(Φωτογραφία: Στράτος Γιαννόπουλος)
Σημερινή φιλοξενούμενη της λογοτεχνικής δράσης «Ελάτε να μιλήσουμε για τη λογοτεχνία» είναι η συγγραφέας Ελένη Λαμνάτου, την οποία και ευχαριστώ για την τόσο αυθόρμητη εξομολόγησή της!
Σύντομο βιογραφικό σημείωμα
Αποφοίτησε απ’το τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη συνέχεια, εξειδικεύτηκε στην Συμβουλευτική Ψυχολογία και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα Προαγωγής της Ψυχικής Υγείας και Πρόληψης των Ψυχιατρικών Διαταραχών στην Ιατρική σχολή Αθηνών.
Στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας εκπόνησε έρευνα, όπου προσπάθησε να διερευνήσει την εκφραστική γραφή ως εργαλείο επίδρασης στην ψυχική υγεία ατόμων με διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια.
Η αγάπη για την Τέχνη την οδήγησε στην παρακολούθηση μαθημάτων κινηματογράφου, δημιουργίας ταινιών μικρού μήκους, συγγραφής θεατρικών μονόπρακτων και φωτογραφίας. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές φωτογραφικές εκθέσεις και έχει παρουσιάσει και την πρώτη της ατομική. Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών, έχει βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς ποίησης και πεζού λόγου και έχει συμμετάσχει σε συλλογικά έργα. Έχει εκδώσει δύο νουβέλες, Μνήμες απουσίας (Εκδόσεις Δωδώνη), Επισκέψεις (Εκδόσεις Άπαρσις), και μία συλλογή διηγημάτων, Μια φορά και μια στιγμή( Εκδόσεις Πανέκτυπον). Η Τέχνη, οι στιγμές και τα ταξίδια είναι βασικοί άξονες της προσωπικής της διαδρομής.
Τροποι επικοινωνίας
Email: [email protected]
https://www.facebook.com/helenlamnatou
Ερωτηματολόγιο για Συγγραφείς και Ποιητές
- Γιατί γράφεις;
Γιατί δεν μπορώ αλλιώς. Γιατί η συγγραφή και εγώ έχουμε μια σχέση χρόνων που ξεκίνησε όπως ένας μεγάλος εφηβικός έρωτας και κατέληξε σε μία ενήλικη αγάπη. Πάντα είναι μέσα στη ζωή μου και συμπλέει με τις εκάστοτε ανάγκες μου, τα συναισθήματά μου και τις σκέψεις μου. Μεταφέρομαι σε έναν κόσμο όπου τα πάντα μπορούν να αλλάξουν και όπου παρόν, παρελθόν και μέλλον μπορούν να διαστρεβλωθούν. Αυτή η διαστρέβλωση, η ικανότητα της αλλαγής μαζί με το φαντασιακό στοιχείο και το στοιχείο της απόδρασης είναι η υπέρτατη ικανοποίηση.
- Για ποιους λόγους θα συμβούλευες κάποιον να γίνει συγγραφέας ή ποιητής και γιατί να τ’ αποφύγει;
Αν ο τίτλος του συγγραφέα – ποιητή συνδέεται άρρηκτα με την έκδοση των δημιουργημάτων του, τότε υπό την προϋπόθεση ότι διαθέτει το ανάλογο «ταλέντο» θα τον συμβούλευα να μοιραστεί όσα γράφει με το κοινό, όσο μικρό ή μεγάλο και αν είναι αυτό. Όχι γιατί απαραίτητα μέσα από αυτή την διαδικασία θα έρθει η αναγνώριση, η δόξα και το χρήμα, αλλά γιατί θα φέρει στον κόσμο των βιβλιοπωλείων ένα παιδί, όπως η μητέρα το βρέφος της. Δεν θα του έλεγα να αποφύγει την συγγραφική ή ποιητική ιδιότητα, παρά μόνο αν το λογοτεχνικό του δημιούργημα εμφάνιζε τέτοιες αδυναμίες που θα το καθιστούσαν ανήμπορο.
- Ποιο είδος γραφής αγαπάς να υπηρετείς και για ποιο πιστεύεις πως δεν έχεις τις απαραίτητες ικανότητες, διάθεση και γνώσεις για να συνεισφέρεις;
Πολλές φορές το είδος της γραφής απορρέει και από την ανάλογη φάση ζωής του δημιουργού. Είναι ένα συνεχές. Πάντα για μένα η γραφή ήταν σεισμογράφος των δικών μου στιγμών. Άλλοτε οι στιγμές μου μεταφέρονται πιο εύκολα μέσα από ένα διήγημα, άλλοτε χρειάζονται μια νουβέλα για ξεδιπλωθούν περισσότερο και κάποιες φορές αρκεί μόνο ένα ποιήμα, για να πετάξει η στιγμή ανάλαφρη σε ένα επίπεδο τόσο αφηρημένο και υπερβατικό που με συγκινεί. Αυτό στο οποίο γενικότερα εκφράζομαι είναι η νουβέλα, τα διηγήματα και κάποιες φορές η ποίηση. Το μυθιστόρημα είναι κάτι που θα αποτελέσει μελλοντικό μου τόλμημα. Δεν νιώθω προς το παρόν πως το δοκίμιο και το παραμύθι είναι λογοτεχνικά είδη στα οποία θα μπορούσα να αποδώσω, χωρίς βέβαια να αποκλείω το ενδεχομένο αυτό στο μέλλον.
- Τι είναι για εσένα οι αναγνώστες; Πελάτες, κριτές ή συμβουλάτορες;
Τίποτα από τα παραπάνω. Αυτό που υπερισχύει είναι ο αναγνώστης σε ρόλο ενεργού ατόμου που θα αισθανθεί, θα σκεφτεί, θα βιώσει, θα φαντασιωθεί και εν τέλει θα αναπλαισιώσει. Αν ο αναγνώστης φτάσει μέσα από την παραπάνω διαδικασία στην κριτική και την συμβουλή, αυτό είναι γόνιμο, αλλά όχι και απαραίτητο.
5 Η καλύτερη και η χειρότερη κριτική που άκουσες για το έργο σου;
Η καλύτερη κριτική ήταν: «Τώρα κατάλαβα τι είναι αυτό που ξεχωρίζει την γραφή σου, ο τρόπος που πιάνεις και αφηγείσαι κάποιες λεπτομέρειες, πόσο καλά αποδίδεις την ψυχολογία των ηρώων σου». Η χειρότερη: «Χρειάστηκε πολλές αναγνώσεις το κείμενό σου, είναι δύσκολος νοηματικά ο τρόπος που γράφεις. Με κούρασε».
6 Τι εικόνα πιστεύεις πως έχουν για εσένα οι αναγνώστες; Ισχύει;
Θα μπορούσα να σου γράψω κάποια επίθετα που ίσως να αποδίδουν την εικόνα των άλλων για μένα ήταν θετικά είτε αρνητικά, όμως, δεν θα το κάνω. Πολύ πιθανόν να έπεφτα και έξω. Άλλωστε, ο τρόπος που διαμορφώνουμε την εικόνα του άλλου χωρίς να τον ξέρουμε είναι τόσο πολύπλοκη διαδικασία, στηριζόμενη σε τόσα υποκειμενικά στοιχεία που ειλικρινά δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορούσε να αγγίξει ή όχι την πραγματικότητα.
7 Τι σε ενοχλεί και θα ήθελες να αλλάξει στον λογοτεχνικό χώρο; Τι σου αρέσει και θα ήθελες να μείνει ως έχει;
Με ενοχλεί που η έκδοση ταυτίζεται αποκλειστικά με την εμπορικότητα και το οικονομικό κέρδος. Με ενοχλεί και με θυμώνει που σε μεγάλους εκδοτικούς οίκους δεν δίνεται ευκαιρία πρόσβασης σε νέους συγγραφείς. Θα ήταν ουτοπικό να υποστήριζα την πλήρη αποσύνδεση του παράγοντα κέρδους από την έκδοση ενός βιβλίου. Αυτό που θα έλεγα, όμως, είναι η επανιεράρχηση κατά διαστήματα από μέρους των εκδοτών της αξίας του βιβλίου και του ρόλου τους, ώστε να μπορέσουν κάποιες φορές να λειτουργήσουν και με πιο ουσιαστικά και ειλικρινή κριτήρια και να αντισταθούν απέναντι σε ό,τι τους υπαγορεύει το αντίθετο.
8 Ποια λογοτεχνική ερώτηση μισείς να σου κάνουν και γιατί;
Η ερώτηση «Τα έχεις ζήσει αυτά που γράφεις;» δεν θα έλεγα πως μου αρέσει. Για την ακρίβεια νιώθω πως προσπαθούν να με δουν μέσα από μια κλειδαρότρυπα. Μόνο που στην συγκεκριμένη περίπτωση η κλειδαρότρυπα έιναι οι σελίδες ενός βιβλίου και η «τρύπα» είναι τόσο πολύ διαστρεβλωμένη που μάλλον λειτουργεί ως παραμορφωτικός φακός παρά σαν γυαλιά μυωπίας ή ακόμη και κιάλια.
- Πιστεύεις πως οι περισσότεροι ομότεχνοί σου γράφουν από εσωτερική ανάγκη ή επιδιώκουν αποκλειστικά το χρήμα και την δόξα;
Δεν είμαι σε θέση να μιλήσω για τους περισσότερους, ούτε για τους λιγότερους. Αυτό που μπορώ να καταθέσω είναι πως ο κάθε δημιουργός ωθείται από προσωπικά κίνητρα που καθορίζονται τόσο από την δόμηση της προσωπικότητάς του, όσο και από την αλληλεπίδραση του με εξωτερικούς παράγοντες. Επίσης, μπορεί τα κίνητρα αυτά να διαφοροποιηθούν κατά την διάρκεια της συγγραφικής του πορείας. Άλλωστε, ο συγγραφέας είναι πάνω από όλα άνθρωπος και η ανθρώπινη φύση υφίσταται διαρκώς αλλαγές. Εσωτερική ανάγκη, δόξα και χρήμα μπορεί να είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, αλλά και τόσο πολύ κοντά.
- …και η ώρα σου να ανταποδώσεις την…. ιερή εξέταση που πέρασες από αυτή την ανακριτική συνέντευξη! Κάνε μια δική σου, λογοτεχνική ερώτηση-ταμπού για κάτι που θα ήθελες να μάθεις για τον δημιουργό αυτού του ερωτηματολογίου!
Σε ποιο βαθμό πιστεύεις πως ο σημερινός δημιουργός-συγγραφέας πρέπει να ασχολείται με τα κοινωνικά δίκτυα και να τα αξιοποιεί, προκειμένου να προβάλλει το έργο του; Η αξιοποίησή τους αποτελεί πλέον αναγκαία προϋπόθεση για την εξέλιξή του και το αντίθετο ισοδυναμεί και με την συγγραφική του «απομόνωση»;
Θεόφιλος Γιαννόπουλος: Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ αγαπητή μου Ελένη τόσο για την συμμετοχή σου στην ξεχωριστή μας συνέντευξη, όσο και για το τόσο ουσιώδη ερώτημά σου.
Προσωπικά πιστεύω πως πρέπει να τα διατηρούμε όλα σε ισορροπία.
Δυστυχώς έχω γνωρίσει προσωπικά συγγραφείς που τους θεωρώ διαμάντια της λογοτεχνίας, οι οποίοι λόγο των χαμηλών τόνων που διατηρούν δεν προβάλουν το έργο τους στα κοινωνικά δίκτυα όσο θα του άξιζε. Αυτό το εκλαμβάνει κάποια μερίδα αναγνωστών λανθασμένα, δηλαδή πως πρόκειται για δημιουργούς οι οποίοι είναι μονόχνοτοι και απόμακροι από το κοινό. Τουναντίον πρόκειται για άτομα ταπεινά που αφιερώνονται ολόψυχα στη συγγραφή δίχως να επιδιώκουν να εκμαιεύσουν περαιτέρω δημοσιότητα και φήμη.
Βέβαια υπάρχει στον αντίποδα και το φαινόμενο λογοτεχνών που δίχως το ηθικό βάρος που διαφημίζουν ότι κατέχουν ή περιέχουν στα έργα τους, το προωθούν έντονα στα κοινωνικά δίκτυα.
Είναι θεμιτό, ωστόσο τελικοί κριτές κάθε δημιουργού θεωρώ πως αποτελούν οι αναγνώστες και η διαχρονικότητα κι όχι πόσους διαδικτυακούς φίλους και «Μου αρέσει» έχει ο εκάστοτε στις αναρτήσεις του…
Αν είσαι συγγραφέας, ποιητής, αναγνώστης ή κριτικός βιβλίων, τότε σε καλούμε σε μια προσωπική λογοτεχνική συνέντευξη-ταμπού στην στήλη ”Θάλασσα ιδεών”!
Για να σας αποσταλεί το ερωτηματολόγιο επικοινωνείτε μαζί μου στο προφίλ www.facebook.com/giannopoulos.theofilos ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [email protected] με τίτλο θέματος: «Μιλάμε για τη λογοτεχνία» συμπληρώνοντας την λέξη «Συγγραφέας», «Ποιητής» , «Αναγνώστης» ή «Κριτικός βιβλίων», ανάλογα με την ιδιότητά σας.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για την συμμετοχή.
Ελάτε να βάλουμε όλοι μας από ένα λιθαράκι ώστε ο λογοτεχνικός κόσμος να γίνει ακόμη ομορφότερος!
Με όλη μου τη θετική ενέργεια
Θεόφιλος Γιαννόπουλος
0 Σχόλια