Δυο αδέλφια που παραθερίζουν με τη γιαγιά τους στο χωριό της στην Κρήτη ανακαλύπτουν ένα ξεχασμένο τετράδιο γεμάτο μυστικά και συνταγές που πέρασαν από γενιά σε γενιά. Τι έχει σημειώσει λοιπόν η γιαγιά; Πώς μπορεί κανείς να φτιάξει την ιδανική συνταγή; Τι ρόλο παίζουν σε αυτό οι καλές πρώτες ύλες και πού τις βρίσκουμε;

Η Μαρία Στέλλα Ζεάκη έγραψε ένα πρωτότυπο και άκρως διασκεδαστικό παραμύθι για παιδιά από 6 ετών και πάνω που μυρίζει Κρήτη από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα. Με αφορμή τα αδέλφια Δήμητρα και Μανόλη που επισκέπτονται κάθε καλοκαίρι τη γιαγιά τους στην Κρήτη και περνάνε αξέχαστα στο χωριό μαθαίνουμε πολλά πράγματα γύρω από την κρητική κουζίνα, η οποία επιπλέον είναι η βάση και η ουσία της μεσογειακής διατροφής που τόσο καλό κάνει στον άνθρωπο. Μέσα από αινίγματα, κωδικοποιημένες φράσεις και πολύτιμα μυστικά, μαθαίνουμε για τη λαογραφία, τις γεύσεις, τη χλωρίδα του νησιού και πολλά άλλα. Τα δυο παιδιά  ακολουθούν τη γιαγιά τους παντού και κάθε βόλτα στο πλάι της είναι μια περιπέτεια όπου μαθαίνουν κάθε φορά καινούργια πράγματα. Αυτό το καλοκαίρι ανακαλύπτουν στην κασέλα της ένα ξεχασμένο τετράδιο γεμάτο συνταγές αλλά είναι γραμμένες με ακαταλαβίστικο τρόπο. Σύντομα όμως διαπιστώνουν πως τα κείμενα είναι κρυπτογραφημένα και γεμάτα αινίγματα αλλά με λίγη σκέψη μπορούν να βρουν τις σωστές απαντήσεις και να υλοποιήσουν τις συνταγές ή να μάθουν περισσότερα για τον τόπο καταγωγής τους. «Είναι συνταγές που δίνουν δύναμη. Όμως πρέπει να προσέχεις τα συστατικά κάθε συνταγής. Να είσαι σίγουρη ότι βρίσκεις καλά υλικά για να μαγειρέψεις τη συνταγή. Αν οι πρώτες σου ύλες δεν είναι καλές, τότε η συνταγή δεν πιάνει…»! τα νουθετεί η γιαγιά.

Μια υπέροχη και συναρπαστική ιστορία ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μικρών και μεγάλων αναγνωστών, με ένα κείμενο στο οποίο υπάρχουν άφθονες ιδιωματικές λέξεις της κρητικής διαλέκτου, όπως «σώχωρο», «τσούκος» κ. ά. και πλούσιο λεξιλόγιο, γεμάτο  από τις ποικιλίες των άγριων χόρτων του νησιού (πικραλίδες, γαλατσίδες, μαρουλίδες και παπούλες), τους χοχλιούς (μουρμούρες, μπαρμπαρόσοι, μκροχόχλιδα κλπ.) κ. ά. Μικρά μυστικά διατροφής ξεδιπλώνονται απρόσμενα και μας δείχνουν πόση σημασία έχει να προσέχουμε τι τρώμε καθημερινά ενώ ταυτόχρονα πίσω από τις γραμμές τονίζεται πως πρέπει να βάλουμε στην καθημερινότητά μας όλα τα φαγητά, χωρίς εξαιρέσεις. Κάθε σελίδα είναι και μια νέα ανακάλυψη που θα μας πληροφορήσει για τους θησαυρούς της γης και, με αφορμή την παρατηρητικότητα της γιαγιάς, αγκαλιάζουμε τη σοφή φύση, η οποία δίνει σχήμα σε κάθε φυτό ή καρπό ανάλογα με τα όργανα του ανθρώπινου σώματος που ωφελεί!

Ο ρόλος των δημητριακών στη ζωή μας, πώς πρέπει να φτιάχνονται η πιτιά και η μυζήθρα με κλαδιά από συγκεκριμένη συκιά ή λαογραφικές πληροφορίες που επίσης δεν ήξερα, όπως ότι κάποτε που θέριζαν το χωράφι άφηναν ένα μέρος αθέριστο για να ευχαριστήσουν τη γη που δίνει γενναιόδωρα τους θησαυρούς της είναι ένα μικρό δείγμα από τις πληροφορίες που θα βρει κανείς σε αυτό το έξυπνο βιβλίο. Μέσα από μια γλυκιά, τρυφερή και πλούσια σε ιδέες ιστορία κατανοούμε πως το μόνο που χρειάζεται είναι να ανοίγουμε τα μάτια μας και να διαβάζουμε προσεκτικά αυτό που η φύση μάς παρέχει απλόχερα. Η εικονογράφηση του Μάριου Ιωαννίδη είναι γεμάτη χρώματα και όμορφες λεπτομέρειες. Συνδυάζει αρμονικά τον ρεαλισμό της λεπτομέρειας και τη φαντασία του καλλιτέχνη που δε διστάζει να δημιουργήσει ποιητικές εικόνες όπως αυτήν που τα παιδιά διαβάζουν κάτω από το φεγγαρόφωτο. Τι κατακόκκινες ντομάτες, πόσο λαχταριστά φαγητά, τι γλυκιά γιαγιά, τι έξυπνα μουτράκια, πόσο ωραία αποτυπώνεται το κείμενο με αυτές τις εικόνες!

«Το παλιό τετράδιο της γιαγιάς» είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν και ταυτόχρονα στο παρόν, με το οποίο δένεται αναπόσπαστα ένας θησαυρός γνώσης, αινιγμάτων, συμβουλών και συνταγών γεμάτος κρητικές λέξεις και τροφές που συστήνει στα παιδιά με τον καλύτερο τρόπο τα οφέλη της φύσης και συγκεκριμένα της κρητικής διατροφής. Το κείμενο βοηθάει με τον καλύτερο τρόπο στην προστασία της ξεχωριστής αυτής διατροφικής ταυτότητας, την αναδεικνύει και ταυτόχρονα την καλλιεργεί. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου υπάρχουν πάρα πολλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες που συνεχίζουν να χαρίζουν γνώσεις και ατέλειωτες ώρες δημιουργικής απασχόλησης σε μικρούς και μεγάλους. Εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες, κατασκευές, εφαρμογή της πυραμίδας της μεσογειακής διατροφής στην καθημερινότητά μας, αινίγματα, παροιμίες και λεξικό της κρητικής διαλέκτου συμπληρώνουν άψογα το περιεχόμενο του παραμυθιού και βοηθάνε τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν μέσα από το παιχνίδι και τη δημιουργικότητα τα προτερήματα της κρητικής κουζίνας. Το βιβλίο διατίθεται on-line και δωρεάν στα ελληνικά και στα αγγλικά.