Μια πραγματική έκπληξη για μένα! Πάντα πιάνω το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσω με ανάμικτα συναισθήματα: θα είναι καλό; Διαφορετικό; Πρωτότυπο; Κακογραμμένο; Μια από τα ίδια; Το συγκεκριμένο με κέρδισε από την αρχή! Είδα άντρα συγγραφέα, διάβασα την αστυνομικού ύφους περίληψη στο οπισθόφυλλο κι ετοιμάστηκα να διαβάσω άλλο ένα αστυνομικό. Και η διαφορά φάνηκε αμέσως! Στακάτο, ανθρώπινο, ρεαλιστικό, αληθοφανέστατο και με κύριο άξονα μια ιστορία κι ένα μουσικό όργανο που δεν ήξερα: τον δεσμό της Εύας Πάλμερ με τον Άγγελο Σικελιανό και πώς συνδυάζονται με το εύειο παναρμόνιο του Κωνσταντίνου Ψάχου (του οποίου μουσικού οργάνου έχουμε ακόμη και φωτογραφία στη Βιβλιοθήκη όπου εργάζομαι και δεν είχα ιδέα!). Κι όλα αυτά με φόντο την κοινωνική και προσωπική εξαθλίωση της εποχής μας, με το μνημόνιο και τους περιορισμούς που αυτό έχει θέσει στην ανάπτυξη της Ελλάδας και στα όνειρα των νέων ανθρώπων.

Ο ταξιτζής Χρήστος Βερούτης συναντά τυχαία τον παλαιοπώλη Σπύρο Σαμαρόπουλο και η ζωή του αλλάζει για πάντα. Μπαίνει στον κόσμο των συλλεκτών, των κλεμμένων θησαυρών, της κλεπταποδοχής, της λαδωμένης αστυνομίας, του σάπιου κατεστημένου, της λαχτάρας και της ανυπομονησίας για το επόμενο αντικείμενο της συλλογής. Ένας κόσμος πρωτόγνωρος ημιπαράνομος και ημινόμιμος ανοίγεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια του. Ο Σπύρος τριγυρίζεται από ένα σύμπαν κλεπταποδόχων, μεσαζόντων, κρυφών πλούσιων γνωριμιών που δε διστάζουν να αγοράσουν με κάθε κόστος πολύτιμους θησαυρούς από ανθρώπους που δε διστάζουν να ξεπουλήσουν την Ιστορία τους για πολλά χρήματα! Ο συγγραφέας δεν ηθικολογεί και δεν κατηγορεί. Αφήνει από τα δρώμενα, τα συναισθήματα, τις κινήσεις και τις αντιδράσεις των πρωταγωνιστών του να καταλάβει ο αναγνώστης τι είναι σωστό και τι όχι. Μια περγαμηνή που πουλήθηκε από μοναχούς του Αγίου Όρους και ταξιδεύει για Λονδίνο θα φτάσει στον προορισμό της; Τι θησαυρούς μπορεί να κρύβει ένα σπίτι τοκογλύφου και πόσο καλά κρυμμένοι είναι; Γιατί δεν πρέπει οι συγγενείς να βιάζονται να «σκοτώσουν» τη συλλογή και το σπίτι που τους αφήνεται κληρονομιά; Πόσο σάπιο είναι το κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας και πόσο ψηλά μέσα στην Αστυνομία φτάνει;

Το εύειο παναρμόνιο είναι πληκτροφόρο μουσικό όργανο που επινόησε ο Κωνσταντίνος Ψάχος το 1924 για να παίζει με ακρίβεια όλα τα διαστήματα των ήχων και τις χρόες της βυζαντινής μουσικής. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1922-1924 στη Βαυαρία με χρηματοδότηση της Εύας Πάλμερ-Σικελιανού. Η βυζαντινή και η δυτική μουσική μπορούν να παιχτούν από το ίδιο όργανο, κάτι που έφερε επανάσταση την εποχή εκείνη. Το όργανο δεν ήρθε ποτέ στην Ελλάδα και μετά από έρευνα του συγγραφέα ανακαλύφθηκε ότι το ένα από τα δύο φορητά που κατασκευάστηκαν παράλληλα με το κυρίως όργανο βρίσκεται στην κατοχή της βαφτιστήρας του Κωνσταντίνου Ψάχου, Ελένης Ντάλλα και παραχωρήθηκε στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Η Γερμανία ήταν αρνητική να το παραχωρήσει σε οποιονδήποτε είτε με αγορά είτε με δωρεά και εκποιήθηκε μόλις το 2005, άγνωστο σε ποιον.

Η Εύα Πάλμερ-Σικελιανού (1874-1952) ήταν Αμερικανίδα μελετήτρια του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και χορεύτρια. Όταν γνωρίστηκε με τον Άγγελο Σικελιανό μοιράστηκαν το όραμά τους για τις αξίες και τη διαχρονική σημαντικότητα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και με χίλιες δυο δυσκολίες και κωλυσιεργίες από ελληνικής πλευράς κατάφεραν να αναστήσουν τις Δελφικές Εορτές, ένα πολιτιστικό γεγονός τεράστιας σημασίας.

Φανταστείτε λοιπόν με αυτό το υπόβαθρο ένα καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα που ασχολείται με το πάθος του συλλεκτισμού, την αδιαφορία για τις συνέπειες της καπήλευσης σημαντικών πολιτιστικών τεκμηρίων και περιλαμβάνει πολλές δευτερεύουσες προσωπικότητες που συγκροτούν μια ωραία τοιχογραφία της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια των μνημονίων. Χωρίς υπερβολικά πολλές πληροφορίες, χωρίς ηθικολογίες, χωρίς εμμονή στην Ιστορία αλλά με έξυπνη και ανατρεπτική πλοκή, με ωραία τοποθέτηση των προσώπων του μυθιστορήματος, με καταιγιστική δράση, με ταξίδια σε Ρώμη, Άμστερνταμ και Λονδίνο, με μια πολύ καλά δομημένη σχέση μεταξύ του πρωταγωνιστικού διδύμου, είναι ένα ευρηματικό, σφιχτοδεμένο βιβλίο που δε θα το αφήσετε από τα χέρια σας.