Ο Βαγγέλης Γιαννίσης είναι ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας που καταφέρνει να… εισβάλλει στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών της ΓΑΔΑ, να συνεργαστεί με τους αξιωματικούς του και να καταγράψει πέντε υποθέσεις που κλήθηκαν να εξιχνιάσουν στη σταδιοδρομία τους, αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν στον ενδέκατο όροφο της ΓΑΔΑ και την καθημερινότητα και τον ψυχισμό των ανθρώπων που αποτελούν το έμψυχο δυναμικό του τμήματος.

Στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας 173 (η διεύθυνση της ΓΑΔΑ έδωσε τον τίτλο -και αναπόφευκτα το στίγμα- του βιβλίου), ο αρχιφύλακας Παναγιώτης Γαλάνης εξιστορεί στον συγγραφέα τη διαλεύκανση της δολοφονίας ενός τοξικομανούς, που βρέθηκε σταυρωμένος και λιθοβολημένος μέχρι θανάτου σε ένα δάσος. Η εξάρτησή του από τις ουσίες ευθυνόταν άραγε για τον θάνατό του; Ο υπαστυνόμος Μανόλης Περρής θυμάται την υπόθεση ενός μεσήλικα εισοδηματία, ο οποίος ανακαλύφθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του. Ήταν η ληστεία το κίνητρο για τη δολοφονία του, όπως έδειχναν οι πρώτες ενδείξεις; Ο υπαστυνόμος Χρήστος Λάλος αφηγείται το πώς εξιχνιάστηκε η δολοφονία ενός Ολλανδού που βρέθηκε με μια σφαίρα καρφωμένη στο πίσω μέρος του κεφαλιού, σε μια συνοικία στον Νέο Κόσμο. Ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα ή μια τυχαία επίθεση σε έναν ξένο τουρίστα; Ο αστυνόμος Σωτήρης Ευαγγέλου αναφέρεται στην υπόθεση της εξαφάνισης ενός εξάχρονου κοριτσιού μέσα από το δωμάτιό του. Δικαιώθηκε τελικά το προαίσθημα των αστυνομικών σχετικά με τον πιθανό ένοχο; Κι ο αστυνομικός διευθυντής Νίκος Αρβανίτης ανασύρει από τη μνήμη του την υπόθεση ενός απανθρακωμένου πτώματος που βρέθηκε δεμένο στο κρεβάτι, σε ένα δώμα πολυκατοικίας το οποίο υπενοικίαζαν διάφοροι αλλοδαποί. Τι κρυβόταν τελικά πίσω από το μακάβριο αυτό έγκλημα;

Πέντε πραγματικές ιστορίες, οι οποίες απασχόλησαν κάποτε την αστυνομία και πλέον έχουν εξιχνιαστεί, με τους ενόχους να έχουν ομολογήσει και να εκτίουν την ποινή τους. Πέντε από τις δεκάδες ιστορίες που έχουν να αφηγηθούν οι έμπειροι αξιωματικοί του Τμήματος Εγκλημάτων Κατά Ζωής και Προσωπικής Ελευθερίας, όπως είναι ο «επίσημος» τίτλος αυτού που η πλειοψηφία γνωρίζουμε ως Τμήμα Ανθρωποκτονιών. Καθεμία ιδωμένη μέσα από την προσωπική ματιά του εκάστοτε αξιωματικού που βρέθηκε στον χώρο όπου τελέστηκε το έγκλημα, που συμμετείχε στην έρευνα και συνέβαλε στην εξιχνίασή της. Ο τρόπος σκέψης τους, τα αισθήματά τους, οι εμπειρίες τους από παλαιότερες υποθέσεις και το πώς αυτές τους επηρέασαν και τους εξέλιξαν επαγγελματικά ξεδιπλώνονται στις σελίδες αυτού του βιβλίου, εμπλουτίζοντας την αφήγηση που αφορά τα ίδια τα εγκλήματα.

Ο Βαγγέλης Γιαννίσης πέρασε μήνες στον ενδέκατο όροφο της ΓΑΔΑ, μαζί με τους αστυνομικούς του Ανθρωποκτονιών. Παρακολούθησε το πώς δούλευαν, τις μεταξύ τους σχέσεις και συναναστροφές, το πώς μιλούσαν και συμπεριφέρονταν στις στιγμές έντασης αλλά και χαλαρότητας. Και τα συμπεράσματα αυτής της ιδιότυπης έρευνας τα ενσωματώνει στην αφήγησή του με τέτοιον τρόπο, ώστε τους προσδίδει μια βαθιά ανθρώπινη υπόσταση, που υπενθυμίζει πως, εκτός από επαγγελματίες, είναι κι εκείνοι απλοί άνθρωποι, με προσωπική ζωή, οικογένειες, προβλήματα και, φυσικά, συναισθήματα. Η καθημερινή επαφή με άγρια εγκλήματα και την ψυχρή παρουσία του θανάτου, με εγκληματίες κι ανθρώπους του υποκόσμου, με τα πιο βαθιά σκοτάδια της ανθρώπινης ύπαρξης, δεν μπορεί παρά να αφήνει το σημάδι της στο μυαλό και τον ψυχισμό τους. Αυτό όμως δεν τους κάνει πιο ευάλωτους, απλώς πιο ανθρώπινους.

Εκτός από το ότι μιλάμε για ένα από τα λίγα στη χώρα μας true crime βιβλία, η Λεωφόρος Αλεξάνδρας 173 απομυθοποιεί πολλά από τα στερεότυπα που αποκομίζει ο αναγνώστης αστυνομικής λογοτεχνίας, φέρνοντάς τον πιο κοντά στους ανθρώπους που ασχολούνται με τέτοιου είδους υποθέσεις. Τα περισσότερα αστυνομικά βιβλία ασχολούνται μεν με εξιχνιάσεις εγκλημάτων, όμως η αφήγηση γίνεται από μια άλλη, διαφορετική σκοπιά και εστιάζει κυρίως στην έρευνα για την αποκάλυψη του δράστη αυτή καθαυτή. Εδώ, οι υποθέσεις απεκδύονται οποιοδήποτε λογοτεχνικό… ένδυμα και παρουσιάζονται ρεαλιστικά: Η ανακάλυψη ενός πτώματος είναι, από κάθε άποψη, μια δύσκολη υπόθεση για όλους τους εμπλεκόμενους. Πολλές υποθέσεις παίρνουν ακόμα και χρόνια ώσπου να επιλυθούν, ενώ ορισμένες δεν εξιχνιάζονται ποτέ και οι δράστες παραμένουν ασύλληπτοι. Τίποτα δεν εμφανίζεται ως από μηχανής θεός, ούτε φτάνει εύκολα στα χέρια των αστυνομικών. Πολλές φορές αυτοί διακινδυνεύουν τη ζωή τους, κουβαλούν τη δουλειά στο σπίτι ή καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες για να μην την αφήνουν να τους επηρεάζει προσωπικά. Αντιμετωπίζουν πρακτικά -και δυστυχώς αναμενόμενα στη χώρα μας- προβλήματα, όπως π.χ. παλιό εξοπλισμό, τον οποίο επιπλέον πολλές φορές αναγκάζονται να αγοράζουν οι ίδιοι. Παρ’ όλα αυτά, είναι συνεχώς εκεί, στις επάλξεις, έτοιμοι να ριχτούν σε μια νέα υπόθεση, ώστε να δικαιωθεί το θύμα και εκείνοι που μένουν πίσω.

Με γραφή περιεκτική και γλαφυρή ταυτόχρονα, με μικρά κεφάλαια γεμάτα γρήγορο παλμό, με τις σκληρές περιγραφές των εγκλημάτων να εναλλάσσονται με κρυφές ματιές στον εσωτερικό κόσμο των αστυνομικών/πρωταγωνιστών της κάθε υπόθεσης, αλλά και τον ξεχωριστό τρόπο με τον οποίο αποτυπώνει και αφηγείται ιστορίες, ο Βαγγέλης Γιαννίσης πρωτοτυπεί εις τριπλούν: παρουσιάζει ένα βιβλίο που δεν έχει ξαναγραφεί στη χώρα μας, κερδίζει τις εντυπώσεις και μας «μπάζει» στα άδυτα ενός από τα πιο αναγνωρίσιμα, δημοφιλή αλλά και παρεξηγημένα τμήματα της ΕΛ.ΑΣ., που αποκαλύπτει εδώ, χωρίς φόβο και πάθος, το πιο ανθρώπινό του πρόσωπο.