Παναγιώτα Αρμενιάκου
Κέδρος
ISBN: 978-960-04-3366-1

Αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο γονείς ή εκπαιδευτικοί να δυσκολεύονται να απαντήσουν σε ερωτήσεις πολιτικοϊστορικού ενδιαφέροντος τις οποίες απευθύνουν  μικρά παιδιά, προσχολικής ηλικίας και των πρώτων τάξεων του δημοτικού. Ακόμα και στο δημοτικό που γιορτάζεται η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου ως μία άτυπη εθνική γιορτή οι μαθητές των μικρών τάξεων αδυνατούν να συλλάβουν το πραγματικό στόχο της εκδήλωσης ή να αγγίξουν το ιστορικό περιεχόμενο της εξέγερσης και φυσικά της ίδιας της Επταετίας.

Αυτές τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος έρχεται να αντιμετωπίσει με το παραμύθι της η Κωνσταντίνα Αρμενιάκου «η κυρα Δημοκρατία» (Κέδρος, 2006/2012).  Ουσιαστικά πρόκειται για ένα βιβλίο, όπου η ιστορία του Πολυτεχνείου και της Δικτατορίας γίνεται... παραμυθένια.

Η δημοκρατία εξανθρωπίζεται ως μία ευγενική κυρία (κυρα Δημοκρατία) που την αγαπούν γιατί δεν επιβάλλει την αρχηγία της, αλλά την εμπνέει έχοντας τα αυτιά της ανοιχτά στις ιδέες όλων. Σε αντίθεση η προσωποποίηση της δικτατορίας, η "κυρία Ρία", θέλει να επιβάλει υστερόβουλα και ύπουλα το αρχηγικό προφίλ της κάνοντας πλύση εγκεφάλου στους τεμπέληδες, τους γκρινιάρηδες και τους κατσούφηδες του δρόμου, προκειμένου να την υπακούν και να τρομοκρατούν όλους τους άλλους.

Στη συνέχεια η κυρα-Δημοκρατία φυλακίζεται και η κυρία Δικτατορία επιβάλει την εξουσία της με απαγορεύσεις, φυλακίσεις και εξορίες. Η λύτρωση έρχεται όταν όλοι μαζί αποφασίζουν να την διώξουν και συνειδητοποιούν πως "όλοι μαζί, όλοι μαζί είμαστε πάντα πιο δυνατοί".

Πρόκειται για ένα εξαιρετικό αφήγημα που βάζει γερά θεμέλια στον ιστορικό αλφαβητισμό των μικρών παιδιών. Με μία γλώσσα ρέουσα που διεμβολίζει τον παιδικό ψυχοσυναισθηματισμό το παραμύθι της Αρμενιάκου εμβαθύνει με "παιδική αθωότητα" στο ιστορικό πλαίσιο και παρουσιάζει την ουσία της δημοκρατίας. Ταυτόχρονα όμως η συγγραφέας μακριά από τον στείρο διδακτισμό και την επιβολή κανόνων διαπαιδαγωγεί τα μικρά παιδιά για την αξία του διαλόγου και του αγώνα για ελευθερία, θέτοντας έμμεσα το ζήτημα της αποφυγής του αρχηγισμού.

Κάθε φορά που ένας γονιός ή ένας εκπαιδευτικός αισθάνεται γλωσσική αφυδάτωση όταν πρόκειται να απαντήσει στην ερώτηση "τι γιορτάζουμε 17 Νοεμβρίου;", "τι είναι η δημοκρατία;", "τι είναι η δικτατορία;", δεν έχει παρά να ανοίξει αυτό το βιβλίο μπροστά στις καρδιές των παιδιών. Και τότε θα ανατραπεί ο στίχος του τραγουδιού όσα χωράνε στην αλήθεια δεν τα βαστάν τα παραμύθια («Το Μεγάλο μας Τσίρκο»).