Πετάξανε οι σταυραετοί ως τις ψηλές μαδάρες
ανοίξανε οι καστρόπορτες οι κλειδαμπαρωμένες
για να διαβούνε λεύτεροι οι σαραντάπηχοι άντρες.
Γέμισε άστρα ο ουρανός, χιόνια ο Ψηλορείτης
πως καμαρώνει η λυγερή η θαλασσοζωσμένη
που είναι υφάντρα Του Έρωτα,
της λεβεντιάς κεντήστρα.
Ολόγιομο φεγγάρι μου μη λυπηθείς το ασήμι
κι ασημοστόλισέ τηνε, όλη απ’ άκρη ως άκρη
να λάμπει, να φεγγοβολά σαν το καθάριο δάκρυ.
Ήλιε μου κοσμογυρευτή σε ποια κορφή ν’ ανέβω
να ιδώ ακρογιάλια αλαργινά να τα γλυκοφιλούνε
τα κύματα και τα πουλιά τ’ αδικογερασμένα.
Φεγγάρι μου στη δύση σου σκύψε να τη φιλήσεις
στην άκρη σκύψε του γιαλού τη δίψα σου να σβήσεις
να φεγγαροστρωθεί ο αφρός κι οι άνεμοι καλεσμένοι
να ξεσηκώσουν πεθυμιές κι ονείρατα κι αγάπες
να μη χωρούν τον Έρωτα όλες του κάστρου οι στράτες.
Ήλιε μου λύχνε του ουρανού στο γλεντοκόπημα σου
ασ’ τηνε να χτενίζεται
και με τ’ αποχτενίδια
που είναι χρυσά, που είναι αργυρά, που είναι μαλαματένια
της λευτεριάς και της Ζωής να σμίγει δαχτυλίδια.
Αυγή στο σταυροδρόμι σου το αγγελομάχισμα μου
μες τα φαράγγια ν’ ακουστεί, στα διάσελα, στον κάμπο
να γίνει αέρας και καπνός να φτάσει στην αυλή μου
κι ας βρει την πόρτα ανοιχτή, στρωμένο το τραπέζι
να βρει το γέρο λυρατζή παλιό σκοπό να παίζει.
Μια χούφτα χώμα απάτητο απ’ τις ψηλές μαδάρες
ήθελα να ΄χω φυλακτό στο ξένο προσκεφάλι
τις νύχτες να ονειρεύομαι πως η βροχή με φέρνει
κι απ’ το Ακρωτήρι αντίπερα στο Βάι να μ’ ανασταίνει.
Μ’ ακούω κάλεσμα ακριβό
στο αχνοφέγγισμα της μαρμαροστρώνεται ο γιαλός
να ρθούν εχθροί και φίλοι
ένα να γίνουν οι καρδιές
να δώσουνε τα χέρια
χορό να σύρουνε τρανό στα φεγγαρένια αλώνια.
Ψυχή μου ρόδο άλικο είσαι και δε φοβούμαι
φωτιά πατείς δε καίγεσαι, το δάκρυ δε σε πνίγει
έμπα σε τούτο το χορό,
εγώ σε λευτερώνω
γυρίζω τη μυλόπετρα και σταματώ το χρόνο.
Σιμώστε ξένοι και δικοί σε τούτο το γιορτάσι
πιαστείτε όλοι στο χορό τώρα που παίζει η λύρα
και εσείς γερακοκούδουνα το σείστρο μη λυπάστε
σημάνετε για ν’ ακουστεί παντού η γιορτή της Κρήτης
χαράς είναι ξεφάντωμα και ειρήνης ευαγγέλιο.
Κόρες, ντυθείτε στα λευκά κόψτε μυρτιά και δάφνη
με παπαρούνες του Μαγιού στεφανωφορεθείτε
και εσείς αγόρια αμούστακα φορέστε τα καλά σας
τα ρούχα εκείνα της Λαμπρής, της Κυριακής, της σκόλης
ορθώστε την κορμοστασιά τη μέση μη λυγάτε
και τραγουδείστε απ’ την καρδιά Ειρήνη χαίρε Ειρήνη
στο Μάλεμε η λευτεριά δόξας μυρτιές αφήνει.
Κρήτη, εσύ είσαι το κλειδί που ανοίγει παραδείσους
εσύ είσαι ο τόπος ο ακριβός ο μυρωμένος κήπος
μάθε μου εσύ τα βήματα,
δείξε μου πως χορεύουν απ’ τη Ζωή ως το θάνατο
και στην Αθανασία.
Αγρίμια μη μερώσετε και στο γιαλό μη ‘ρθείτε
μείνετε στις βουνοκορφές στα ριζιμιά χαράκια
είναι δική σας τούτη η γη
κι ο κάμπος που ‘ναι αγνάντια
και τα φαράγγια και οι σπηλιές όλα δικά σας είναι.
Εμάς μας σμίγει ο ουρανός,
ο Έρωτας κι ο Χάρος
μας σμίγει η άσπιλη βροχή,
το παχνισμένο χιόνι
η Αγάπη κι ο λεμονανθός τη Μεγαλοβδομάδα,
το ανεμοκλάδι το ξερό, ο κεραυνός, η σκέψη.
Μη φουρτουνιάζεις θάλασσα μέρωσε το θυμό σου
και άφησε με να διαβώ στο σφραγισμένο τόπο
μη χάσω την τρανή γιορτή το σμίξιμο, το γλέντι
απόψε είναι ένας λαός ολόκληρη η οικουμένη.
Ακριβομιλημένη εσύ και θαλασσοκρατούσα
απ’ το αγγελοφτερούγισμα βγαλμένη η δύναμη σου
ποια λειτουργιά σε ποια εκκλησιά
να κάμω στ’ όνομα σου
με ποια λουλούδια ολόλευκα να σ’ ανθοστεφανώσω
κυρά στο αστραποφέγισμα
κι αρχόντισσα στον ήλιο.
Νησί αγιασμένο μ’ αίματα, λιανοτραγουδισμένο
σκύβω σε μια ταφόπλακα που γράφει Βενιζέλος
ακούω μια δυνατή ψυχή να τραγουδεί ακόμα,
ακούω τους χτύπους της καρδιάς στο νοτισμένο χώμα
κι ως παίζει η λύρα αλαργινά παλιού καιρού ταξίμια
κόρη ντυμένη στα λευκά βγαίνει από τα συντρίμμια
κρατεί μια δάδα και ελιά με της καρδιάς το χέρι
στο ιερό του Μίνωα κάτασπρο περιστέρι
τρεις κύκλους κάνει, κάθεται και η κόρη λέει ” ελπίδα,
δεν έχει σύνορα η καρδιά η πιο γλυκειά πατρίδα”.
Πετάει ο νους στο Χάντακα
πάνω απ’ την πολιτεία
στο Μαρτινέγκο ο στοχασμός, η μύηση, η θητεία…
Ψηλός σταυρός απέριττος κι ένα μονάχα κρίνο
στου τάφου πλάι τη σιωπή να συντροφεύει εκείνον
παίρνεις το φως μεταλαβιά Μεγάλε Καζαντζάκη
στη φθινοπωρινή βροχή στο δειλινό αεράκι
κι ανοίγεις δρόμο στην καρδιά κι άλλη καρδιά ανταμώνει
και λέω καλή ‘ναι η μοναξιά, καλή ‘ναι κι ας πληγώνει.
Σε ποιαν εικόνα θεϊκή το είδα ή στ’ όνειρο μου
ψηλά στα ουρανοθέμελα πίναν κρασί οι αγγέλοι
και σε άγιο δισκοπότηρο, διαμαντοσμιλεμένο
φέραν να πιεί η αρχόντισσα η κοντυλογραμμένη.
Μέσα στ’ αστραποβόλημα τ’ αγαλματένιο χέρι
συνάζει όλα τα χρώματα για να σε ζωγραφίσει
να σμίξει σ’ ένα ξόμπλιασμα Ανατολή και Δύση.
Κυρά μου περβολάρισσα σε κοραλλένιο κήπο
για εσένα αφήνω της καρδιάς τον υστερνό μου χτύπο.
Εφτά ουρανοί, εφτά θάλασσες, εφτά στεριές κι αντέχω
χώμα στο χώμα σου ας γενώ γεννήτρα του Ελ Γκρέκο.
Χίλιες μου φέρνουν μυρωδιές τα κύματα κι ο αέρας
με πήραν οι Χαϊνηδες σεργιάνι στα φαράγγια
με τ’ αλλαξοφεγγάριασμα γεννιέται το τραγούδι
και στ’ αποδιαφωτίσματα ανοίγει η ψυχή λουλούδι.
Κρήτη μου βιγλατόρισσα αφέντρα του πελάγου
οι αντρειωμένοι τ’ Αρκαδιού με το Δασκαλογιάννη
στο μεσοστύλι τ’ ουρανού έχουν στρωμένη τάβλα.
Γλεντά ο Χορτάτζης, δίπλα του στην πέννα ο Κορνάρος
και η Μαρία απ’ την Κριτσά κι ο Καζανομανόλης
μια μάζωξη για την τιμή και την αντρειοσύνη
και παραδίπλα ο Σγουρός με το Βασιλογιώργη
κι ο Κόρακας κι ο Ροδινός, ο Κιόρος κι ο Ξυλούρης
και το κερκέλι στου παππού την πόρτα όπως πρώτα
χτυπά και πέφτει το κλειδί στη στερεμένη βρύση.
Πληθύνανε οι θύμησες, οι μνήμες με καλούνε
αντάρα και πηχτός καπνός εθόλωσε ο νους μου…
εδώ δεν είναι που αγαπώ εδώ είναι τόπος ξένος
αλλού με πάει η ζωή κι αλλού με θέλει η Αγάπη…
θεριεύει άγρια η φωνή σκίζει τα σωθικά μου…
πέντε κολυβογράμματα σου κάνουνε το χρέος
θεριό είναι ανήμερο
θεριό μα και πανώριο
το χώμα τούτο που πετά βλαστούς κι αγάπης φύτρα
με της Αυγής το πρώτο φως ντυμένο τα όνειρα μου
στο λιόγερμα η σκέψη μου
τη νύχτα ο ‘Ερωτας μου.
Κρήτη στο φως του Αυγερινού άρωμα εσύ και χρώμα
στο ευλογημένο χώμα σου
κι εγώ μια χούφτα χώμα…
_
γράφει η Ζωή Δικταίου
[…]ποια λειτουργιά σε ποια εκκλησιά
να κάμω στ’ όνομα σου
με ποια λουλούδια ολόλευκα να σ’ ανθοστεφανώσω
κυρά στο αστραποφέγισμα
κι αρχόντισσα στον ήλιο.[…]
Κάθε φορά με κάθε σας ποίημα συγκινούμαι, ταξιδεύω…αισθάνομαι τόσα δυνατά πράγματα. Σήμερα όμως με μουδιάσατε… Σα να θελα να δω ένα ποίημα τέτοιο από εσάς. Σα να το περίμενα. Σήμερα η ποιητική φλέβα σας παντρεύτηκε με την κρητική (αν και ψέμματα λέω..πάντα βαστάτε κρητική πένα στο χέρι είμαι σίγουρη) και προκάλεσε ένα εσωτερικό δικό μου μούδιασμα. Οι αναφορές στο Βενιζέλο, στο Καζαντζάκη, στον Ξυλούρη, στον Κορνάρο…στον Ελ Γκρέκο, στους Χαίνηδες και τόσα άλλα μεγάλα ονόματα και μέρη..,..η λεύτερη ματιά των ανθρώπων αυτών…το Μάλεμε…η αξία της Ειρήνης..της Αγάπης του Ερωτα…
………………όλα τόσο…όμορφα ζωγραφισμένα από τη ΜΟΝΑΔΙΚΗ πραγματικά παλέτα των λέξεών σας!
Σας στέλνω την αγάπη μου και μια κρητικιά καλημέρα από τα βάθη της καρδιάς μου!
Η Κρήτη, η καταγωγή, η αγάπη, η νοσταλγία, ο Έρωτας, η μνήμη, η ελευθερία, η τιμή… οι άνθρωποι, αυτά δηλαδή που έζησα στις πρώτες δύο δεκαετίες της ζωής μου, ορίζουν ακόμη την προτεραιότητα στις έγνοιες και στις αναζητήσεις μου και ότι και αν κάνω, πάντα αυτά θα είναι μπροστά για να θέτουν τις βάσεις της δομής των συναναστροφών και των κοινωνικών μου σχέσεων, από τους συναισθηματικούς δεσμούς της παιδικής ηλικίας , έως την ευχαρίστηση της ώριμης συντροφιάς πλέον, στο Ιόνιο φως. Ευχαριστώ Μάχη. Η συγκίνηση ξεπερνά το θάρρος…
Αναβλύζουν τα χρώματα, οι ευωδιές,με ολοζώντανες εικόνες από το εξαιρετικό σας ποίημα,γάργαρο νερό που κυλάει από την πρώτη ως την τελευταία φράση!!!
Ευχαριστώ από καρδιάς, όχι μόνο γιατί είστε κοινωνός της σκέψης μου, αλλά και γιατί εκφράζετε το θαυμασμό και την εκτίμηση σας και μου επιστρέφετε με ευγένεια, τη χαρά της συγκίνησης. Όλα για το φως αγαπητή Μαριάνθη, να συμβαίνουν στη ζωή σας.
Μου έρχονται δυό παροιμίες στο μυαλό που θα μπορούσαν να εκφράσουν αυτό που θα ήθελα να πω… Δεν μπορώ να τις χρησιμοποιήσω γιατί μπορεί να παρεξηγηθώ και για την έκφραση και για το νόημα που τους δίνω…
Προσπαθώ λοιπόν να βρω τα λόγια… Άλλα λόγια…
Με ξαφνιάσατε Ζωή Δικταίου… Σαν να περίμενα το συνηθισμένο ταξί που θα με πάει από την θέση μου μια κάποια υπολογισμένη πάνω κάτω διαδρομή και εκεί που περιμένω έρχεται ένα είδος space shuttle και με παίρνει στο διάστημα….
Προς Θεού… Δεν μειώνω την αξία άλλων πονημάτων σας…. Και στο κάτω κάτω de gustibus…. Αλλά από όσα διάβασα, αν προσωπικά έπρεπε να διαλέξω ένα, θα ήταν μακράν αυτό που θα διάλεγα…
Έζησα στην Κρήτη μέχρι το είκοσι χρόνια μου. Είδα σαν παιδί, τα έργα της αγάπης στεφανωμένα με δαφνόφυλλα κι ελιά. Άκουσα τον ύμνο στη φιλία όταν έπιναν ρακί στις ασβεστωμένες αυλές. Άγγιξα μέσα από τις διηγήσεις της γιαγιάς, τη μαρμάρινη κληματαριά στην είσοδο της μυστικής σπηλιάς στο βυθό της ελπίδας και βρήκα την αλαργοκοιμισμένη νεράιδα. Έμαθα πως η ελπίδα μπορεί να κοιμάται , όμως μένει παντοτινά αθάνατη γιατί την έχουν κοινωνήσει πνεύματα και οινοπνεύματα… και όλοι οι παλιοί καιροί. Ξύπνησα τον πέτρινο θεό και το στοιχειό του χρόνου και μου έδειξε τις ψυχές να λαμπυρίζουν, αστρολούλουδα στην αιωνιότητα… Άκουσα τις προσευχές των λαών στα χωράφια που θέριζαν και στ’ αλώνια που υποσχόταν το ψωμί κι αντίκρισα τα λόγια, και τα παράπονα κάθε προσευχής να υψώνονται προς τα πάνω, αναζητώντας την πατρίδα τους, τον ουρανό με νοσταλγία.
Ήταν φορές που η πανσέληνος είχε αγκαλιάσει όλα τα βουνά και όλο το πέλαγος απ’ άκρη σ’ άκρη και χόρευαν όλα, μέσα στ΄ασήμι. Κοντυλογραμμένη η Γοργόνα χτένιζε και ξαναχτένιζε τα μαλλιά της στο γιαλό και τ’ αποχτενίδια δαχτυλίδια χάνονταν γεμάτα όρκους στον αφρό. Κατάργησα τους φραγμούς της ψυχής και τα σύνορα , όλος ο κόσμος, όλη η πλάση ξημέρωνε στα μάτια μου παράδεισος κι όλοι, όλοι οι άνθρωποι είχαν μεγάλες φτερούγες και μπορούσαν να πετάξουν… Κάπως έτσι έχω κρατήσει την Κρήτη στην καρδιά μου, την Κρήτη των αρμάτων και των γραμμάτων που μπόλιασε και τη δική μου φλέβα για να μπορώ να κλαίω και να γελώ, ακόμη και στη χαρά και στη λύπη… Ας έχετε έργα Αγάπης και φως.
Εξαιρετικός ύμνος για την υπέροχη Κρήτη!!!
Μόνο αυτό της αξίζει.
Συγχαρητήρια Ζωή!!!
Η Κρήτη είμαι σίγουρη πως είναι περήφανη.
Καλή σας ημέρα!!!
Έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στην Κρήτη, και βλέποντας τη ζωή μου από απόσταση πια, έμαθα την αξία που έχει η εσωτερική πνευματική ειρήνη και αρμονία, γιατί αυτό είναι, που μας βοηθά να κρατάμε τα αγαπημένα στην καρδιά μας, με όμορφο τρόπο χωρίς να μας προκαλεί πόνο, ή , οδύνη η απουσία τους στην καθημερινότητα μας. Σίγουρα δεν ζω, όπως στην παιδική μου ηλικία, ζω μια άλλη ευλογία στην Κέρκυρα και μου αρέσει, μου αρέσει γιατί δίδει προϋποθέσεις και κίνητρα να εκφραστεί η νοσταλγία και η αγάπη μου, Ελένη. Ευχαριστώ την αγάπη σου.
Φτωχές οι λέξεις για να σχολιάσει κανείς ένα τόσο μεστό ένα τόσο γεμάτο από εικόνες λόγο!!! Μπράβο σας!!!
Ευγνώμων στη ρίζα που μπόλιασε τη φλέβα μου, ευγνώμων και σε εσάς που αισθάνεστε την κατάθεση της ψυχής μου. Ας έχετε ανοικτό δρόμο στο φως.
Ένιωσα το αίμα μου το κρητικό να χορεύει πεντοζάλη όση ώρα το διάβαζα…..Να είστε ευλογημένη! 🙂
Ας αισθάνεστε την Κρήτη ως ιδέα και μοίρα ακριβή. Πάντα θα βρίσκει τρόπο να σας αποζημιώνει το φως. Ευχαριστώ για τη δύναμη της ευχής σας.
Δεν βρισκω λογια με συνταραξατε….
Συγχαρητήρια κ. Ζωή Δικταίου..!!!
Να μην προβάλλεις την αυγή όντε γλυκοχαράζει,
γιατί ο κόσμος σαν σε δεί θα φορτωθεί μαράζι…!
“προφητικό” και επίκαιρο…….!!!!!!!
Υπέροχο!!!!τι όμορφα λόγια!!!!!Εικόνες μυρωδιές…..υποκλίνομαι!!!!!!Θάλεια, Ρόδος…….