«Μπήκε ο Σεπτέμβρης. Είναι ο μήνας εκείνος που, όπως μαθαίναμε τα παλιά τα χρόνια, φέρνει το Φθινόπωρο. Η εποχή εκείνη που προετοιμάζει τη φύση, αλλά και τους ζώντες οργανισμούς, να μπορέσουν να δεχθούν τον χειμώνα. Τα τελευταία, όμως, χρόνια τείνουν να αφανιστούν οι 4 εποχές, όπως τις ξέραμε κι έχουμε καταλήξει στις εποχές του κρύου και της ζέστης, άντε και κάτι μέρες που δηλώνουν το φθινόπωρο. Την άνοιξη την καταλαβαίνουμε από τα χελιδόνια που καταφθάνουν και τα φυτά με την άνθιση, το ζωντάνεμα της φύσης. Αν διαβάσουμε παλιά βιβλία, θα δούμε πως απέχουμε πολύ από κείνες τις εποχές.
Γιατί καταπιάστηκα με τις εποχές και μάλιστα με τον Σεπτέμβρη, τον Σταυρίτη ή Τρυγητή, όπως τον έλεγαν οι πιο παλιοί; Απλούστατα. Γιατί είναι ο μήνας που τρυγάνε, για να φτιάξουν κρασί και μούστο. Είναι ο μήνας που γιορτάζεται η Ύψωση Του Τιμίου Σταυρού και ο μήνας που ανοίγουν τα σχολεία. Όσοι έχουν στη γειτονιά τους σχολείο, ξέρουν τι σημαίνει η ζωντάνια που δίνουν τα παιδιά. Ποια η σχέση όλων αυτών; Μα και τα παιδιά δεν είναι σαν το κλήμα που βγάζει τον καρπό του και μετά από καιρό θα βγάλουν το δικό τους μούστο; Η Ύψωση Του Σταυρού, για τους Χριστιανούς, δεν είναι μια μεγάλη γιορτή, αφού βρέθηκε ο Σταυρός Του Χριστού μας μετά από πολλά χρόνια; Έτσι και τα παιδιά μας, καλούνται μετά από χρόνια να υψώσουν το δικό τους ανάστημα, τις δικές τους γνώσεις.
Τον Σεπτέμβρη, λοιπόν, μικροί και μεγάλοι μπαίνουν σε μια άλλη πορεία, σε μια άλλη καθημερινότητα. Τέλος στο χουζούρεμα, τέλος στο αραλίκι και στην ξεγνοιασιά. Τα κεφάλια μέσα, που λέει κι ο λαός μας. Και είναι μια όμορφη πραγματικότητα. Είναι η περίοδος της μάθησης, του προβληματισμού, της γνώσης. Και δεν αφορά μόνο στα παιδιά, αλλά και στους μεγάλους, όσους απ’ αυτούς θέλουν και στέκονται δίπλα στα παιδιά ουσιαστικά.
Τα πρωτάκια θα πάνε πρώτη μέρα στο σχολείο και είναι πολύ χαρούμενα· το καινούριο! Τους έχουν αγοράσει τσάντες, μολύβια, τετράδια και μπογιές, αυτοκόλλητα, όσοι έχουν ακόμα τη δυνατότητα, και καινούρια παπούτσια και ρούχα. Θα μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν, θα κάνουν καινούριες παρέες, θα γνωρίσουν άλλα παιδάκια…
Τα πρωτάκια του Γυμνασίου νιώθουν κι εκείνα όμορφα και παράξενα συνάμα. Γι’ αυτά είναι η περίοδος της ηλικίας του ανθρώπου που στήνουν τρελό γλέντι οι ορμόνες. Στα αγόρια αρχίζει και αχνοφαίνεται το χνούδι στο πρόσωπό τους και η φωνή αλλάζει, γίνεται πιο μπάσα. Τα κορίτσια αρχίζουν και σχηματίζονται σε θηλυκά· φεύγει, λες, με μιας το παιδικό από πάνω τους. Τούτα δω, που αργούν να μπουν και ν’ ακολουθήσουν τις πολλές αλλαγές, δυσκολεύονται, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο, και με το εκπαιδευτικό σύστημα. Εκεί που είχαν ένα δάσκαλο -άντε και δυο-τρεις άλλους, όπως των Αγγλικών, της μουσικής και της γυμναστικής- τώρα έχουν έναν για κάθε μάθημα… Άλλος για τα Αρχαία, άλλος για τα Νέα, άλλος για τα Μαθηματικά, άλλος για τη Φυσική, καινούρια μαθήματα και καινούριοι συμμαθητές. Όλα καινούρια… Πώς να τα διαχειριστείς όλα αυτά και μάλιστα με τις ορμόνες που έχουν στήσει τρελό χορό και κανείς δεν καταλαβαίνει; Λες και όλοι αυτοί οι “μεγάλοι” δεν έχουν περάσει από τούτη την ηλικία, από τούτη την περίοδο της ζωής…
Είναι και τα άλλα, αυτά που ετοιμάζονται και προετοιμάζονται, άλλα μανιωδώς και άλλα πολύ χαλαρά έως αδιάφορα, για την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση. Είναι εκείνα που έχουν όνειρα και μάλιστα με “υψηλές προδιαγραφές”, όπως λένε, εκείνα που έχουν όραμα, εκείνα που θέλουν ν’ αποκτήσουν ουσιαστική γνώση, για να πάνε τη ζωή τους παραπέρα, να πάνε την κοινωνία πιο πάνω, εκείνα που ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο, όχι μόνο για τα ίδια, αλλά για τον κόσμο όλο. Κι από την άλλη μεριά, στον ίδιο χώρο, στις ίδιες τάξεις του Λυκείου, είναι τα παιδιά που αρκούνται στο να περνούν καλά και για το αύριο, έχει ο μπαμπάς, αν έχει, και ο Θεός. Κι εκείνα που, τέλος πάντων, δεν έχουν μεγάλες βλέψεις, αρκεί να μπορούν να έχουν μια δουλειά, να σταθούν στα δικά τους πόδια, χωρίς να επιβαρύνουν κανένα. Και μπράβο τους και καλά κάνουν.
Και είναι και τα ενδιάμεσα. Αυτά που ήδη είναι στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο. Χαίρονται που θ’ ανοίξουν τα σχολεία, που θα ξαναβρούν τους φίλους και τις παρέες τους, που θα πουν πώς πέρασαν το καλοκαίρι τους, μα περισσότερο, που θα είναι πάλι όλοι μαζί, να κάνουν τις σκανταλιές τους, να δείξουν τα κινητά και τα tablets που τους αγόρασαν οι γονείς ή τα παππούδια. Έχει περάσει, άραγε, ανεπιστρεπτί η περίοδος που τα παιδιά χαίρονταν με ένα ποδήλατο, ένα κάστρο και μία κούκλα; Τέλος πάντων… Είναι τα παιδιά που θα πηγαίνουν στο σπίτι του συμμαθητή ή της συμμαθήτριας, θα ανταλλάσσουν επισκέψεις, θα αρχίσουν τα εξωσχολικά τους, όπως οι ξένες γλώσσες, ο αθλητισμός, ο χορός, το σκάκι και τα τελειόφοιτα του Δημοτικού, το θεατρικό τους.
Έξι χρόνια περιμένουν ν’ ανέβουν κι εκείνα στη σκηνή, να παίξουν, να υποδυθούν κάποιον ενήλικα, κάποιον, κάτι, τέλος πάντων. Έχουν δει τις προηγούμενες παραστάσεις και περιμένουν με αγωνία ποιο έργο θ’ ανέβει τούτη τη χρονιά, τη δική τους χρονιά.
Περιμένουν την ημέρα που θα τα καλέσουν, που θα έρθουν σε πρώτη επαφή με το κείμενο, το σενάριο, όπως συνήθως λένε, αν το γνωρίζουν, αν είναι κάποιο έργο που το έχουν δει στην τηλεόραση, αν…, αν…, αν… Και όταν γίνεται η πρώτη ανάγνωση, το καθένα τους θέλει αυτόν ή εκείνο το ρόλο. Κανένα τους δε σκέφτεται να παίξει έναν “μικρότερο”. Περιμένουν τούτο το ταξίδι, που δεν ξέρουν πού θα τα οδηγήσει.
Όλα τα παιδιά, μικρά και μεγάλα, πρωτάκια και τελειόφοιτα, περιμένουν να έρθει ο Σεπτέμβρης με ανακούφιση. Πολλά από αυτά νιώθουν πως κάπου ανήκουν, μια και στο σπίτι, έτσι και δουλεύουν και οι δύο γονείς, ανήκουν μόνο στο δωμάτιό τους, κι αυτό, όχι πάντοτε.
Τη σημερινή εποχή, που όλοι βιώνουμε την κακουχία τούτης της χώρας, μεγάλοι και μικροί, τις περισσότερες φορές δεν έχουμε χρόνο και διάθεση ν’ ασχοληθούμε με τα παιδιά μας· ν’ ασχοληθούμε ουσιαστικά.
Ας θυμηθούμε, λοιπόν, ας βουτήξουμε βαθιά, πολύ βαθιά στις μνήμες μας οι “μεγάλοι”, στα συναισθήματα, στις αγωνίες, στα προβλήματα, στις χαρές και τις λύπες, στα πρώτα μας χτυποκάρδια, στο χορό που είχαν στήσει οι δικές μας ορμόνες, ας τα θυμηθούμε όλα αυτά κι ας σταθούμε θαρρετά και αισιόδοξα, μ’ ένα πλατύ χαμόγελο και μια τεράστια αγκαλιά στα παιδιά μας και σε όλα τα παιδιά, γιατί αυτά είναι το αύριο, αυτά είναι το μέλλον. Εμείς, είτε μας αρέσει είτε όχι, είμαστε το χθες, το παρελθόν, άντε, και μέρος από το παρόν.»

Απόσπασμα από την ομιλία της κυρίας Ξ. Φαφούτη, μιας δασκάλας που λάτρεψε τα παιδιά, χωρίς να έχει βιολογικά δικά της, λίγο πριν παραδώσει τη σκυτάλη, λόγω της συνταξιοδότησής της. Δεν ήθελε να φύγει, χωρίς ν’ αποχαιρετήσει τα παιδιά και τους συναδέλφους. Δεν ήθελε να κλείσει την πόρτα σε τούτο το χώρο, τον ιερό χώρο, όπως έλεγε. Και συμπλήρωνε συχνά πως, όλα τα παιδιά, ακόμη κι εκείνα που δεν είχε την τύχη να γνωρίσει, ήταν όλα δικά της, παιδιά της ψυχής και του μυαλού της…

-

γράφει η Αθηνά Μαραβέγια

Μην ξεχνάτε πως το σχόλιό σας είναι πολύτιμο!