Ο Βασίλης Πουλημενάκος απαντάει στις ερωτήσεις μας.

Τα δύο αφηγήματά σου Βασίλη, που κυκλοφόρησαν σαν e-books δωρεάν από τις Εκδόσεις Σαΐτα τον περασμένο Οκτώβριο, "η Νεράιδα της Μάνης" και "η Σύγκρια", διαπραγματεύονται θέματα από τη Μάνη. Έχει διαφορετική στόχευση το καθένα;

Η Μάνη διατηρούσε πάντα μια σημαντική θέση στην καρδιά και στη σκέψη μου και χαίρομαι πολύ που μπόρεσαν να βρουν μια τόσο φιλόξενη γωνιά για να κυκλοφορήσουν και να πετάξουν σαν Σαΐτες στον ουρανό και στους αναγνώστες. Είναι δύο διαφορετικής υφής αφηγήματα που αν και έχουν κοινή αφετηρία, όπως γίνεται και στη ζωή αναπτύσσονται διαφορετικά, σαν δυο παιδιά της ίδιας οικογένειας. Ο στόχος τους όμως παραμένει κοινός: να δώσει το εύρος των σκεπτικών στη Μάνη στο διάβα των αιώνων.

Το πρώτο σου "η Νεράιδα της Μάνης" φαίνεται να είναι πιο κοντά σε αυτό που λέμε παραμύθι.

Η "Νεράιδα της Μάνης" συγκεντρώνει τις ευαισθησίες των ανθρώπων, τις εικόνες, γεύσεις και αρώματα του τόπου, και τα συνδέει μεταξύ τους παρουσιάζοντάς τα σαν αφήγημα παραμυθένιο για μια νεράιδα, μια σκέψη που δεν είναι καθόλου μακρινή από τις παραδόσεις της περιοχής. Ακόμα και σήμερα οι Μανιάτες έχουν να λένε για ένα θρύλο, για τη νεράιδα που άκουσαν, που έμαθαν, ακόμα και που είδαν. Υπάρχει ένα σημείο στη Μάνη που έκαναν άγαλμα σε μια γοργόνα δίπλα στο κύμα, την παρουσιάζουν μάλιστα και σε ψηφιδωτό έξω από εκκλησία. Το αφήγημα συνοδεύεται με ανάλυση από τα τοπωνύμια της Μάνης που αναφέρονται και έχουν "ρόλο" στην ιστορία. Την όμορφη ζωγραφιά στο εξώφυλλο φιλοτέχνησε η Στεφανία Βελδεμίρη.

"Η σύγκρια" έχει μια ιδιαιτερότητα στη γλώσσα που χρησιμοποιείς.

Ναι, γιατί δεν ξεκινάει από την ψυχή του Μανιάτη, αλλά από την πραγματικότητα και αυτή ήθελα να αποτυπώσω. "Η σύγκρια" ήταν μια δεύτερη γυναίκα που κάποιος μπορούσε να φέρει στο σπίτι συνυπάρχοντας με την πρώτη γυναίκα του, προκειμένου να κάνει παιδιά ή αγόρια όταν δεν μπορούσε η πρώτη. Το χρέος, η ανάγκη για αρσενικά παιδιά, ο χαμός πολλών ανδρών στις βεντέτες -τους γδικιωμούς όπως τους έλεγαν-, έκαναν τη σύγκρια άγραφο νόμο και εθιμικό δίκαιο στην παλιά Μάνη. Αυτό το έθιμο πρέπει να άντεξε περίπου ως την εποχή που αναφέρομαι το 1870. Στο τέλος του αφηγήματος έχω συμπεριλάβει γλωσσάρι με τις δύσκολες λέξεις για τους εκτός Μάνης αναγνώστες.

Κάθε συγγραφέας αφήνει, έστω κι εντέχνως συγκεκαλυμένα, μέσα στα βιβλία του την προσωπική του σφραγίδα, κάτι δικό του. Ποιο είναι το δικό σου αποτύπωμα που είναι κρυμμένο μέσα σʼ αυτές τις δυο ιστορίες.

Είναι δύσκολο όπως καταλαβαίνεις Κώστα, να βρω και να καταθέσω το αποτύπωμα που με ακολουθεί, αλλά όντως κάτι ακολουθεί τον καθένα μας σαν σκιά και από κάτι προκαλείται. Με κίνδυνο να ερμηνεύσω λάθος τα σχόλια που έχω από τους αναγνώστες και αναγνώστριες των γραπτών μου, προκύπτει σ' αυτά μια πηγαία τρυφερότητα, περισσότερο δυνατή απ’ ότι στην πραγματική ζωή.

Τα βιώματα του κάθε ανθρώπου είναι αυτά που συχνά αποτελούν τον οδηγό του στη ζωή αλλά και στη δημιουργική του πορεία. Πόσο τα δυο αυτά βιβλία έχουν μέσα τους εσένα;

Σίγουρα υπάρχουν βιώματα που καταθέτει ο καθένας όταν γράφει, όσο μυθιστορηματική κι αν είναι η προσπάθειά του, υπάρχουν ακόμα στόχοι και όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν και εμφανίζονται στις ιστορίες. Όσον αφορά τα αφηγήματα αυτά, στα βαθιά τους νερά περιγράφουν τη σχέση μου με τον τόπο που έχω αγγίξει, ανασάνει αλλά και κριτικάρει μια σχέση σαν τη μικρή πατρίδα που λέει το τραγούδι του Χρήστου Θηβαίου.

Πόσο σημαντική είναι για σένα η Μάνη; Υπάρχει κάτι από το μέρος αυτό που θα μπορούσε κάποιος να πει πως σε χαρακτηρίζει; Από την ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων εκεί μέχρι την πέτρα που δεσπόζει παντού;

Είναι ο τόπος που με αναγεννά και με ξεκουράζει, ίσως γιατί έτσι με έμαθε χρόνια τώρα από παιδί. Η αίσθηση της σκληρής γης, με τις μυρωδιές από τα λουλούδια που φυτρώνουν μέσα σε πέτρες και τη θάλασσα που απλώνεται απ' άκρη σ΄ άκρη σχηματίζοντας σπηλιές και μικρά λιμάνια, αποτελεί απέραντη πηγή έμπνευσης και χώρα ανεξερεύνητη. Θα μπορούσα να ταυτιστώ με το νησάκι της Κρανάης στο Γύθειο που το λατρεύω ενώ από την ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων πιστεύω ότι έχω κρατήσει την ευθύτητα και την μπέσα.

Πώς βλέπεις την εξέλιξη του e-book στις μέρες μας;

Το e-book εκ των πραγμάτων και με την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής τεχνολογίας στα tablets, στα laptops αλλά μέχρι και τις smart tv και τα smartphones έχει γίνει εύκολα προσβάσιμο αλλά και αναγκαιότητα στην οικονομική κρίση της εποχής μας. Στη συνέχεια πιστεύω θα υπερκαλύψει τη μαγεία και τη μυρωδιά του χάρτινου βιβλίου, αφού ένα e-book έχει και άλλες δυνατότητες όπως η πρόσθεση μουσικής, η ταχύτητα στην έκδοση, η εξοικονόμηση χώρου αφού σε ένα αρχείο στο pc ή σε ένα stick μπορείς να έχεις εκατοντάδες βιβλία. Επίσης ιδιαίτερα σημαντικό για την ανάπτυξη της λογοτεχνίας είναι το δωρεάν e-book καθώς μπορεί κάποιος συγγραφέας να καταθέσει τη σκέψη του χωρίς να περνάει από εμπορικές λογικές

Να περιμένουμε κάτι ακόμα από σένα;

Μετά τα δύο αφηγήματα είναι μια νουβέλα μου στα σκαριά που και αυτή θα εκδοθεί στο προσεχές μέλλον από τη Σαΐτα σαν e-book και σε αυτή θα έχω τη χαρά και την τιμή να συνυπάρξω με ένα ταλαντούχο ζωγράφο που θα ντύσει τα εξώφυλλα του e-book με έργα του.