-Μετρά μωρέ κουμπάρε η αντοχή από τις φτέρνες;
– Κι ίντα μου λες βρε κουζουλέ [i]αν έεις το Θεό σου! Με το κεφάλι πορεύω τόσο καιρό; Τα ατζιά[ii] μου το ξέρουν μονάχα ετούτο το ζόρε[iii]. Ετούτα τα πόδια τα λιγωμένα[iv] που θωρείς, εμαλώσανε με το χώμα. Ετούτα τα ζάλα[v] με βαστούν πότε στη γή και πότε με πετούν στου Ψηλορείτη την κορφή! Σάλευε[vi] το λοιπόν και μη μιλείς. Και να προσεύχεσαι στο Μεγαλοδύναμο να μη σου τα στερήσει ετούτα τα δεκανίκια, με όσα κακαφορούμαι[vii]. Σαν και του λόγου σου φιλοσόφους, συνάντήσαμε αρκετούς, μα καλημέντο[viii] δε βρήκαμε. Κείνοι που αντέχουν να πατούν στα αγκάθια, οι χαΐνηδες[ix], εξαφανίστηκαν. Τους πήρε ο χίλιος ο διάολος…Πράμα δεν έχω να σου πω, μονο παράτα με και πήγαινε στην ευχή του Θεού σου, ξιά σου[x]…και εγώ στην ευχή του δικού μου. Καλλιά[xi] το χω να περπατώ μοναχός. Κι αν τύχει και συναντηθούμε πάλι φρόντισε να κάτσεις δίπλα μου με πιο παστρικές ερωτήσεις να το ροζονάρουμε[xii] να πούμε και τα χωρατά μας…
_____
[i] Κουζουλός = τρελός
[ii] Ατζί = γάμπα
[iii] Ζόρε= δυσκολία
[iv] Λιγωμένος=λιπόθυμος
[v] Ζάλο=βήμα
[vi] Σαλεύω= προχωράω
[vii] Κακαφορούμαι=υποπτεύομαι άσχημες καταστάσεις
[viii] Καλημέντο = προκοπή
[ix] Χαΐνης= αντάρτης
[x] Ξια σου = κάνε όπως νομίζεις
[xi] Καλλιά = καλύτερα
[xii] Ροζονάρω =κουβεντιάζω
[η φωτογραφία αποτελεί τυχαίο στιγμιότυπο από τα στενά του Ρεθύμνου και δε σχετίζεται με τη συγκεκριμένη ιστορία]
Φασκομηλιά και έρωντα μυρίζει η γραφή σου. Έτσα τα λέω και εγώ μα κιανείς δεν μου γρικά. Εδά που το μυαλό μου νταντούλιασε και τα κανιά μου δεν με βαστούνε παρηγοριά ο λόγος σου και αυτοί που τον ακούνε. Εγώ πάντως θωρώ τονε και εσύ να μην το κατέχεις .
Αχ…χόρτασε το μάτι μου διαβάζοντας το σχόλιο!!!
Να το θωρείς κι ας μην το κατέω. Παρεάκι θα κάνουμε κι ας μη μιλούμε. 😉
Πρωτότυπη και δημιουργική γραφή!Συγχαρητήρια!
Σας ευχαριστώ πολύ! Καλημέρα!
Πολύ ωραίο Μάχη, η ντοπιολαλιά έχει την δυναμη να χρωματίζει το χαρτί και τις σκέψεις…μπράβο
Σε ευχαριστώ Δημήτρη. Ναι κι εγώ αγαπώ πολύ την ντοπιολαλιά…πόσο μάλλον όταν χρησιμοποιώ τη διάλεκτο του νησιού μου που υπεραγαπάω… Καλή σου μέρα και εββδομάδα!
Μάχη, από την Κρήτη δε κατάγομαι, αλλά λατρεύω καθετί κρητικό. Την ντοπιολαλιά, τη μουσική, τα φαγητά. , γι αυτό απόλαυσα το κείμενό σου!
Χριστίνα μου χαίρομαι που το απόλαυσες. Μα κυρίως χαίρομαι που αγαπάς τόσο πολύ το νησί μου!!!
Υπέροχο Μάχη μου το απόλαυσα 🙂 Καλημέρα και καλή εβδομάδα!!
Σε ευχαριστώ Άννα μου! Την καλημέρα μου
Πριν λίγες μέρες η Κατερίνα και σήμερα εσύ με τις ντοπιολαλιές σας
Πόσες άραγε να υπάρχουν στην Ελλάδα και ποια να είναι εκείνη που θα θέλει οπωσδήποτε μεταφραστή .Όπως και να’χει οι Κρητικόι φίλοι σου θα το χάρηκαν το κείμενό σου σήμερα και όχι μόνον αυτοί βέβαια…
Καλή σου εβδομάδα.
Αν κάτι αγαπώ πολύ Λένα μου, είναι να κάθομαι σε ένα από τα αγαπημένα μου χωριά και να γίνομαι ένα με αυτή την όμορφη διάλεκτο. Χάνομαι στην προφορά, στην ορμή και τη ζωντάνια που έχουνε οι κρητικές λέξεις. Μεγάλωσα με αυτήν τη λαλιά, στο σπίτι μου ακουγόντουσαν ριζίτικα απο΄τη φωνή του πατέρα μου, στην ψυχή μου παίζουν συχνά. Μπορώ να φανταστώ τον παππού μου που δε γνώρισα να μιλά έτσι. Ηχηρά και με λεβεντιά και με περηφάνια.
Καλή εβδομάδα και σε σένα!
Μπράβο Μάχη που τιμάς την τοπική διάλεκτο! Λατρεύω την Κρήτη και οτιδήποτε τη θυμίζει. Έχω υπέροχες αναμνήσεις από αυτό το μέρος και μου έχει προσφέρει μάλιστα πολλή έμπνευση! “Σαν φύγεις απ’ την Κρήτη μη δακρίσεις, πάντα να μελετάς πότε θα ξαναγυρίσεις!!” 🙂
Ωραία η μαντινάδα σου! Ενδεικτική της αίσθησης που αφήνει στους επισκέπτες του νησιού… Και ναι εμπνέει το νησί μου το ξέρω!!!
Σε ευχαριστώ! Καλή σου μέρα!
Αχ… βρε Μάχη που ότι και να γραφείς μας συνεπαίρνει…σε διάβασα κι ήταν σαν να ‘μουνα για μια στιγμή στο μαγικό νησί σου! Έκλεισα τα μάτια και μου ακουστήκαν χιλιάδες μυρωδιές, εικόνες και κουβέντες!!! Πολύ όμορφες και παστρικές οι κουβέντες σου! Να σαι καλά και καλή βδομάδα σε όλους.
Σε ευχαριστώ καλή μου Σοφία! Χαίρομαι που εκεί μακριάααααα…έφτασε η μυρωδιά του δικού μου νησιού!
Καλή σου εβδομάδα!
Πρόσεξέ με… Όταν γράφεις στα κρητικά, δεν πα να ‘γραφες και λίστα για ψώνια, ΤΟ ΛΑΤΡΕΥΩ. Μιλάει το αίμα μάλλον, η καταγωγή. Μαχούλα μου, να γράφεις στα κρητικά που το κατέχεις, να γράφεις αγάπη μου, είναι βάλσαμο στην ψυχή μας. Μπράβο και πάλι μπράβο.
έχουμε και λέμε για σένα μόνο μια λίστα να την απολαύσεις:
1) κανά κιλό απάκι από τσι Λένας του ΜανουσοΓιώργη
2) 3 κιλά μιτζίθρα από την αίγα του Σίφη και κανά πιτάκι αν έει στην κατάψυξη η κοπελιά ντου απου ναι νοικοκυρά και πιάνουν τα χέράκια τσι χαρώ τηνε
3) 2 πακέτα σκιουφιχτά από τούτονε το μαγαζί απ άνοιξε η Αθηναία του Γιώργη και λένε πως τα κάμει καλά
4) κιανά δυο λεκάνες σταμναγκάθι από το περβόλι του Στελλή απου ναι και καλό κοπέλι
5) χοχλιούς απούφερε οψές ο Μανωλιός
6) τσικουδιά από το Γιαννιώ στην κάτω ρούγα
καληνύχτα κοπελιά. ελπίζω να μην εξέχασα πράμα από τη λίστα, συμπάθα με μα σφαλίζουν τα άτιμα τα μάθια και δε θωρώ καλά καημένη…
(ευχαριστώ!)
Έχεις ξαναδεί άνθρωπο να διαβάζει λίστα για ψώνια παρέα μ’ ένα κουτί χαρτομάντηλα; Άει στην ευχή σου, με συγκίνησες σκασμένο! <3
🙂