Ο τυπογράφος

Τάκης Γεράρδης

Εκδόσεις Γραφή 2022

–

γράφει η Βάλια Καραμάνου

–

Ο Τάκης Γεράρδης μέσω των ηρώων του οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα οδοιπορικό στην Αθήνα μιας άλλης εποχής μέχρι σήμερα, στις πιο σκοτεινές και γραφικές πλευρές της, αναμειγνύοντας την μυθοπλασία με τον ρεαλισμό σε ένα γοητευτικό σμίξιμο. Ο Χριστόφορος ένας νέος γεμάτος νεύρο, όνειρα και φιλοδοξίες δουλεύει ακούραστα στην λαχαναγορά με μοναδικό του όνειρο να γίνει τυπογράφος, κάτι που καταφέρνει με πολύ κόπο, ευρύ όραμα και ρίσκο. Μπροστά στα μάτια του αναγνώστη αποκτούν ζωή όλες οι ιστορικές γειτονιές του κέντρου, όπως η Σόλωνος, η Εμμανουήλ Μπενάκη (που κατά κόρον στέγασαν εκδότες, βιβλιοπωλεία και τυπογραφεία), Μοναστηράκι, Καλλιδρομίου, καθώς και πολλά στέκια, καφενεία και μπαρ, όπως ο ιστορικός «Μωβ κρίνος», που έγιναν «εξομολογητήρια» έρωτα, φιλίας και πολλών άλλων θεμάτων ζωής.

Βασικός ήρωας είναι ο Χριστόφορος, που περιστοιχίζεται πάντα από την οικογένειά του, αλλά και ο Αχιλλέας, που στον αντίποδα είναι νονός της νύχτας και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια πανίσχυρη φιλία, βασισμένη στον αλτρουισμό μέσα από τα πιο σκοτεινά «μονοπάτια» της πόλης. Ο δεσμός αυτός θα δοκιμαστεί με σκληρό τρόπο και θα «παγώσει» προσωρινά για να αναθερμανθεί και να μην σβήσει τελικά ποτέ.

Στην ανοδική πορεία του Χριστόφορου ως τυπογράφου διακρίνουμε το όραμά του, την βαθιά αγάπη του προς αυτήν την καλλιτεχνική και δημιουργική εργασία, το μεράκι με τα βιβλία (μάλιστα προς τα παλαιά βιβλία με τις σπάνιες καλλιγραφικές γραμματοσειρές) και την τόλμη του να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά, να επεκτείνεται. Από ένα μικρό τυπογραφείο στο κέντρο, γίνεται ένα μεγάλο τυπογραφείο στην Μεταμόρφωση, περιζήτητο στον κλάδο του.

Οι φιλίες, όπως προαναφέρθηκε, είναι ένα δυνατό σημείο του έργου, όπως και η αφοσίωση στην οικογένεια με όλα τα σκαμπανεβάσματα μιας αληθινής σχέσης. Εκτός από τον Αχιλλέα, στο πλευρό του Χριστόφορου βρίσκεται ο Νώντας, συνεργάτης και φίλος από την λαχαναγορά, αλλά και άλλα πρόσωπα, όπως ο Τζίμης, που θα χαράξουν την δική τους πορεία. Μέσα σε αυτόν τον περίγυρο παρελαύνουν ενδιαφέρουσες προσωπικότητες, όπως ο μασόνος Περικλής, ο γνωστός καρδιολόγος που πέφτει θύμα εκβιαστών από μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, μποέμ ποιητές και άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων, με τους οποίους μοιράζεται τους πόθους και τους φόβους τους με την συνοδεία αλκοόλ. Οι συναντήσεις τους μοιάζουν περισσότερο με ιεροτελεστία, όπου το άφθονο ουίσκι επισφραγίζει τους δεσμούς τους και τις πιο μύχιες εξομολογήσεις τους.

Όλες οι σχέσεις δοκιμάζονται, έρωτες παράνομοι και μη γεννιούνται, παράδοξες φιλίες που διακόπτει ο απρόσμενος θάνατος, αγοραίος έρωτας και υπόκοσμος γεμάτος συμμορίες, εκτελεστές, λαθρεμπόριο, τζόγο και λογής άλλες παρόμοιες συναλλαγές κατακλύζουν το έργο. Αλλά ακόμα και στους χώρους ανώτερων κοινωνικών τάξεων, βασιλεύει ο ίδιος σκληρός άγραφος νόμος, όπως στις μεγάλες πολυεθνικές ή στις μασονικές Στοές. Και όμως όλος αυτός ο κόσμος διαθέτει μια αυθεντικότητα και μια καθαρή δόση αλήθειας, όσο πικρή και να είναι. Ο Χριστόφορος δεν μένει ανέγγιχτος από την πορεία του αυτή, μάλιστα κατά καιρούς θα βυθιστεί σε σκοτεινές ατραπούς. Καταφέρνει ωστόσο να χαράξει την πορεία του χωρίς να εγκλωβιστεί και να δειλιάσει από τον εθισμό και τον φόβο. Είναι όμως αυτό αρκετό;

Ο Τάκης Γεράρδης μέσα από την περιγραφική του δεινότητα, την ειλικρινή ρεαλιστική γραφή και τους ζωντανούς διαλόγους θέτει ορισμένα διαχρονικά ερωτήματα για την ανθρώπινη φύση, όπως αυτά αναγράφονται στο οπισθόφυλλο του έργου. Ο άνθρωπος, ως ένα σημείο ορίζει την Μοίρα του, χαράσσει την πορεία του και με πολύ κόπο την ακολουθεί. Όση τόλμη όμως και να διαθέτει, συχνά η ζωή λέει την τελευταία κουβέντα. Αρκεί ένα ατυχές γεγονός, όπως τρία κομμένα δάχτυλα στην πρέσα, να επηρεάσει την μοίρα ενός ανθρώπου σε καθοριστικό βαθμό. Και όσο και να μένει κάποιος αλώβητος από εκβιασμούς, ίσως έρχεται η ώρα που δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.

Και τι μένει τελικά από όλη αυτήν την ξέφρενη πορεία ζωής; Μα οι στιγμές που ενώνουν τους ανθρώπους και τους δένουν με άρρηκτα δεσμά. Εκείνα τα ποτήρια με το ουίσκι που τους έκαναν ν’ ανοιχτούν, να κλάψουν, να ερωτευθούν και να δημιουργήσουν δεσμούς μέχρι θανάτου. Ίσως το μόνο στοιχείο αιωνιότητας σε μια μεταβαλλόμενη και γεμάτη διακυμάνσεις ζωή, που δυστυχώς πάντα βρίσκει τέρμα.