–

γράφει η Λεύκη Σαραντινού

–

Το νέο πόνημα του Στέφανου Δάνδολου «Φλόγα και Άνεμος» θα μπορούσαμε να πούμε ότι κινείται γύρω από τρεις βασικές θεματικές: τον κόσμο του θεάτρου στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, την ιστορία της Ελλάδας την περίοδο του Μεσοπολέμου και της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, καθώς, τέλος, γύρω τα αισθήματα των ερωτευμένων ψυχών. Τις τρεις αυτές θεματικές ο συγγραφέας τις αναλύει εκτενώς, έχοντας κάνει διεξοδική έρευνα γύρω από αυτές.

Ο Στέφανος Δάνδολος αφηγείται μία δυνατή ιστορία αγάπης, εκείνης μεταξύ του Γέρου της Δημοκρατίας, Γεωργίου Παπανδρέου, και της θρυλικής ηθοποιού Κυβέλης Αδριανού. Κεντρικός άξονας του βιβλίου είναι η μεταξύ τους σχέση και η διεξοδική περιγραφή της μέσω επιστολών του ερωτευμένου ζευγαριού και αναμνήσεων-αφηγήσεων της μεγάλης ηθοποιού από την αρχή της γνωριμίας τους το 1920 έως και τη θυελλώδη συμβίωσή τους, τον γάμο τους και τελικά τον θάνατο του Παπανδρέου του 1968.

Πάνω σε αυτόν τον κύριο αφηγηματικό ιστό, ο συγγραφέας χτίζει μία περίτεχνη αφήγηση με ιδιαίτερα πρωτότυπη δομή, μεταπηδώντας χρονικά από το 1968 σε παλαιότερες χρονικές περιόδους και περιγράφοντας τις ζωές πολλών προσώπων που σχετίζονται με κάποιον τρόπο με το θρυλικό ζευγάρι: της Βαλεντίνης Ποταμιανού, δισεγγονής της Κυβέλης, του Φώντα Λαμπρόπουλου, υπασπιστή του δικτάτορα Στυλιανού Παττακού, της Όλγας, μιας δυστυχισμένης ύπαρξης που βαλτώνει σε έναν νεκρό γάμο, του ζεύγους Κορδόνη που σχετίζεται με την Κυβέλη και του Αλέξανδρου Κροντηρά, ενός άσημου ηθοποιού που πεθαίνει την ίδια μέρα με τον Γέρο της Δημοκρατίας.

 Όλη η υπόθεση του βιβλίου, βαδίζοντας στα χνάρια του περίφημου έργο του Τζέιμ Τζόυς, του Οδυσσέα, καλύπτει χρονικά, παρά τη μεγάλη του έκταση, το διάστημα μόλις τεσσάρων ημερών, από τις 31/10/1968, ημέρα θανάτου του Γεωργίου Παπανδρέου έως και την ημέρα της κηδείας του, στις 3/11/1968, τότε που γίνεται η πρώτη επίσημη “αντιστασιακή” δράση του λαού κατά της χούντας. Στο τέλος του βιβλίου, οι παράλληλες ιστορίες ενώνονται με τρόπο που δεν τον φαντάζεται ο αναγνώστης.

Το βιβλίο εστιάζει στην αποτίμηση της προσωπικότητας και την περιγραφή των χαρακτήρων της Κυβέλης και του Παπανδρέου, αλλά και της καλλιτεχνικής και πολιτικής ζωής τους αντίστοιχα και στην περιγραφή της ζοφερής για τη χώρα μας περιόδου, της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών. Διάσπαρτες πινελιές αποτελούν οι αναφορές στο καλλιτεχνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της Ελλάδας του Μεσοπολέμου και η περιγραφή του ψυχικού κόσμου των ηρώων.

Ο συγγραφέας μέσω αυτού του πονήματος, στέλνει ένα δυνατό αντιδικτατορικό μήνυμα σε όλους τους αναγνώστες καθώς και ένα κατ’ ιδίαν προσωπικό μήνυμα στον καθένα από μας, κάνοντάς μας να αναρωτηθούμε κατά πόσον ζούμε σύμφωνα με τις επιταγές της καρδιάς μας ή της λογικής και να επανεξετάσουμε τις επιλογές μας.

Το μεγάλο του πλεονέκτημα αναμφισβήτητα έγκειται στην περίτεχνη δομή του βιβλίου, με εναλλαγές στην αφήγηση πολλών διαφορετικών προσώπων και χρονικών περιόδων. Κάποια πράγματα μένουν κρυφά και γεννούν στον αναγνώστη πολλές σκέψεις και αμφιβολίες σχετικά με την ταυτότητα των προσώπων, τις σκέψεις και τις πράξεις τους. Οι αποκαλύψεις που επιφυλάσσει για το τέλος ο συγγραφέας θα ξαφνιάσουν τον αναγνώστη και θα του λύσουν πολλά ερωτηματικά.

Πρόκειται για ένα ευκολοδιάβαστο πόνημα που διαβάζεται μονορούφι και απευθύνεται σε όλους τους αναγνώστες, θα τους αφήσει όμως με την επίγευση μίας καλύτερα σχηματισμένης άποψης για τη βιογραφία του διάσημου ζευγαριού, την ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα καθώς και την αποτρόπαια δράση της χούντας το 1968.