Συντάκτης: Μάχη Τζουγανάκη

Σ’ άλλους καιρούς κατέφευγαν σε μαγεία -μαύρη- σκυμμένοι πάνω από καυτούς ατμούς, βοτάνια, τρίχες και σωματικά υγρά αναδεύοντας επέμεναν ν’ αναστρέψουν τα αισθήματα, να ανακατευθύνουν πάνω τους τα ξένα μάτια Για τις ίδιες εκείνες επιθυμίες, για ίδιους πόθους βουτάνε σήμερα στα σκοτεινά θολά νερά, πνίγονται στους βυθούς του διαδικτύου, γράφουν και ξαναγράφουν τα ίδια ποιήματα Να συναντήσουν επιδιώκοντας εκείνο, που άγνωρο το περιμένουν μια ζωή, ενώ το κουβαλάν’ σφιχτά κουλουριασμένο, το είδωλο, μέσα… μας   _ γράφει...

Το δίδυμο Donaldson και Scheffler ξαναχτυπά!  Η συγγραφέας Τζούλια Ντόναλντσον και ο εικονογράφος Άξελ Σέφλερ, που έχουν συνεργαστεί αρκετές φορές δίνοντάς μας αριστουργήματα όπως «Το Γκρούφαλο» και «ο Ξυλαράκης», μας χαρίζουν ακόμα ένα καταπληκτικό βιβλίο για παιδιά, το «Ζόγκ». Είναι μια ιστορία με έμμετρο στίχο, ιδανική για παιδιά ήδη από 2,5- 3 χρονών, καθώς προσφέρει πολλά ερεθίσματα όχι μόνο από το κείμενο αλλά κι από την εικονογράφησή της (ψάξτε να βρείτε το κρυμμένο Γκρούφαλο μέσα στις σελίδες του βιβλίου!) Ο Ζογκ, λοιπόν, είναι ένα καλόκαρδο δρακάκι, που προσπαθεί να είναι καλό στα μαθήματα του σχολείου, όπως στο πέταγμα, στον...

Τα αστέρια πάντα μας έκαναν να ονειρευόμαστε. Έτσι και τα παραμύθια με αστέρια, δεν γίνεται παρά να μας ταξιδεύουν μακριά. «Η Γιασεμιά και τ’ αστεράκια» της Ευδοκίας Σκορδαλά – Κακατσάκη από τις Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη είναι ένα τέτοιο βιβλίο. Μια γιασεμιά που λαχταρά να κρατήσει ένα αστέρι, ένας φράχτης που βρήκε επιτέλους μια φίλη κι ένας άνεμος-ποιητής, πρωταγωνιστούν στην ιστορία μας. Μια ιστορία για την σπουδαιότητα της φιλίας και της ταπεινότητας και για όνειρα που κάποτε γίνονται πραγματικότητα. Αρκεί να πιστεύουμε σε αυτά.  Τα παιδιά από 6 χρονών θα λατρέψουν το ποιητικό αυτό παραμύθι με την τρυφερή  εικονογράφηση...

Ανάμεσα στο πλήθος σε είδα να στέκεις ψευδαίσθηση. Το ρολόι απέναντί μου σκάλωσε τους δείχτες του. Το ήξερα πως ήταν στημένο όλο το σκηνικό μα προτίμησα να μείνω αφελής και αθώα. Σε πλησίαζα σπρώχνοντας τις ακίνητες φιγούρες ανθρώπων γύρω μου. Στρίμωχνα το σώμα μου ανάμεσα στις πολύταϊσμένες ουρές από κουστουμαρισμένους στη στάση των λεωφορείων και στα καφέ. Το βλέμμα σου πάνω μου φώτιζε όλη μου τη διαδρομή με ένα φως που δεν είχα ποτέ μου ξαναδεί. Σαν ανατολή. Ο ήλιος ανέβαινε ανάμεσά μας. Η μέρα σηκωνόταν μπροστά μας. Με ένα καινούριο όνομα. Αυτή που γεννιέται ανάμεσα σε ένα Σάββατο...

Πώς θα ξημερώσομε αύριο Σε ποια τρύπα στο χώμα θα στήσομε μια καλύβα Σε ποια γωνιά του κόσμου θα κρεμάσομε μια σημαία Πώς θα μας βρει η αυγή Με πόσα αίματα στο σώμα Πόσες πληγές στην καρδιά; Πώς θα ξημερώσομε μου λες Ποια χέρια θα μας χαϊδέψουν στα σημεία που πονούν Ποια μάτια θα κοιτάξουν βαθιά στις ξεφτισμένες μας κόρες Ποια θέση θα δώσει η καρδιά στο τώρα στο θέλω στο μπορώ...

Μέσα από μία «πρόβα» γνωρίζουμε το καινούργιο της έργο και συνομιλούμε για τη λογοτεχνία.   Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με τη γραφή; Νομίζω πως η πρώτη επαφή έγινε μέσα από τα εφηβικά μου ημερολόγια. Τότε έμαθα για πρώτη φορά την ομορφιά του να αφήνεσαι στην άβυσσο. Την ίδια εποχή είχα αποπειραθεί μάλιστα να γράψω και τα πρώτα μου διηγήματα, τα οποία είχαν ως ηρωίδα μια νεαρή ονόματι Δάφνη… που ήμουν εγώ. Ως αποτέλεσμα, μου πήρε κάμποσο καιρό να κάνω το βήμα από την αυτοαναφορική αφήγηση στη μυθοπλασία. Ακόμα κι έτσι, ποτέ -ούτε καν τώρα- δε θα τολμούσα...

Για τους ονειροπόλους το όραμα και η ελπίδα, Για κείνους που δρέπουν τα πνευματικά λουλούδια της αθωότητας- Ο καιρός εγγύς των ημερών που η μουσική είναι η μέγιστη πνευματικότητα- Η γύρη των ανθών πλανιέται μες την φασαρία του ασύνορου ορίζοντα- Χρώματα, χρώματα γλαφυρού έπους τονίζουν την σημασία της μέρας που ζούμε- Για όλες τις καρδιές η θλίψη είναι μια άκαιρη παρεμβολή.   _ γράφει ο  Στρατής...

Μέσα από το έργο της ταξιδεύουμε στην Θεσσαλία του χθες και του σήμερα!   Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με την γραφή; Από τα παιδικά μου χρόνια, η γραφή με την ευρεία της έννοια, ασκούσε πάνω μου μια γοητεία. Σκεπτόμουν τη γη αρχικά σιωπηλή και τους ανθρώπους να αρχίζουν σιγά σιγά να βρίσκουν τα λόγια τους. Να αρχίζουν να γράφουν ή καλύτερα να περιγράφουν ό,τι συνέβαινε γύρω τους. Μια διαδρομή από τις σπηλαιογραφίες μέχρι την εφεύρεση της τυπογραφίας και μετά τις ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης. Πώς φτάσαμε στο σημείο αυτό; Πώς αναπτύχθηκε η γραφή; Από πού προήλθε το αλφάβητό...

Το χέρι μου έχει μια γραμμή που δεν είναι δική μου. Την φιλάω κάθε βράδυ. Την προσέχω να μη μου κοπεί, να μην καεί κατά λάθος, να μη μου μολυνθεί. Για καιρό πίστευα πως ήταν φτιαγμένη σε λάθος χέρι. Πως κάποιος, κάτι, δεν ξέρω κι εγώ, τη ζωγράφισε στη λάθος μεριά. Το δεξί μου θα έπρεπε να την έχει, σκεφτόμουν. Το “καλό”. Μα ύστερα κατάλαβα πως ούτε το χέρι  μου ήτανε δικό μου και πως ούτε είχα το δικαίωμα αυτής της κτητικότητας πάνω σε τούτη τη γραμμή που για λίγο πάρκαρε στα μέρη τα δικά μου και πως ακόμα...

Τι είσαι εσύ; Ρωτούσε επίμονα το κοκαλιάρικο σχεδόν άυλο είδωλο του σπασμένου μου καθρέφτη, έτοιμο να με πνίξει αν μιλιά γρήγορα δεν έβγαζα και μιαν απάντηση καλή δεν του έδινα. Είμαι ένας καλλιτέχνης ελπίδων. Άλλοτε πάλι κάποιος δαμαστής ονείρων. Ω ναι, σίγουρα ένας ζωγράφος νεκρής φύσης, ένας δολοφόνος αθώων καρδιών, ένας ιππέας άνομων κορμιών. Ένας εξουσιαστής συναισθημάτων επί γης… Ίσως να ‘μαι πάλι ένας απλός αλήτης, κλέφτης πονεμένων ψυχών. Ζητιάνος άγριας ηδονής. Ένας σωστός επαίτης μιας αγάπης ερωτικής […] _ γράφει η Ελευθερία...

Το «Φεύγει-Έρχεται» του Μάνου Κοντολέων και της Άννας Κοντολέων από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, δεν είναι ένα βιβλίο μόνο για παιδιά. Είναι ένα βιβλίο για όλους όσους έφυγαν και για όλους όσους έμειναν πίσω. Μια σύγχρονη ιστορία ξενιτεμού. «Φεύγει ο Φόιβος… από τον Βορρά κι ετοιμάζεται να ταξιδέψει – πρώτη φορά μόνος του- για διακοπές στην πόλη που γεννήθηκε στον Νότο. Έρχεται ο Φοίβος… κι ο Λέανδρος, η Φοίβη, ο Άρης, η Μέλπω και τα δίδυμα, ο Φρίξος και η Έλλη, προετοιμάζονται για τον ερχομό του κι ανυπομονούν. Φεύγει – έρχεται… Μια απλή ματιά σε μια, συνηθισμένη πια, ιστορία μετανάστευσης»....

Σ’ ονόμασα, μ’ ονόμασες χαράξαμε σε πέτρα μιας ιστορίας τη φωνή αφήγηση της κίνησης ενός φευγάτου φύλλου που ο νους αναρωτιέται τι είδε και τι να ‘ταν Μια ρόδα κοντοστάθηκε να πάρει επιβάτες κι αμέσως κύλισε ξανά χωρίς να μας ρωτήσει […] _ γράφει ο  Απόστολος...

Για παιδιά νηπιαγωγείου αλλά και για πρώτες τάξεις του δημοτικού, ένα ωραίο βιβλίο ως αφόρμηση για να μάθουμε τον κύκλο του νερού, είναι «Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει» του Μάνου Κοντολέων από τις εκδόσεις Πατάκη. Είναι μια περιπέτεια που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών, αν και χωρίς εικόνες. Αυτό δεν θεωρείται κακό, καθώς βοηθάει να αναπτυχθεί η φαντασία των παιδιών και μας δίνεται η ευκαιρία για διάφορες δημιουργικές δραστηριότητες. Εύκολα ένα μειονέκτημα ενός βιβλίου μπορούμε να το κάνουμε πλεονέκτημα, ώστε να εξασκήσουμε τη φαντασία των παιδιών. Κι αυτό είναι το μαγικό με τα...

Βαστάω το μολύβι. Το σέρνω στο χαρτί. Σαν τα βήματά μου. Λέξεις κουρασμένες. Ένας δρόμος μια κόλλα λευκή. Κουράγιο δεν έχω για στολίδια. Μήτε δέντρα. Μήτε λουλούδια. Μήτε πουλιά να πετούν. Μήτε αστέρια να ξαγρυπνούν μαζί μου. Νύχτα σε φόντο λευκό κι εγώ με το μολύβι, σαν κοντάρι από σκούπα μια μάγισσα δίχως ξόρκια παρά μόνο τούτο το ξόρκι ακινησίας που κάποτε μου περίσσεψε. Μας μάγεψα σε τόσες λέξεις. Μας μεταμόρφωσα σε τόσες γραμμές. Ιστορίες πεταμένες στο δωμάτιο. Σαν ιπτάμενοι δίσκοι. Σαν πούπουλα. Σαν λευκές  μπάλες από αφρολέξ σε γυάλινη μπάλα που κουνάς για να χιονίσει. Είμαι εκεί μέσα....

Τι να ζητήσω Δέσποινα; Ποια έκκληση να κάνω που να μην την ξέρεις; Πάντα εις την βοήθεια μου προστρέχεις, τα λόγια της καρδιάς μου ανοιχτό βιβλίο με δάκρυα διαβάζεις Σεϊδανάγια, έρχομαι στην ταπεινή μονή σου επισκέπτης στης Ιερουσαλήμ την αγκαλιά Σου δέξου με, κι όταν τα φώτα της εκκλησίας σβήσουνε το κερί της φιλανθρωπίας κράτα αναμμένο.   _ γράφει η  Σοφία...

Το κορίτσι σκαρφάλωσε στον ήλιο, τραγουδώντας. Και η μελαγχολία τού νηστευτή στα σύννεφα ανέβηκε ν’ ακούσει το τραγούδι. Στην πλατεία τού έρωτα ακούστηκαν οι ικεσίες των νεκρών. Καλούσαν τους πιστούς […]   _ γράφει ο  Χριστόφορος...

Δεν ξέρω αν έχετε ποτέ αναρωτηθεί πού αράζει αυτός ο θρασύς πιτσιρικάς που μας εμπαίζει με τα καπρίτσια του. Πάντως δεν κυκλοφορεί ανάμεσά μας, εκτός κι αν είναι αόρατος. Η πιθανότερη εκδοχή είναι ότι βρίσκεται κάπου μακριά, γιατί τα βέλη του πέφτουν παντού. Είναι στο παρελθόν, στο μέλλον, στο διάστημα; Λίγη σημασία έχει. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι ξέρει ακριβώς τι του γίνεται. Δεν στοχεύει κάπου συγκεκριμένα. Όπως όλα τα παιδιά αμολάει με το τόξο τα βέλη του όπου λάχει, στα τυφλά, κι αλίμονο αν βρίσκεσαι σε λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Οι πιθανότητες να σε πετύχει είναι εξίσου λίγες...

Και να θυμάσαι, γυναίκα εσύ της μνήμης και της ανάγκης πως ο δικός μας κόσμος είναι αυτός των κρυφών θεών ο ασύνορος κόσμος, του χορού των αγγέλων και του ίσκιου των ανθρώπων, αυτός που μπορούμε με ουρανό να μετράμε και σε μικρά κρησφύγετα να μοιραζόμαστε. Και να λογιάζεις, γυναίκα εσύ της πεθυμιάς και των ονείρων πως ο δικός μας έρωτας είναι αυτός της πληρότητας και του δέους, της αυγής ανασαιμιά, βλεφάρισμα της εσπέρας, αυτός που μπορούμε με σιωπή να ομολογούμε και σε εικόνες και σύμβολα να στεγάζουμε. Για να μην φοβάσαι τη μοναξιά των απωλειών και των παραιτήσεων, για...

Όταν φυσάει η απόγνωση το κρύο είναι τσουχτερό. Να μην ξεχάσω να κάνω τις τιμωρίες ορατές. Να μην ξεχάσω να εξοστρακίσω. Ας χαθούν αυτοί που με κάνουν να χάνομαι. Ο άνθρωπος είναι ο τρόπος Ο τρόπος πρέπει να βρίσκει ιδίω τρόπω ανταπόδοση…   _ γράφει ο Στρατής...

Ψάλλει το νυν φορώντας άμφια  αεί Προσέρχονται  οι αισθήσεις με προσφορές  αστείρευτες χαρών και ηδονών και πόνων και δακρύων Προσέρχονται οι εικόνες στην ανοιχτή  σου αγκαλιά και συνευρίσκονται να γεννούν  σαγήνες λόγου ως κι από τ’ άψυχα  αισθητές μα πρώτα απ’ τους αγγέλους […] _ γράφει ο  Απόστολος...

– Εάν η γλώσσα ειν΄ φτωχή και ατελής, η δική μου γλώσσα είναι ακόμη πιο απαίδευτη για να περιγράψω, βασίλισσα μου, αυτά που έζησα με όλες τις γυναίκες που γνώρισα. Όμως με σιγουριά μπορώ να πω, πως οι γυναίκες είναι όπως οι λέξεις. Ψάχνεις και συνδυάζεις, σ’ όλη σου τη ζωή, για να βρεις τελικά, αν είσαι τυχερός, μονάχα Mία. – Kαι η δική μου γλώσσα ειν΄ φτωχή και ατελής […]       από την ανέκδοτη συλλογή διηγημάτων “Αντιγραφές” _ γράφει ο  Νίκος Γιαννόπουλος            Σκηνοθέτης –...

Ι Κάλιο αργά λες Αδιάζευκτο ποτέ Παραμονεύει ΙΙ Κάλιο αργά λες; Το ποτέ ως τιμωρός Παραμονεύει   _ γράφει ο  Απόστολος...

Χτες το μεσημέρι, πήδηξε από τον 5ο ένας παππούς. Σκεπασμένος με μια κουβέρτα, λίγη ώρα μετά, στο αίμα μουσκεμένη,  να κρύβει το παράταιρο θέαμα της σπασμένης μαριονέτας. Φωνές, ασθενοφόρα, κόσμος. Κόσμος… κουτσομπολιά … μα εγώ ξέρω Ανέβηκα στην ταράτσα και κοίταξα κάτω. Σφίχτηκε το στομάχι μου από το ύψος, μαζεύτηκα γρήγορα καθώς κάποιοι κοιτούσαν κατά πάνω… ούτε ξέρω γιατί φοβήθηκα, αλλά τα βλέμματά τους πέρασαν δίπλα μου, ίδια λεπίδια, κοφτερά. Το ‘παν και στις ειδήσεις το βράδυ έκαναν λόγο για κατάθλιψη, χρέη, άνοια, πολλά … μα εγώ ξέρω Κάτι γιαγιάδες απ το ΚΑΠΗ μούσκεψαν στ’ άλικο λίγες μαργαρίτες. Σταυροκοπήματα,...

Ένα από τα πιο όμορφα παραμύθια για πιο μικρά παιδιά ήδη από 4 ετών, που προωθεί την ενσυναίσθηση και τη σημασία της φιλίας, είναι το «Ένας σκίουρος μια μέρα» της Γιολάντας Τσορώνη-Γεωργιάδη από τις εκδόσεις Σαββάλας. Ένα σκιουράκι μαζεύει βελανίδια και στο δρόμο του συναντάει διάφορους φίλους του οι οποίοι του ζητούν να παίξει μαζί τους, να τους βοηθήσει ή απλά να τους κάνει παρέα. Αυτό όμως τους απαντάει απότομα πως δεν προλαβαίνει γιατί βιάζεται να μαζέψει βελανίδια. Ξαφνικά, το χερούλι από το καρότσι του σπάει και όλα τα βελανίδια πέφτουν κάτω. Αμέσως οι φίλοι του έρχονται να τον...

Ο Κυριάκος είχε δυο αυτιά μακριά που φτάναν στα πόδια του. Η Αγγελική τον τάιζε στο πάτωμα. Κονσέρβα και λίγα μπισκότα. Εκείνος της γάβγιζε κουνώντας την ουρά. Κι εκείνη τον χάιδευε δυο φορές στο κεφάλι. Η Στέλλα πάντα ήθελε έναν αρκούδο στα μέτρα της. Σαν εκείνο που δεν είχε μικρή. Τύλιγε τις κουβέρτες μια μπάλα και βαθούλωνε δυο μεριές για μάτια. Κι ύστερα του έφτιαχνε ένα στόμα και έβαζε το κεφάλι της μέσα […]...

«Μια φορά κι έναν καιρό..Έτσι δεν αρχίζουν τα παραμύθια; Μα φυσικά, όλοι το γνωρίζουν αυτό! Αλλά τι γίνεται με όλες εκείνες τις ιστορίες που συνεχίζουν και μετά το «ζήσαμε εμείς καλά κι αυτοί καλύτερα»; Πολλοί λίγοι ξέρουν! Κι εγώ είμαι ένας απ’ αυτούς! Αλήθεια, πιστέψτε με! Μάλιστα θα σας πω τι συνέβη όταν ο Πινόκιο έγινε αληθινό παιδί και όλοι πίστεψαν πως το παραμύθι τελείωσε..» Αυτά μας λέει το οπισθόφυλλο του παραμυθιού «Ένας ξύλινος αδερφός» της Μαρίας Αρ. Καραγιάννη από τις εκδόσεις Βιβλιοσκόπιο. Ένα τρυφερό παραμύθι για τις αδερφικές σχέσεις και την αντιζηλία που πολλές φορές νιώθουν τα παιδιά...

Ο φίλος μου πενθεί. Κάτω από ένα σεντόνι λευκό στα μαύρα ντυμένος άγγελος. Τα φτερά γαργαλάνε το σώμα του. Τα βράδια στριφογυρνά στο κρεβάτι ξερνώντας πούπουλα. Ο αέρας από το παράθυρο τα σκορπά στα σοκάκια γυρεύοντας υποψήφιους έκπτωτους. Ο φίλος μου κλαίει Τα δάκρυά του δεν είναι υγρά. Σαν σερπαντίνες απλώνουν κάθε που συναντούν μία λύπη. Καμιά φορά τα ταιριάζει με την μύτη ενός κλόουν που έπαψε να τη φορά σαν έχασε το στοίχημα να μείνει άβαφος για μια ολόκληρη ημέρα...

Ο έρωτας μπορεί να είναι το ωραιότερο όνειρο,  αλλά και ο χειρότερος εφιάλτης. Γουίλιαμ Σαίξπηρ Καλά τώρα… Δεν είσαι καθόλου σοβαρός. Είναι δυνατόν να πιστεύεις ότι είμαι το κατάλληλο πρόσωπο να μιλήσει για τον Έρωτα; Το λέω γιατί οι καρδούλες, τα αστεράκια, τα ηλιοβασιλέματα και οι αιώνιοι όρκοι μου προξενούν αλλεργία. Όχι ότι δεν έχω ερωτευτεί. Πολλές φορές. Έτσι τουλάχιστον νομίζω. Έφτασα μάλιστα σε σημείο να ξεσηκώσω ένα βράδυ, από ζήλια, μια ολόκληρη γειτονιά στο πόδι εκστομίζοντας απειλές και ακατονόμαστα υβριστικά υποκοριστικά έξω από το σπίτι του «έρωτά» μου. Εγώ που μέχρι τότε αυτά τα κορόιδευα. Για πρώτη φορά...

Ο χρόνος πάντα θα βάφει. Λίγο παραπάνω μαύρο. Με το πινέλο. Πάνω στη σκιά που αφήνει το σώμα.  Κάθε χρονιά και μια πινελιά να τη γιγαντώνει. Ένα πινέλο που με μια εικονική αταξία βάφει αφήνοντας κενά. Τρύπες που γλιτώνει το φως ή τρύπες που χάνει η σκιά. Το χρονικό αποτύπωμα αμετάφραστο στον άξονα της ζωής. Στη μετά θάνατον ανάλυση τα στοιχεία συλλέγονται λεπτομερώς ανάμεσα στα φλυτζάνια με τον ελληνικό και τα παξιμάδια, τις βαριές κορνίζες και τα λιβάνια. Όσο όμως ετούτη η σκιά σέρνεται στο διάστημα ύπαρξής της, τότε όλα είναι ακόμα αδιαφανή και δύσπεπτα. Ο χρόνος μετρά με...