Η ειρωνεία ως πράξη αντίστασης

Αλέκος Λούντζης
Γαβριηλίδης
ISBN:978-960-576-439-5

Από την πρώτη του κιόλας εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα ο Αλέκος Λούτζης αφήνει τη σκιά του, με τη βραβευμένη από το περιοδικό «ο αναγνώστης», ποιητική συλλογή «προπαγάνδα» (Γαβριηλίδης, 2015). Με μία αμιγώς ανθρωπολογική ποιητική ματιά, ο πρωτοεμφανιζόμενος δημιουργός εκθέτει τις κοινωνικές αδυναμίες με ένα πνεύμα αντίστασης.

Ο Λούτζης σφυροκοπά με τους στίχους του μανιωδώς τον ακροατή/αναγνώστη για όσα πράττει στον δημόσιο και ιδιωτικό του βίο. Η στιχουργική του, με τις σιωπές του, το βουβό πόνο και την εσωτερική ειρωνεία μοιάζει σαν μία ύστατη κραυγή αγωνίας πριν την δραματική έκρηξη που θα επιφέρει την τελική κάθαρση.

Ξεχωρίζει η ενιαία ποιητική αντίληψη με την οποία ο Λούτζης αντιμετωπίζει την προπαγάνδα, όχι απλά ως μέσο διάδοσης θέσεων. Στην ποιητική του αντιμετωπίζει την καλλιεργούμενη -από τα ποικίλα κέντρα ιδεολογικής και ηθολογικής καθοδήγησης- αυταπάτη ως μια γενικευμένη στάση που διαμορφώνει στάσεις και απόψεις για τα μικρά και τα μεγάλα (υγρή προπαγάνδα), στον κοινό ή τον κοινωνικό βίο.

Στην έκφρασή του ξεχωρίζει η αφηγηματική ροή με το έντονο πεζολογικό ύφος -ως ποιητικές ιστορίες ή σύγχρονα παραμύθια- που θεμελιώνεται σε μία ανεπιτήδευτη προφορικότητα (προπαγάνδα προδοσίας, προπαγάνδα κάποιου, χειμέριο κύμα, home cinema). Ο ποιητής με ένα στοχαστικό λόγο συνδέει το ποιητικό εγώ με το συλλογικό πρωτοπληθυντικό υποκείμενο (εξορία δωματίου, μαύρες ομπρέλες, γούρι). Ερωτήσεις ρητορικές αποκρυσταλλώνουν το πηγαίο σαρκαστικό ύφος και τον πόνο (τρία-πέντε πηγάδια, καλοπροαίρετη προπαγάνδα, σχολικά είδη).

Στα μεγάλης -γενικώς- έκτασης ποιήματα της συλλογής ο δημιουργός εκφράζει με τόνους ήπιου σαρκασμού την απογοήτευση για την κατάντια της κοινωνίας. Παρωδεί την ευπιστία (μισοαστοί, κοντινά πλάνα) και σαρκάζει τις επιλογές των ανθρώπων (σκονάκι, προπαγάνδα γενεών) και των πολιτικών ταγών (προσωπαγάνδα, διαχείριση κεφαλαίων, εφημερόπτερα).

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ποίηση κοινωνικής αναζήτησης. Μολονότι ποιητής δεν στοχεύει σε κάποιο όραμα, ως αντιπρόταση, ωστόσο εντάσσεται στους «ποιητές της αγανάκτησης», καθώς εκθέτει προσωπικές και συλλογικές αγωνίες για τις κοινωνικές εξελίξεις με λανθάνουσες αναφορές σε πολιτικά ή κοινωνικά ζητήματα, όπως η προσφυγιά (χειμέριο κύμα) και τα τροχαία ατυχήματα (προπαγάνδα γενεών).

Συνεχείς αλληγορίες (ημερομηνία λήξης, η επιτυχία μεταμορφώνει, τα πράγματα από μόνα τους) και αναλογίες εκθέτουν την απογοήτευση, δίχως όμως να αγγίζει τα άκρα (προπαγάνδα θείου βρέφους), χωρίς τούτη να μετατρέπεται σε οργή. Η ποιητική αγανάκτηση του Λούτζη μέσα στο απαισιόδοξο κλίμα δεν οδηγεί σε εξάρσεις, αλλά ισορροπεί στην παρωδία. Έτσι όμως διοχετεύεται βαθύτερα το συναίσθημα προς τον ακροατή/αναγνώστη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παραβολές. Ολόκληρα ποιήματα λειτουργούν ως παρομοιώσεις (μισός μεσσίας, μαύρες ομπρέλες) αναλύοντας μέσα από την αλληγορική διάστασή τους τις κοινωνικές αγωνίες του δημιουργού (τρία-πέντε πηγάδια, εφημερόπτερα, γούρι). Ταυτόχρονα, υπερρεαλιστικές επιρροές αντικατοπτρίζονται στις συνθέσεις ενισχύοντας την αλληγορική διάθεση και εμπλουτίζοντας εικαστικά το ποιητικό καναβάτσο (προσάναμμα, η επιτυχία μεταμορφώνει, χειμέριο κύμα, υγρή προπαγάνδα, προπαγάνδα προδοσίας, κλειστοί λογαριασμοί).

Ο Λούτζης ξεγυμνώνει από κάθε ψεύτικη δικαιολογία που εφευρίσκουμε για να δικαιολογήσουμε τη στάση μας. Επιρρίπτει ευθύνες και παρουσιάζει αντανακλάσεις μίας κοινωνίας που παρακμάζει με ευθύνη και των ταγών και των πολιτών της.

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Ακολουθήστε μας

Οι προσφορές των εφημερίδων για το Σαββατοκύριακο 02 – 03 Δεκεμβρίου 2023

Οι προσφορές των εφημερίδων για το Σαββατοκύριακο 02 – 03 Δεκεμβρίου 2023

Real News https://youtu.be/aAiiuhHULMc Καθημερινή Πρώτο Θέμα Το Βήμα της Κυριακής Δώστε μας το email σας και κάθε Παρασκευήθα έχετε στα εισερχόμενά σας τις προσφορές των εφημερίδων (Δεν στέλνουμε ανεπιθύμητη αλληλογραφία ενώ μπορείτε να...

Μοναχά γιατί σ’ αγάπησα, της Βάσως Γαλάνη

Μοναχά γιατί σ’ αγάπησα, της Βάσως Γαλάνη

- γράφει η Κατερίνα Σιδέρη - Στο μαγικό ταξίδι στον έρωτα και την αγάπη που θα μας προσφέρει το βιβλίο της Βάσως Γαλάνη, ένα ιδιαίτερο βιογραφικό της οποίας υπάρχει στο τέλος του άρθρου, κύριοι ήρωες της ιστορίας θα είναι η Δανάη και ο Πέτρος. Η Δανάη έχει χάσει τους...

Αυτό-θανάτωση ίσον Μοναξιά

Αυτό-θανάτωση ίσον Μοναξιά

Όλα άρχισαν από την μνήμη, εκεί όπου εσύ κατοικείς, και δεν κοιτάω πιά τις φωτογραφίες σου, τις έχω θάψει πρώτα μέσα μου, το μόνο αποδεικτικό στοιχείο πως κάποτε υπήρξες. Σκυφτός μου γράφω αυτό το γράμμα, σκυφτός θα πει, ελάχιστος χώρος να καταλαμβάνει το σώμα, αυτό...

Ακολουθήστε μας στο Google News

Επιμέλεια άρθρου

Διαβάστε κι αυτά

Αυτό-θανάτωση ίσον Μοναξιά

Αυτό-θανάτωση ίσον Μοναξιά

Όλα άρχισαν από την μνήμη, εκεί όπου εσύ κατοικείς, και δεν κοιτάω πιά τις φωτογραφίες σου, τις έχω θάψει πρώτα μέσα μου, το μόνο αποδεικτικό στοιχείο πως κάποτε υπήρξες. Σκυφτός μου γράφω αυτό το γράμμα, σκυφτός θα πει, ελάχιστος χώρος να καταλαμβάνει το σώμα, αυτό...

Όλγα Καλύβα: ‘σοφίας άμητος’

Όλγα Καλύβα: ‘σοφίας άμητος’

σοφίας άμητος Όλγα Καλύβα _ γράφει ο Σίμος Ανδρονίδης - Το 2023 και πιο συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο, από τις εκδόσεις Κέφαλος κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή της Όλγας Καλύβα που εν προκειμένω φέρει τον τίτλο ‘σοφίας άμητος΄. Μπορούμε να σταθούμε, θεωρητικώ τω τρόπω,...

Ο φοβητσιάρης γίγαντας, του Δημήτρη Μπογδάνου

Ο φοβητσιάρης γίγαντας, του Δημήτρη Μπογδάνου

Στο Φοβητσοχώρι, ένα κατά τα άλλα όμορφο μέρος, κανείς δε ζει ευτυχισμένος γιατί όλοι φοβούνται! Κοιτούν συνέχεια γύρω τριγύρω ή πίσω από την πλάτη τους, προσέχουν τα παιδιά τους, γιατί είναι όλοι τους τρομαγμένοι από τον γίγαντα που ζει στο δάσος. Πότε κι από πού...

0 σχόλια

0 Σχόλια

Υποβολή σχολίου