–

Συνέντευξη της Ισαβέλας Τηλεμάχου στην Κατερίνα Σιδέρη

–

Ισαβέλα, πώς επέλεξες να ασχοληθείς με τα παιδικά βιβλία και δη με τα παραμύθια;

Ο κόσμος των παιδικών βιβλίων Κατερίνα είναι για μένα πραγματικά ξεχωριστός και κάθε κείμενο που δημιουργώ με αποδέχτες τα παιδιά με γεμίζει γνήσια χαρά. Ειδικότερα τα παραμύθια έχουν μια σχεδόν μαγική δύναμη, αν θέλεις, να πλάθουν κόσμους γεμάτους φαντασία, χρώματα και εικόνες που απλά σε παρασέρνουν σε κάθε σελίδα.

Τι είναι αυτό που «απαιτεί» ένα παιδικό βιβλίο για να καταστεί δέλεαρ στα μάτια των παιδιών και να το αγαπήσουν;

Τα παιδιά, ειδικότερα νεαρών ηλικιών, λειτουργούν περισσότερο με το συναίσθημα και σύμφωνα με το πως αισθάνονται, όταν διαβάζουν ή ακούνε ένα βιβλίο. Αυτό που θα νιώσουν θα το εκφράσουν με κάθε ειλικρίνεια, χωρίς να πουν ότι ένα κείμενο είναι καλό απλά για να σε κολακέψουν. Άρα αυτό που χρειάζεται ένα παιδικό βιβλίο είναι να μιλάει στην ψυχή των παιδιών, να ανταποκρίνεται στις σκέψεις και τις ανησυχίες τους. Επιπρόσθετα οι εικόνες και τα χρώματα που συνοδεύουν ένα κείμενο έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στο να τραβήξουν την προσοχή τους και να κρατήσουν το ενδιαφέρον τους αμείωτο μέχρι το τέλος. Όλα αυτά σε συνδυασμό με μια καλή ιστορία κάνουν τα παιδιά να αγαπήσουν ένα βιβλίο και να το διαβάζουν ξανά και ξανά.

Με ποιον τρόπο επιλέγεις να προσεγγίζεις τα παιδιά, μέσα από τα βιβλία σου;

Πριν επιλέξω κάποιο τρόπο προσέγγισης των παιδιών, αφιερώνω αρκετό χρόνο για να παρατηρήσω τα ίδια τα παιδιά, τις συμπεριφορές, τις αντιδράσεις αλλά και τα ενδιαφέροντά τους. Τα παιδιά έχουν μια μοναδική αθωότητα με την οποία αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους!

Έπειτα αφού καταλήξω σε κάποια συμπεράσματα προχωρώ στη συγγραφή ενός κειμένου που βασίζεται σε όσα προανέφερα με την ευχή να ανταποκριθούν σε αυτό και να το αγαπήσουν όσο κι εγώ, πάντα με προσοχή στο λεξιλόγιο που χρησιμοποιώ και τις ιδέες που περνάνε μέσα από κάθε ιστορία.

Μπορεί να σταθεί αρωγός σε αυτή σου την προσπάθεια, μια εντυπωσιακή εικονογράφηση;

Σαφέστατα η εικονογράφηση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη συγγραφική προσπάθεια. Η επιλογή των χρωμάτων, οι εκφράσεις των χαρακτήρων και η απεικόνιση του περιβάλλοντος μιας ιστορίας ζωντανεύουν τις λέξεις και μπορούν να δώσουν ένα πραγματικά εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

Τι αποτελεί έμπνευση για σένα, ώστε να γεννηθεί μια ιδέα και να υλοποιηθεί σε συγγραφικό έργο;

Μα τι άλλο από τα ίδια τα παιδιά. Ο μικρός τους όμορφος κόσμος με συναρπάζει και τα βιβλία είναι το μέσο για να γίνω κι εγώ ένα μικρό μέρος από αυτόν. Έτσι γεννιούνται οι ιδέες, από μια αντίδραση, από ένα παιδικό χαμόγελο ή έναν δικό τους προβληματισμό. Κι έτσι ξαφνικά δημιουργούνται ήρωες και ιστορίες με ποικίλη θεματολογία που τυπώνονται στο χαρτί και πλαισιώνονται από όμορφες εικόνες.

Τι θεωρείς ότι λείπει στις μέρες από τα παιδιά; Τι είναι αυτό που «ψάχνουν» να βρουν σε ένα βιβλίο;

Στις μέρες μας τα περισσότερα παιδιά ζουν στον απόλυτο υλικό κόσμο με την τεχνολογία να έχει κυρίαρχο ρόλο. Η στροφή των παιδιών προς τα βιβλία ,ειδικά σήμερα, είναι πιο δύσκολη από ποτέ. Κάποιες φορές αυτό που ψάχνουν είναι κάτι που θα τα συναρπάσει, κάτι διαφορετικό, που να μην έχουν ξαναδεί και άλλες φορές κάτι που να ανταποκρίνεται στις σκέψεις και τα συναισθήματά τους καθώς επίσης και σε καταστάσεις που βιώνουν και οι μεγάλοι πολλές φορές αδυνατούν να καταλάβουν. Γι’ αυτό άλλωστε και το παιδικό βιβλίο είναι ιδιαίτερα απαιτητικό, αφού γράφεται από ενήλικες αλλά απευθύνεται σε παιδιά.

Πέραν της γνώσης ποια άλλα θέματα μπορούμε με ευαισθησία να τους παρουσιάσουμε μέσα από τα βιβλία;

Η θεματολογία των παιδικών βιβλίων είναι αστείρευτη όπως άλλωστε και η φαντασία των παιδιών. Κάθε εποχή, κάθε γενιά έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κι ως εκ τούτου ο κάθε συγγραφέας πρέπει να προσαρμόζει τα θέματα των κειμένων του ανάλογα με αυτήν, για να έχει και την αντίστοιχη  ανταπόκριση. Ειδικότερα σήμερα μερικά από τα θέματα που μπορούν να παρουσιαστούν μέσα από τα βιβλία είναι εκείνα του σχολικού εκφοβισμού, της φιλίας, της μητρικής αγάπης, ένα αγαπημένο αντικείμενο, κάποια φοβία, μια τραυματική εμπειρία όπως το διαζύγιο των γονέων, η ζήλεια ανάμεσα σε δυο αδέλφια κτλ. Το σημαντικό είναι να τα παιδιά να αναπτυχθούν συναισθηματικά μέσα από τα βιβλία που διαβάζουν και να μπορούν να κατανοούν αισθήματα και αντιδράσεις που υπάρχουν όχι μόνο στα κείμενα ενός συγγραφέα αλλά και στην ίδια τη ζωή.

Είτε ως εκπαιδευτικοί, είτε ως γονείς, είτε ως συγγραφείς, ποιο συστατικό του χαρακτήρα των παιδιών αξίζει να καλλιεργήσουμε για να αποφέρει καρπούς στο μέλλον τους, αλλά και στο μέλλον της κοινωνίας;

Ο Άλμπερτ Άινσταϊν είχε πει ότι: « Η λογική θα σε πάει από το Α στο Β. Η φαντασία θα σε πάει παντού». Τα βιβλία έχουν αυτή την ιδιότητα να εμπλουτίζουν  και να ενισχύουν την φαντασία και τη δημιουργικότητα των παιδιών.  Η κοινωνία δεν χρειάζεται μόνο ανθρώπους με γνώσεις αλλά και καλλιεργημένη φαντασία για να μπορούν να βρουν λύσεις σε διάφορα προβλήματα που συνεχώς προκύπτουν. Χρειάζεται ανθρώπους με όραμα και πίστη σε αξίες, που δυστυχώς κλονίζονται στη σημερινή εποχή, αλλά και την ικανότητα της ενσυναίσθησης, αν μας ενδιαφέρει να έχουμε ένα καλύτερο αύριο για όλους.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου συγγραφικά ταξίδια;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται να σταματήσω να γράφω, μιας και είναι μια ενασχόληση που την κάνω με πολύ μεράκι και αγάπη. Εκτός από παιδική λογοτεχνία, παραμύθια και ποίηση για παιδιά σκοπεύω να ασχοληθώ και με άλλα είδη γραφής τα οποία θα τα γνωρίσετε στο μέλλον.

Σε ευχαριστώ Κατερίνα για αυτή την όμορφη συνέντευξη!