Νομίζω ότι είναι μακράν από τα βιβλία που δε τα ξεχνάς ποτέ. Και κατά ένα περίεργο τρόπο δε τα ξεχνάς όχι για την πλοκή ή την ξεχωριστή γραφή τους αλλά για την εξαιρετική ατμόσφαιρα που έχουν δημιουργήσει και φυσικά για τους χαρακτήρες που έχουν πλάσει. Πόσο μάλλον στη συγκεκριμένη περίπτωση που η συγγραφέας δεν έπλασε έναν λογοτεχνικό ήρωα που απλά θα μείνει μόνο στο χαρτί, αντιθέτως νομίζω ότι μεγαλούργησε κυριολεκτικά γεννώντας έναν χαρακτήρα απίστευτα μυστηριώδη, εξαιρετικά ταλαντούχο αλλά σίγουρα και με πολλά αναπάντητα ερωτήματα να βαραίνουν το ποιόν του. Υπομονή όμως και θα διευκρινίσω σε ποιον αναφέρομαι.

Το βιβλίο σε βάζει εξ’ αρχής στο κλίμα και στην υπόθεση καθώς έχει να κάνει με τον θάνατο της Άσλεϊ Κορντόβα, της κόρης του διάσημου σκηνοθέτη Στάνισλας Κορντόβα -ενός ανθρώπου που δεν έχει κάνει καμία δημόσια εμφάνιση για πάνω από 30 χρόνια- και που αν και αρχικά θεωρείται ότι αυτοκτόνησε, ο ρεπόρτερ Σκοτ ΜακΓκραθ πιστεύει το αντίθετο. Καθώς ερευνά τις συνθήκες θανάτου της Άσλεϊ, ο ΜακΓκραθ έρχεται αντιμέτωπος με όλα όσα έχουν γραφτεί για τις σκοτεινές και νοσηρές «μαύρες ταινίες» του Κορντόβα για να ρισκάρει να χάσει τα πάντα ακόμη μια φορά.

Το βιβλίο αγγίζει τις 800 σελίδες και αυτό από μόνο του είναι για πολλούς αρκετά αποτρεπτικό στο διάβασμα, νομίζω όμως ότι αν το ξεκινήσεις δε θα το αφήσεις απ’ τα χέρια σου αν δε φτάσεις στο τέλος. Έχει γρήγορη αφήγηση, απίστευτα ενδιαφέρουσα πλοκή που ξετυλίγει βήμα βήμα την υπόθεση και η ιστορία τόσο της Άσλεϊ όσο και όλης της οικογένειας Κορντόβα θεωρώ ότι δύσκολα θα σε ξενερώσει και θα σε κάνει να το παρατήσεις. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Στη πραγματικότητα η Pessl έκανε πολλά περισσότερα από το να γράψει απλώς μια αστυνομική ιστορία. Έχει κυριολεκτικά ζωντανέψει στο χαρτί μέσα από φωτογραφίες, άρθρα από ιστοσελίδες και απίστευτες πληροφορίες, τη ζωή των χαρακτήρων της και κυρίως του Στάνισλας Κορντόβα που πραγματικά όχι απλά πιστεύεις αλλά βάζεις το χέρι σου στο Ευαγγέλιο ότι είναι υπαρκτό πρόσωπο, σε κάνει να θέλεις να τρέξεις στο πλησιέστερο videoclub και να νοικιάσεις τις ταινίες του για να τον μελετήσεις διεξοδικά αν είσαι ανερχόμενο ταλέντο στη σκηνοθεσία αλλά και να δεις για πρώτη φορά τα έργα του αν μέχρι τώρα δεν τον έχεις γνωρίσει. Υπάρχουν λεπτομέρειες για όλες τις ταινίες του ξεχωριστά, σημαντικές χρονολογίες στη ζωή του ακόμα και η τελευταία συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Rolling Stone η οποία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ ακριβώς επειδή εξαφανίστηκε τόσο ξαφνικά όπως είχε εμφανιστεί. Θέλεις πραγματικά να ψάξεις να βρεις εκείνο το τεύχος και να το κρατήσεις συλλεκτικό γιατί, πού ξέρεις, μπορεί αύριο να είναι ανεκτίμητο. Δε ξέρω για σας αλλά δε νομίζω να έχω ξαναβρεί σε βιβλίο που δε βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα μια τέτοια μέθοδο και δε θεωρώ ότι το έκανε για λόγους εντυπωσιασμού αλλά πραγματικά από ένα σημείο και μετά πρέπει η όλη ιστορία να την κυρίευσε σε τέτοιο βαθμό που να έπρεπε να της δώσει αυτή τη μορφή και τίποτα λιγότερο. Συγγραφέας δεν είμαι αλλά απ’ όσα έχω ακούσει για στιγμές συγγραφικού παροξυσμού μπορώ να κατανοήσω κάτι τέτοιο.

Αναμφίβολα λοιπόν το μεγάλο αστέρι του βιβλίου είναι η δημιουργία και η σκιαγράφηση του Στάνισλας Κορντόβα. Αν θα μπορούσε να υπάρξει Όσκαρ λογοτεχνικού χαρακτήρα αλλά και Όσκαρ προς τον συγγραφέα για τη σύλληψη και τη δημιουργία ενός λογοτεχνικού προσώπου, η Pessl θα άξιζε να το πάρει διθυραμβικά. Ο Κορντόβα είναι από τους πιο ξεχωριστούς, ιδιαίτερους αλλά και πιο μυστηριώδεις σκοτεινούς σκηνοθέτες των τελευταίων χρόνων. Με ελάχιστα να είναι γνωστά για τη ζωή του-κυρίως μόνο όσα έχει ο ίδιος αφήσει να δημοσιοποιηθούν-έχει δημιουργήσει ένα απίστευτο μυστήριο γύρω από το όνομα του και έχει καταφέρει να έχει οπαδούς ανά τον κόσμο που άλλοι παθιασμένα τον λατρεύουν και άλλοι εξίσου παθιασμένα τον μισούν. Οι ταινίες του είναι τόσο τρομακτικά σκοτεινές και ιδιαίτερες όσο και τα θέματα που επιλέγει να θίξει, ο ‘’φρικιαστικός υπόκοσμος που κρύβεται πίσω από κάθε τι που μοιάζει όμορφο και φυσιολογικό, η θραυσματική φύση της ανθρώπινης ταυτότητας με τους ανομολόγητους φόβους της, τα βίαια κίνητρα, τις ανήθικες ερωτικές έξεις και την ίδια τη μαύρη ταινία ως μαγευτική, συναισθηματικά σπαρακτική εμπειρία’’(σελ. 26), όλα αυτά αποτυπώνονται στα φιλμ του με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Θα μπορούσα να τον χαρακτηρίσω ως ένα συνονθύλευμα του Kubrik, του Lynch, του Fassbinder, ίσως και του πιο σύγχρονου Fincher και αν αυτός ο συνδυασμός από μόνος του δεν είναι σαγηνευτικός, δε ξέρω τι θα μπορούσε να είναι. Έχω γνωρίσει απίστευτους λογοτεχνικούς ήρωες κατά καιρούς στα βιβλία που άλλους τους λάτρεψα, άλλους τους μίσησα και άλλους απλά τους ξέχασα. Ο συγκεκριμένος είναι από τους χαρακτήρες που δε θα ξεχάσω ποτέ και δεν υπερβάλλω. Νομίζω ότι πρέπει να χαρακτηριστείς μεγάλος συγγραφέας μόνο και μόνο για την ιδέα που είχες να φτιάξεις όλο αυτό το περιβάλλον και όλον αυτόν τον μαγικό κόσμο και να ζωντανέψεις με σάρκα και οστά τον χαρακτήρα σου μέσα σε ένα βιβλίο.

Το μοναδικό μειονέκτημα που βρήκα δεν ήταν οι σελίδες της ιστορίας αλλά το φινάλε της. Με όλα όσα είχαν προηγηθεί, περνούσε το κάθε τι από το μυαλό μου για το τι τελικά συνέβη. Η λύση του μυστηρίου ήταν αρκετά απλή θα έλεγα, αν και σίγουρα εξίσου τραγική με την τραγικότητα που περιέβαλε όλα τα μέλη αυτής της οικογένειας. Βέβαια αυτό δε θεωρώ ότι υποβιβάζει το βιβλίο απλά ένα πιο ‘’εντυπωσιακό’’ φινάλε θα μπορούσε να το απογειώσει. Όσοι το διαβάσουν θα καταλάβουν τι εννοώ.

Δε θα μπορούσα να μην αναφέρω φυσικά και την εξαιρετική μετάφραση του πολυαγαπημένου Αύγουστου Κορτώ που μπορώ να πω ότι ήταν από τους βασικούς λόγους που τελικά αγόρασα το βιβλίο καθώς έχει παραδώσει ένα απλό και κατανοητό, παρά τον όγκο του, κείμενο, χωρίς δυσνόητα σημεία και δυσκολίες στην κατανόηση. Μόνο και μόνο γι’ αυτό αξίζει να διαβαστεί, πιστέψτε με.

Αν λοιπόν αναζητάτε ένα διαφορετικό ταξίδι και τη γνωριμία με έναν από τους πιο σκοτεινούς λογοτεχνικούς ήρωες δώστε μια ευκαιρία σε αυτό το βιβλίο και δε θα πάει χαμένη. Άλλωστε το διαφορετικό πάντα γοητεύει.

_

γράφει η Μαρία Ανδρικοπούλου