον χώρο, κατά τη διάρκεια ή ενδιάμεσα από τα στοιχήματα. Κι όχι μόνο! Βιβλιοπαρουσιάσεις και σκακιστικοί αγώνες, εθνικές οδοί, «σπίτια» και φαγάδικα, οι δύσκολες μέρες του μετανάστη στη Γερμανία του 1970 αλλά και οι ηρωικές στιγμές στο Πολυτεχνείο του 1973, γνωριμίες με επιφανείς μουσικούς και συγγραφείς, οικογενειακά ντράβαλα αλλά και ευτυχισμένες στιγμές, είναι καλοφτιαγμένα «ξέφτια» που απαρτίζουν την κουρελού της ζωής του Τάκη Γεράρδη.

Μου είναι δύσκολο όμως να ξεχωρίσω κάποιο από αυτά, γιατί θα είναι σα να διακόπτω ένα αγαπημένο πρόσωπο από την κουβέντα του. Και είναι τόσο όμορφη η γλώσσα που χρησιμοποιείται, με ποικιλίες εκφραστικών μέσων, με καθημερινές ή δόκιμες αλλά και πιο σπάνιες λέξεις («λαγνουργικές») που συνδέουν αρμονικά τη λαϊκότητα με την κουλτούρα, την ευρυμάθεια με την άγνοια και δείχνουν έτσι την ικανότητα του συγγραφέα όχι μόνο να προσαρμόζεται και να διαβιεί σε ετερόκλητα περιβάλλοντα αλλά και να τα αποτυπώνει στο χαρτί με προσοχή, μέτρο και συνέπεια, μιας και εύκολα θα μπορούσε κανείς να ξεχαστεί με τις αναμνήσεις του και να γράψει ένα αταίριαστο και κακοφτιαγμένο συμπίλημα. Ακόμη και οι αναπόφευκτες ελάχιστες επαναλήψεις περιστατικών σε διάφορα διηγήματα δεν είναι περιττές, γιατί φωτίζουν διαφορετικές οπτικές γωνίες του ίδιου γεγονότος κι αυτές με τη σειρά τους πυροδοτούν άλλες εξελίξεις!

«Η κουρελού» είναι μια ενδιαφέρουσα συλλογή αυτοβιογραφικών διηγημάτων που με ρέοντα λόγο, ποικίλα περιστατικά, ρεαλισμό και αφηγηματικές ποικιλίες ζωντανεύει στιγμιότυπα από το χτες και το σήμερα του κατασταλαγμένου, ήρεμου και χαρούμενου οικογενειάρχη Τάκη Γεράρδη και ίσως να αποτελεί τη «βαθιά ανάσα» που χρειάζεται κάποιος πριν κάνει ένα επόμενο βήμα, στην περίπτωσή μας ένα νέο μυθιστόρημα. Γέλασα, συγκινήθηκα και απόλαυσα κάθε κορδέλα αυτής της πρωτότυπης «κουρελούς»!