Τον Χρήστο Δασκαλάκη τον γνωρίσαμε μέσα από τις ποιητικές του συλλογές αλλά και τη συνέντευξη που που μας παραχώρησε αμέσως μετά την κυκλοφορία της δεύτερης συλλογής ποιημάτων του ''Χιλιόμετρα''. Παλιός γνώριμος λοιπόν της σελίδας, θα ήταν αδιανόητο να μην φιλοξενήσουμε ξανά τη νέα του πρόταση αυτή τη φορά, το παραμύθι  ''Ο Νικολύκος στην Μακρινή Ντουλαποχώρα''. Ο ποιητής έγινε παραμυθάς ή ο παραμυθάς πρώτα έγινε ποιητής; Το ερώτημα αυτό και πολλά άλλα όμορφα κι ενδιαφέροντα προέκυψαν μέσα από την κουβέντα μας μ' έναν ξεχωριστό άνθρωπο, που,  κουβαλώντας τις αξίες που μεγάλωσε κι έναν ανεξάντλητο ενθουσιασμό, δεν ξέχασε ποτέ το παιδί μέσα του...

Παραμύθι και ποίηση ίσως να έχουν απαντήσεις στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Θέλω την άποψή σας.
Η τέχνη πάντα είχε και έχει κάποιες απαντήσεις να δώσει, απλά τη στιγμή του προβλήματος η ενασχόληση με αυτά μοιάζει πολυτέλεια. Υπάρχουν πολλοί και αξιόλογοι άνθρωποι που αξίζει να ακουστούν και έχουν κάτι ουσιαστικό να προσφέρουν, μόνο που οι φωνές τους χάνονται μπροστά σε αυτών που συνηθίζουν να φωνάζουν πολύ και χωρίς λόγο. Για αυτό και πολλές φορές οι άνθρωποι των γραμμάτων μιλούν μέσα από το έργο τους και τα κρυμμένα νοήματα βγαίνουν στην επιφάνεια μετά από καιρό. Σίγουρα η δική μου φωνή δεν είναι τόσο δυνατή. Όμως μέσα στα κείμενα μου, είτε αυτό λέγεται ποίημα, είτε λέγεται παραμύθι ή ένα απλό άρθρο, υπάρχει η δική μου εκδοχή, υπάρχουν οι δικοί μου φόβοι, οι δικές μου προτάσεις, ο δικός μου τρόπος αντίληψης των πραγμάτων. Η γνώση, μόνο καλό μπορεί να μας κάνει. Και τα βιβλία, ήταν και θα συνεχίσουν να είναι ο καλύτερος σύμμαχος.

Ο ποιητής είναι παραμυθάς και το αντίστροφο; Υπάρχει η άποψη ότι η ποίηση και το παραμύθι έχουν κοινές ρίζες, διαφορετικά κλαδιά, αλλά παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Ο ποιητής ζει και καταγράφει άμεσα τα όσα συμβαίνουν γύρω του και στη ζωή του. Ο παραμυθάς πάλι περιμένει οι εμπειρίες να ωριμάσουν, τις στολίζει με χρώματα και τις προσφέρει στην πιο απλή και ιδανική εκδοχή τους. Τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο λειτουργώ προσωπικά. Για όσα ποιήματα έχω γράψει έχω πονέσει, και κάθε φορά που τα διαβάζω, σαν αναγνώστης πλέον, νιώθω ένα σφίξιμο στο στήθος καθώς ανακαλώ μνήμες και καταστάσεις. Στο παραμύθι πάλι, μπορεί να υπάρχουν στοιχεία από τη ζωή ενός συγγραφέα, αλλά στο τέλος του υπάρχει αυτή η γλυκιά αίσθηση ότι όλα μπορούν να διορθωθούν και να γίνουν καλύτερα. Και στις δύο περιπτώσεις συμφωνώ ότι το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Η αλλαγή. Στην ποίηση λειτουργεί το ρεαλιστικό στοιχείο και η αλλαγή είναι πιο σκληρή και «άμεση», ενώ στο παραμύθι ως πιο «λυρικό», η αλλαγή έρχεται πιο γλυκά, σταδιακά και ομαλά.

Άγνοια και προκατάληψη, φόβος για το διαφορετικό και κοινωνικός αποκλεισμός. Ομαδικότητα και συνεργασία, ανεκτικότητα. «Ο Νικολύκος στη μακρινή Ντουλαποχώρα» κοινωνικά και ανθρωπιστικά επίκαιρος.

Έχετε δίκιο. Παρόλο που ο «πιλότος» του Νικολύκου είχε γραφτεί τέσσερα χρόνια πριν, όλα αυτά τα μηνύματα που κουβαλάει μαζί του μοιάζουν σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ. Όχι πως τότε δεν υπήρχαν, πάντοτε υπήρχε ανισότητα στη ζωή μας, απλά στις ημέρες μας, με τα όσα σκληρά και πρωτόγνωρα συμβαίνουν, μοιάζει ξαφνικά η ιστορία του Νικολύκου σαν μια προφητεία. Από τη μια περιγράφει τον φόβο προς το άγνωστο, την ανισότητα, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ευκολία με την οποία κλείνουμε την πόρτα μας, ενώ από την άλλη παρουσιάζει τη δύναμη της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και της ομαδικότητας. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις αντιδράσεις των ανθρώπων και κρατών στο θέμα του μεταναστευτικού, του φόβου και της απειλής. Άλλοι κλείνουν τις «πόρτες» τους, άλλοι τις ανοίγουν… Δυστυχώς, πάντα θα υπάρχει διχασμός. Πάντα θα υπάρχουν οι άνθρωποι που συμπεριφέρονται ως Άνθρωποι και «άρχοντες» που συμπεριφέρονται σαν Απάνθρωποι… Το θέμα είναι το που διαλέγουμε να ανήκουμε και ποιους θέλουμε να στηρίξουμε και να χειροκροτούμε…

Οι παιδικοί μας φόβοι, ο εαυτός που ψάχνουμε να βρούμε, η αγωνία για το μέλλον, τι είναι όλα αυτά για έναν ποιητή που γράφει ένα παραμύθι;

Ένας ποιητής που γράφει ένα παραμύθι, έχει καταφέρει να λυτρωθεί ως έναν βαθμό από τους πιο έντονους και βασανιστικούς του φόβους μέσα από τους στίχους του. Οι ποιητές όμως, έτσι τουλάχιστον όπως οι ποιητές είναι στο δικό μου μυαλό, είναι πολύ ιδιαίτεροι άνθρωποι, με ιδιαίτερες ευαισθησίες και πολύ κρυμμένο υλικό μέσα τους. Κανένα ποίημα δεν θα καταφέρει να τους λυτρώσει στο βαθμό που επιθυμούν. Το να θελήσει ένας ποιητής να γράψει ένα παραμύθι βασισμένο σε προσωπικές εμπειρίες και μνήμες, είναι η προσπάθεια του να ξορκίσει αυτούς τους φόβους που πηγάζουν από την παιδική του ηλικία, και η ανάγκη του να μοιραστεί αυτή την εμπειρία του με ανθρώπους που ίσως κάποια στιγμή ένιωσαν κάτι παρόμοιο. Η αφύπνιση είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για έναν συγγραφέα με συνείδηση.

Φάνηκε μια προτίμηση προς μια φρέσκια ματιά στην εικονογράφηση. Είστε σύμμαχος του «καινούριου»;

Είμαι σύμμαχος σε ο,τιδήποτε μπορεί να μας πάει ένα βήμα μπροστά. Ένα βιβλίο με εικόνες, ένα παραμύθι στη δική μας περίπτωση, είναι τέχνη. Και μαγεύομαι όταν αυτή η αφυΐα στην τέχνη, προέρχεται από νέους ανθρώπους. Ο Γιάννης Ζαμπέλης, ο εικονογράφος του Νικολύκου είναι μόλις 27 ετών (26 όταν ξεκίνησε την εικονογράφησή του) και ο τρόπος που «αγκάλιασε» το κείμενο μου είναι πραγματικά μοναδικός. Ανέδειξε πράγματα και προσέθεσε πολύ περισσότερα, που ακόμα και ο ίδιος άργησα να τα αντιληφθώ. Το παρήγορο για εμένα είναι πως υπάρχουν γονείς και εκπαιδευτικοί που είναι ενημερωμένοι, που επιλέγουν πολύ προσεχτικά το ποια βιβλία θα προσφέρουν στα παιδιά τους, που τους ενδιαφέρει να δημιουργήσουν διάλογο γύρω από το τραπέζι και να μιλήσουν για την ομορφιά των συναισθημάτων, τη σημασία της αλληλεγγύης, της συγχώρεσης, της θετικής σκέψης, της προσφοράς και του αλτρουισμού. Αυτό για εμένα είναι το πιο μαγικό και συγκινητικό αποτέλεσμα. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που τους αξίζουν τα πραγματικά συγχαρητήρια. Αυτοί είναι το «καινούριο». Εμείς, απλά τους δίνουμε το υλικό.

Τι έχει σειρά τώρα; Τι να περιμένουμε, μια νέα ποιητική συλλογή ή ένα ακόμα παραμύθι;
Για την ώρα απολαμβάνουμε το ταξίδι συντροφιά με τους αναγνώστες. Η ποίηση είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει. Για τα δύο βιβλία ποίησης που κυκλοφορούν είναι πάρα πολύ νωρίς ακόμα να υποδεχτούν ένα καινούριο μέλος. Η ποίηση χρειάζεται χρόνο μέχρι να φτάσει στον αποδέκτη της. Επομένως και οι δύο μου συλλογές είναι ακόμα στο ξεκίνημα τους και χαίρομαι να λαμβάνω μηνύματα από ανθρώπους που τώρα τις ανακάλυψαν και βρήκαν ένα κομμάτι του εαυτού τους σε αυτές. Αν κάτι θα επιθυμούσα στη συνέχεια, είναι ίσως ένα ακόμα παραμύθι για να μην νιώθει ο Νικολύκος μοναξιά… Αυτό το συναίσθημα δεν θα ήθελα να το νιώσει κανένα «παιδί» μου.

Εκατοντάδες άνθρωποι γράφουν και δημοσιεύουν ελεύθερα στο δικτυακό τόπο τοβιβλίο.net ποιήματα και μικρές ή μεγάλες ιστορίες. Και χιλιάδες άλλοι τα διαβάζουν καθημερινά. Η θέση σας σε αυτό;

Η αλήθεια είναι πως οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να επικοινωνήσουμε και η συγγραφή είναι ένας πολύ δυνατός τρόπος επικοινωνίας. Από την άλλη, μας ενδιαφέρει να διαβάσουμε τις ιστορίες των άλλων, να μάθουμε τις σκέψεις τους, τους προβληματισμούς τους, να εμπνευστούμε από τις εμπειρίες τους. Οι εκδότες είναι πολύ συγκρατημένοι πια και δεν ανοίγουν εύκολα τις πόρτες τους. Οι ταλαντούχοι άνθρωποι από την άλλη είναι πάρα πολλοί και δυστυχώς δεν βρίσκουν την ανταπόκριση που θα άξιζαν. Δεν είναι τυχαίο ότι τοβιβλίο.νετ έχει αυτή την επιτυχία. Έχουμε ανάγκη από τέτοιους φιλόξενους και έγκυρους χώρους και τοβιβλιο.νετ είναι ο μοναδικός που δίνει βήμα χωρίς διακρίσεις και βιτρίνα.

Υπήρξε βοήθεια στο δικό σας ξεκίνημα;
Μάλλον θα σας έλεγα ψέματα αν σας έλεγα ότι υπήρξε. Όχι, δεν είχα καμία απολύτως βοήθεια και στήριξη, όσο και αν το είχα ανάγκη ως νέος δημιουργός. Μέχρι να εκδοθεί το πρώτο μου βιβλίο, άκουσα και πολλά όχι, αντιμετώπισα και πολύ αδιάφορες συμπεριφορές που κάποιες από αυτές με προσέβαλαν και σαν άνθρωπο και δεν σας κρύβω ότι με λύγισαν. Όταν τελικά βρέθηκαν οι άνθρωποι να πιστέψουν σε εμένα, οι υπέροχοι άνθρωποι του ιστορικού οίκου του Στοχαστή με το τόσο σημαντικό και βαρύ όνομα, ένιωσα μια μεγάλη δικαίωση. Η συνέχεια ήταν ευτυχώς πιο εύκολη. Τοβιβλιο.νετ ήταν από τους πρώτους που μου έκαναν αφιέρωμα, και σας ευχαριστώ ολόψυχα με την ευκαιρία για την δική σας αγάπη και στήριξη. Στη συνέχεια, οι πόρτες άρχισαν να ανοίγουν λίγο πιο εύκολα και όσο περνάει ο καιρός ανοίγουν όλο και περισσότερο. Ίσως σε αυτό βοήθησε η πορεία των βιβλίων μου, ίσως οι στήλες στις οποίες αρθρογραφώ, ίσως επειδή οι άμυνες έπεσαν και πέρασα τις «εξετάσεις»… Έχω όμως υποσχεθεί στον εαυτό μου ότι δεν θα αρνηθώ ποτέ να βοηθήσω, αν και οι δυνάμεις μου είναι ελάχιστες, στον οποιοδήποτε ζητήσει τη βοήθεια μου. Έχω ήδη κάνει εθελοντικά την επιμέλεια μιας ποιητικής συλλογής ενός καινούριου συγγραφέα και σύντομα να συνεχίσω με την δεύτερη, έχω διαβάσει πολλά ποιήματα ανθρώπων που μου εμπιστεύτηκαν τη δουλειά τους και ήθελαν κατευθύνσεις, έχω κάνει αρκετά αφιερώματα σε βιβλία συγγραφέων που οι πόρτες δεν άνοιξαν εύκολα για αυτούς. Προσπαθώ να βοηθήσω έστω και με έναν θετικό λόγο, γιατί είναι το μοναδικό στο οποίο μπορώ να φανώ χρήσιμος και γιατί έχω αντίστοιχες εμπειρίες. Προσπαθώ να κάνω ό,τι μπορώ, όχι σαν ειδικός, αλλά σαν άνθρωπος που πιστεύει ότι δεν πρέπει ποτέ να βάζουμε φράκτες στα όνειρα των ανθρώπων.

Κλείνοντας, γράψτε μας μια ευχή για τον Νικολύκο, μια ευχή για εσάς και μία για όσους μας διαβάζουν.

Για τον Νικολύκο, που τόσο ευχάριστα ξύπνησε το παιδί που είχα παραμελήσει τόσο καιρό, εύχομαι να διαβαστεί από όσο περισσότερους γονείς και εκπαιδευτικούς, για να τους θυμίζει τη σπουδαιότητα του να μεγαλώνεις ένα παιδί με όσο το δυνατό πιο όμορφο και τρυφερό τρόπο. Του εύχομαι να καταφέρει να μπει σε πολλά παιδικά δωμάτια, να γίνει ένας πιστός φίλος, να αγαπήσει και να αγαπηθεί, γιατί αυτό αξίζουν όλα τα μικρά πλάσματα αυτού του κόσμου.
Σε εμένα εύχομαι να αργήσω πολύ να χάσω τον ενθουσιασμό μου, να μην ξεχάσω ποτέ τις αρχές μου και το από πού ξεκίνησα και να έχω όσο το δυνατό πιο πολλά χρόνια δίπλα μου τους ανθρώπους που αγαπώ, που με εμπνέουν και με βοηθούν να γίνομαι καλύτερος.
Για τους αναγνώστες μας, εύχομαι να μην χάσουν ποτέ την υπομονή τους, να μην χάσουν την πίστη τους σε όσα πιστεύουν, να μην αποθαρρυνθούν από τη δύσκολη πραγματικότητα, να διατηρήσουν την ανθρωπιά, τη μεγάλη καρδιά του Έλληνα και να θυμούνται καθημερινά πόσο μοναδικοί και σπουδαίοι είναι. Αν υποστηρίζουμε ο ένας τα όνειρα του άλλου, αν είμαστε παρόν στις δυσκολίες του άλλου, αν αντέξουμε και μείνουμε ενωμένοι, αυτό θα είναι το μεγαλύτερο μας επίτευγμα και θα είναι καθαρά επίτευγμα της ψυχής και της ανθρωπιά μας.

Φωτογραφίες: Γιάννης Ζαμπέλης