Μόλις είχε μπει ο Δεκέμβρης. Κατεβάσαμε όλοι μαζί το χριστουγεννιάτικο δέντρο από το πατάρι και τις κούτες με τα στολίδια και αρχίσαμε το στόλισμα με τραγούδια και παιχνιδιάρικες φάτσες. Είναι η μυρωδιά των αναμνήσεων που γεννά αυτήν την ομορφιά το ξέρω, κι εγώ αυτές τις μέρες τις έχω κρατήσει φυλαχτό για όλες μου τις μέρες και τις χρονιές στη ζωή μου. Χαζεύω τη μικρή μου να στολίζει και προσθέτω στο κουτί των αναμνήσεων αυτή την απαλή κίνηση του χεριού της. Το γέλιο της σαν βλέπει τη παραμορφωμένη της φατσούλα στην ασημένια μπάλα και τον ήχο που αφήνει τούτη η χαρά στην καρδιά μου, σαν βροχή που λαχταρά το χώμα για να μεγαλώσει τα σπόρια του.

Μετά από λαμπιόνια, γιρλάντες και πολλά κρεμαστά στολίδια, η πολυπόθητη ώρα της κορυφής έφτασε. Τη σηκώνω ψηλά, κι εκείνη με αγωνία και λαχτάρα τοποθετεί το μεγάλο άγγελο ψηλά. Το δέντρο όμως κουνιέται και ο άγγελος παίρνει την κατιούσα ιδιαιτέρως γρήγορα. Το αποτέλεσμα ήταν να γεμίσει το πάτωμα από κομμάτια από το πορσελάνινο πρόσωπό του και από κλάματα το μικρό προσωπάκι της κόρης μου. Την έβλεπα πικραμένη και αμέσως σκάρωσα τα παρακάτω:

-Εγώ πάλι πιστεύω ότι ο άγγελος έπεσε γιατί βαρέθηκε, είπα με ύφος.

-Τι; είπε η κόρη μου σκουπίζοντας τη μύτη της με τις παλάμες της αφήνοντας μικρά λαχανιάσματα στον αέρα.

-Λέω… ότι βαρέθηκε. Έκανε συμφωνίες με το δέντρο –και για αυτό είμαι σίγουρη- να πέσει κάτω την ώρα που θα τον βάζουμε δήθεν ότι μας έφυγε από τα χέρια, να ελευθερωθεί επιτέλους από την ψεύτικη φιγούρα και να πάει ψηλά με τους άλλους αγγέλους. Τον ζέσταιναν Αλίκη μου τα λαμπάκια και ήθελε να δει από ψηλά τη χιονισμένη πόλη, γιατί εδώ στο ταβάνι ούτε να σκύψει να τη δει από το παράθυρό μας δε μπορούσε.

Η Αλίκη με κοίταζε μαγνητισμένη. Τα κλάματά της σταμάτησαν και τα μάτια της ήδη σχηματίζανε στον αέρα τον άγγελό της να χορεύει με τις νιφάδες του χιονιού. Το παραμύθι μου πέτυχε και οι παλμοί μου κατέβηκαν. Ύστερα όμως, άλλαξε ύφος και γεμάτη απορία με ρώτησε:

-Και τώρα τι θα βάλουμε στο δέντρο;

-Ε… μπορούμε να βάλουμε κάποιο από τα στολίδια μας, είπα λίγο απροετοίμαστη.

-Δε γίνεται μαμά… είναι πολύ μικρά, μου απάντησε σα δασκάλα. Χρειαζόμαστε κάτι πιο μεγάλο.

-Ναι… δίκιο έχεις, της είπα. Θα πάμε αύριο στα μαγαζιά να βρούμε ένα νέο στολίδι.

-Μαμά… το βρήκα! Θα κρεμάσουμε μια καρδιά!

-Μια καρδιά; είπα έκπληκτη.

-Ναι, μια κόκκινη καρδιά μαμά!

-Καρδιά στην κορυφή! Αλίκη μου θα κάνουμε πρωτιά στο στόλισμα του δέντρου! της είπα γελώντας για τη φαντασία της που δεν ακολουθεί τους δικούς μου ενήλικους κανόνες.

Την επόμενη ημέρα κιόλας, βγήκαμε στα μαγαζιά με τα εποχιακά στολίδια και αναζητήσαμε την καρδιά μας. Μα, εκτός από εμάς που είχαμε αυτή τη λαμπρή ιδέα, κανένας μαγαζάτορας δεν τη συμμεριζόταν. Το μουτράκι της Αλίκης, αλλά και το δικό μου, κατσούφιαζε σαν βγαίναμε από κάθε μαγαζί και τελικά γυρίσαμε άπραγες στο σπίτι.

Παίζοντας στο χαλί για να ξεχάσουμε τα αποτυχημένα μας ψώνια αρχίσαμε να συζητάμε τι δώρα θα πάρουμε στον παππού και τη γιαγιά και τα ξαδερφάκια της. Τότε η Αλίκη με ένα ύφος που -αλήθεια σας λέω- ερωτεύτηκα αμέσως μου είπε σχεδόν ψιθυριστά:

-Μαμά… μπορούμε να πάρουμε και στη Μαρία που μένει δίπλα μας; Τώρα που η μαμά της δεν έχει δουλειά, δε θα μπορεί να της πάρει δώρο. Χτες που παίζαμε μου το είπε μυστικό. Να της πάρουμε εκείνη την κούκλα που μιλάει και της αρέσει; Ε… μαμά; Ε; μου είπε με αγωνία.

Την κοίταζα βουρκωμένη και κόμπιασα τρεις φορές μέχρι να ξεκινήσω να μιλάω, για να κρύψω τη συγκίνησή μου. Τώρα που σας το περιγράφω, το βρίσκω ιδιαιτέρως ανώριμο το γεγονός ότι προσπαθούσα να κρύψω τη συγκίνησή μου από την κόρη μου. Οι ενήλικοι, βλέπεις, σε κάτι τέτοια είμαστε αρκετά πιο ανώριμοι από τα παιδιά μας. Οι βαθιές συγκινήσεις μάς κοκκαλώνουν, ενώ τα παιδιά τις εξωτερικεύουν, παίρνοντας τις ανάλογες εκφράσεις στο πρόσωπο και το σώμα τους.

-Ναι, καρδιά μου. Μπορούμε… της είπα δίνοντάς της μια αγκαλιά.

Τότε… δε θα το πιστέψετε το ξέρω… μα για ένα λεπτό σβήσανε τα φώτα στο σπίτι μας, κι μια μικρή αχνή κόκκινη καμπυλωτή γραμμή φάνηκε στο δέντρο μας. Η Αλίκη έβγαλε μια κραυγή ενθουσιασμού, κι εγώ πάλευα να βρω από πού έρχεται τούτη η αντανάκλαση, κοιτάζοντας τα στολισμένα σπίτια των γειτόνων. Τα φώτα ξανάναψαν και η γραμμή χάθηκε.

Την επόμενη μέρα σηκωθήκαμε για τη νέα μας αναζήτηση και τα ψώνια που σχεδιάσαμε στο χαλί το βράδυ. Γεμίσαμε δωράκια για όλους όσους αγαπάμε αλλά… καρδιά για το δέντρο μας δε βρήκαμε και πάλι. Στο σπίτι, όμως, αρχίσαμε και τυλίγαμε τα δώρα μας με χαρά και γράφαμε μαζί τις κάρτες σε εκείνους που αγαπάμε ακούγοντας χριστουγεννιάτικα τραγούδια και ξεχάσαμε το στολίδι που μας έλειπε.

Μόλις τελειώσαμε με τα δώρα μας, βάλαμε τις ποδιές μας. Παρά την κούρασή μου, της είχα υποσχεθεί ότι θα φτιάξουμε τα γλυκά μας για τα Χριστούγεννα. Αλευρωθήκαμε και οι δυο, γλείψαμε τα δάχτυλα από το μέλι από τα μελομακάρονα και φτιάξαμε κουραμπιέδες αστέρια γεμίζοντας ζάχαρη άχνη όλο το σπίτι. Μπορεί και να ήταν το γέλιο μας που άχνιζε περισσότερο, ποτέ δεν ξέρεις τέτοια εποχή…

Αρχίσαμε να φτιάχνουμε τα καλάθια μας για τη γιαγιά και τον παππού, για τους φίλους μας… και τα γεμίζαμε με στολίδια και γλυκά. Όταν τελειώσαμε, μας είχανε περισσέψει αρκετά γλυκά. Τότε η Αλίκη πήρε ένα μεγάλο καλάθι και έβαλε όλα τα γλυκά μέσα.

-Μαμά, αυτά που μας περίσσεψαν να τα πάμε στον πάγκο της κυρίας Ευγενίας να τα κερνάει σε όποιον έρχεται, τι λες;

Η κόρη μου είχε βαλθεί να με αποτελειώσει. Η κυρία Ευγενία δούλευε χρόνια στο κοινωνικό παντοπωλείο της γειτονιάς μας και πηγαίναμε όποτε μπορούσαμε και αφήναμε μαζί από κάτι. Η ζάχαρη άχνη λασπωνόταν από τα δάκρυά μου που δεν κατάφερα να κρατήσω… και εκείνο το βράδυ, όσο κοιμόταν η Αλίκη, αποφάσισα τελικά να φτιάξω άλλα τόσα ταψιά γλυκά για να τα δώσουμε.

Μα… δε θα το πιστέψετε, το ξέρω. Όταν έσβησα όλα τα φώτα, αποκαμωμένη από το μαγείρεμα, μεσάνυχτα πια, εμφανίστηκε η ίδια ακριβώς γραμμή! Και δεν ήταν μόνο μία αυτή τη φορά! Μία συμμετρική της καμπυλωτή γραμμή στάθηκε το ίδιο κατακόκκινη δίπλα της. Προς στιγμήν πήγα να καταλάβω το σχήμα, μα σε λίγα δευτερόλεπτα είχαν εξαφανιστεί. Κοίταξα τα κλειστά ρολά του σαλονιού. Δεν έμπαινε από πουθενά κανένα φως. Περίεργο, σκέφτηκα, μα με τόση κούραση μού ήταν αδύνατο να σκεφτώ κάτι άλλο…

Το επόμενο πρωινό, η Αλίκη μου δήλωσε ότι δε θέλει άλλο να ψάχνουμε για καρδιά, κι ότι θα φτιάξει μία μόνη της. Έτσι, πήγαμε στο γειτονικό μας βιβλιοπωλείο που αγαπάμε να προμηθευτούμε μαρκαδόρους, χαρτιά και χρυσόσκονη για τη νέα μας καρδιά. Στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς η Αλίκη περνάει αρκετές ώρες στη γωνιά με τα παραμύθια. Στρώνεται πάντα στο πάτωμα και ξεφυλλίζει κάθε νέο παραμύθι γελώντας. Έτσι, και αυτή τη φορά, καθίσαμε αρκετή ώρα μιας και η Ελένη, η ιδιοκτήτρια του μαγαζιού το είχε γεμίσει με χριστουγεννιάτικες ιστορίες. Ποιος αντιστέκεται σε τέτοια παραμύθια;

Λίγο πριν φύγουμε, μπήκε στο μαγαζί η μαμά της Μαρίας. Ήθελε να ρωτήσει την υπεύθυνη του μαγαζιού που ήταν φίλη της, αν είχε μάθει αν κάποιος από τους πελάτες του βιβλιοπωλείου χρειαζόταν κάποιον για φύλαξη των παιδιών του, καθαρισμό του σπιτιού του ή οτιδήποτε άλλο, μα δυστυχώς δεν υπήρχε κάτι νεότερο. Διακριτικά έκανα λίγο πιο πέρα και χάζευα κάτι βιβλία, ακούγοντας όμως την κουβέντα τους.

-Φέτος δε θα μπορέσω ούτε τραπέζι να κάνω Ελένη μου, είπε στεναχωρημένη. Πόσο μάλλον να πάρω δώρο στο παιδί μου που περιμένει τον Άγιο Βασίλη. Τι θα της πω;

-Κάτι θα γίνει, της έλεγε η φίλη της. Θα σου φτιάξω εγώ ένα δώρο Λίνα μου μην ανησυχείς…

-Δεν είναι αυτό… το ξέρεις και σε ευχαριστώ πολύ! Δεν ξέρω τι θα έκανα χωρίς τη βοήθεια σου. Είναι όλα μαζί. Πού θα πάει αυτή η κατάσταση; Πόσο καιρό θα είμαι άνεργη; Χρωστάμε παντού κι ο Βαγγέλης μου δουλεύει σαν το σκυλί από το πρωί ως το βράδυ…

Η Ελένη την καθησύχασε προσπαθώντας να της δώσει ελπίδες και χαιρετηθήκαν. Την κοίταζα να φεύγει. Ύστερα τα έβαζα βιαστικά όλα με το μυαλό μου. Με γρήγορους και πρόχειρους υπολογισμούς εξόδων και λοιπών υποχρεώσεων πήρα την απόφαση. Κάτι τέτοιες αποφάσεις, έτσι πρέπει να παίρνονται, αυθόρμητα κι εγώ πάντα έτσι έκανα στη ζωή μου. Ο Πέτρος θα μου φώναζε, αλλά ίσως και να καταλάβαινε, σκεφτόμουν. Βγήκα έξω και τη φώναξα.

-Λίνα!

– Α… γεια σου Μυρτώ, μου είπε σκουπίζοντας βιαστικά τα κλαμένα μάτια της και φτιάχνοντας ένα πρόχειρο χαμόγελο.

-Ξέρεις… ρωτάω όλους τους γνωστούς… Στη δουλειά μου μού είπανε ότι θέλουν να κάθομαι δυο ώρες παραπάνω… και ψάχνω κάποιον να φυλάει την Αλίκη μέχρι να γυρίσω…

Τα μάτια της άστραψαν. Με κοίταζε λαμπερή.

-Εγώ! μου είπε πρόθυμα.

-Εσύ; είπα κάνοντας την έκπληκτη… έχεις χρόνο Λίνα μου;

-Βεβαίως και έχω! μου είπε με μια περήφανη ματιά χωρίς να θέλει να φανερώσει τα προβλήματά της.

– Ξέρεις θα θέλω λίγο παραπάνω από δύο ώρες… ίσως και τέσσερις… αν μπορείς να μου φτιάχνεις και λίγο το σπίτι… αλλά… έχεις και το παιδί. Τι θα έλεγες να τα παίρνεις και τα δύο από το σχολείο σπίτι μας; Θα σας έχω έτοιμο φαγητό για όλους και έτσι θα παίζουν και μαζί οι φιλενάδες! Τι λες; Είναι τόσο αγαπημένες που δε θα σε κουράζουν πολύ.

Η Λίνα δε μπορούσε να μιλήσει. Βουρκωμένη μου έκανε νεύμα με το πρόσωπό της ότι δέχεται με όλη της την καρδιά. Δώσαμε τα χέρια και ετοιμαζόταν να φύγει, όταν η μικρή Αλίκη που δεν είχα πάρει χαμπάρι ότι στεκόταν τόση ώρα στην είσοδο του μαγαζιού φώναξε.

-Μαμααααααααααααααα! Να έρθει η Μαρία με τους γονείς της τα Χριστούγεννα να φάμε όλοι μαζί; Εεεεεε; Κυρία Λίνα μπορείτεεεεε; είπε με ένα ύφος που πάλι δάγκωσε την καρδιά μου, λες και είχαμε πονηρά συμφωνήσει από πριν για όλο αυτό!

-Ωωωω, τι τέλεια ιδέα, της είπα! Θα έρθετε; Θέλουμε πολύ παρέα. Ελάτε από νωρίς να μαγειρέψουμε μαζί! Έτσι τα παιδιά θα παίζουνε όλη τη μέρα και εμείς θα κουτσομπολέψουμε! Θα έχω επιτέλους και μια ικανή νοικοκυρά μαζί μου να με βοηθήσει, να μην κάνω πάλι χάλια τη γαλοπούλα! είπα γελώντας, κάνοντας και τη Λίνα να γελάσει δυνατά.

Μην σας τα πολυαναλύω… ήρθαν τελικά τα φετινά Χριστούγεννα. Η Μαρία με τους γονείς της ήρθαν από νωρίς. Μαγειρέψαμε και γελάσαμε. Η Λίνα έλαμπε από χαρά. Η νέα χρονιά θα ερχόταν με καλύτερες διαθέσεις και η ευγνωμοσύνη της ήταν τεράστια.

Τα κορίτσια μας είχανε κλειστεί στο δωμάτιο για να ζωγραφίσουν είπαν. Λίγο πριν κάτσουμε να φάμε, βγήκαν με περηφάνια βαστώντας και οι δυο μια τεράστια χάρτινη καρδιά γυαλιστερή στα χέρια τους, το νέο μας στολίδι! Ήταν πανέμορφη!

Σηκώσαμε και τις δυο ψηλά, γελώντας, και τότε, έτσι εντελώς αναπάντεχα και μαγικά, τα φώτα σβήσανε πάλι, τα πάντα σκοτείνιασαν και φανήκαν πάλι στην κορυφή οι δυο καμπύλες γραμμές. Ξαφνικά άρχισαν να έρχονται κοντά η μία στην άλλη, φτιάχνοντας μια υπέροχη κατακόκκινη φωτεινή καρδιά. Κοιτάζαμε όλοι μαγεμένοι κρατώντας ψηλά τα κορίτσια μας. Η καρδιά ξεπήδησε από το δέντρο και έσκασε στη μέση του σπιτιού, φτιάχνοντας εκατομμύρια κόκκινες μικρότερες καρδιές και μικρά λαμπερά αστέρια που στάξανε σα βροχή στο σπίτι μας. Για λίγα δευτερόλεπτα όλοι μας είχαμε μείνει με το στόμα ανοιχτό βγάζοντας ένα σωρό επιφωνήματα έκπληξης.

Τα φώτα άναψαν ξανά και όλα εξαφανίστηκαν. Τα κορίτσια βάλανε την καρδιά στην κορυφή και τις κατεβάσαμε κοιτάζοντας όλο το δωμάτιο για να ανακαλύψουμε τις καρδιές που είδαμε πριν λίγο όλοι μας. Μα πλέον, βαθιά μέσα μου ήξερα… ότι δε θα τις βρούμε. Ήταν κομμάτια δικά μας, μέσα στις δικές μας καρδιές που απλά πήραν μορφή για λίγο. Φίλησα την Αλίκη μου και αγκάλιασα τον άντρα μου. Τώρα τα είχα όλα καταλάβει. Δε χρειαζόταν κανείς να πει κάτι άλλο. Σιωπηλά δέχτηκα το θαύμα που μόλις είχαμε όλοι μαζί δημιουργήσει.

Υπήρχε μαγεία. Ναι. Από αυτή που χρόνια δίδασκα και διδάσκω στην κόρη μου. Η μαγεία της ανθρωπιάς. Αυτή που γεννά Χριστούγεννα κάθε εποχή του χρόνου. Χωρίς ταμπέλες. Χωρίς ονομαστικές γιορτές. Εκείνη που ενώνει τα χέρια. Εκείνη που φτιάχνει χάρτινες καρδιές γεμάτες από χρυσόσκονη.

Κάπως έτσι ήρθαν τα Χριστούγεννα φέτος, σας λέω. Και κάπως έτσι έφυγαν. Δίχως να νιώσει κανείς την απώλειά τους, σαν τα αφήναμε πίσω μας. Ίσως… γιατί δεν τα αφήσαμε ποτέ. Ίσως… γιατί τα πιο όμορφα στολίδια τα κρεμάσαμε μέσα μας. Ίσως… γιατί κάθε βράδυ οι καρδιές μας αναβοσβήνουν στο σπίτι και γράφουν εορταστικά στην καθημερινότητά μας.

Ίσως… όλα αυτά και ίσως… άλλα τόσα μαζί.

Καλά Χριστούγεννα λοιπόν.

Από εκείνα…

Με αγάπη.

Μάχη

(Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από τη μούσα μου, που φέτος θέλησε να κρεμάσει στο δέντρο μας, μία κατακόκκινη καρδιά, σαν τη δική της…)